Nghi vấn quanh số liệu lợi nhuận năm 2011 của Petroland

CTCP Đầu tư hạ tầng và đô thị Dầu khí - Petroland (mã PTL) vừa công bố BCTC kiểm toán 2011 của công ty mẹ với lợi nhuận sau thuế (LNST) 143 tỷ đồng.

Số liệu này đã gây bất ngờ khi trước đó LNST năm 2011 của PTL theo báo cáo tài chính (BCTC) quý IV chỉ hơn 49 tỷ đồng, và đặt trong bối cảnh doanh nghiệp ngành bất động sản gặp nhiều khó khăn.

Trao đổi với ĐTCK, một lãnh đạo của Sở giao dịch chứng khoán TPHCM (HSX) cho biết, Sở đã phát hiện những dấu hiệu bất thường trong BCTC năm 2011 sau kiểm toán của PTL và đã có công văn yêu cầu PTL giải trình về việc thay đổi chính sách kế toán.

Theo thuyết minh BCTC, từ ngày 2/2/2012, PTL thay đổi chính sách ghi nhận doanh thu và giá vốn của hoạt động kinh doanh bất động sản theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 14 - “Doanh thu và thu nhập khác”.

Với chính sách kế toán mới, PTL sẽ ghi nhận doanh thu và giá vốn bất động sản khi phần lớn rủi ro và lợi ích liên quan đã được chuyển giao sang cho người mua tại các dự án.

Theo đó, PTL ghi nhận khoản doanh thu 943,8 tỷ đồng, tăng thêm 251 tỷ đồng so với cách hạch toán cũ (từ 692,6 tỷ đồng), kéo theo khoản LNST tăng từ 54,3 tỷ đồng lên 143 tỷ đồng.

Cùng với việc ghi tăng doanh thu và lợi nhuận của năm 2011, PTL cũng trình bày lại kết quả kinh doanh năm 2010 với sự sụt giảm mạnh của doanh thu và lợi nhuận. Doanh thu thuần năm 2010 chỉ còn 15 tỷ đồng, giảm đến 919,5 tỷ đồng so với BCTC kiểm toán trước đó, LNST chỉ còn vỏn vẹn 1,84 tỷ đồng, tức giảm gần 172 tỷ đồng. Như vậy, toàn bộ kết quả khả quan của năm 2010 mà PTL công bố trước đó hầu như tan biến.

Đáng chú ý là chỉ ngay năm trước, tại BCTC năm 2010, công ty này đã xin thay đổi chính sách ghi nhận doanh thu và giá vốn của hoạt động kinh doanh bất động sản. Khi đó, các bất động sản được bán trước khi việc xây dựng hoàn tất mà Công ty có nghĩa vụ hoàn tất và người mua có nghĩa vụ thanh toán tiền theo tiến độ xây dựng, doanh thu và giá vốn hàng bán được ghi nhận theo tỷ lệ hoàn thành của công việc trong năm.

Khoản doanh thu 926,3 tỷ đồng của năm 2010 được ghi nhận từ các dự án: Trung tâm thương mại tài chính Phú Mỹ Hưng và Dự án Chung cư Mỹ Phú, Dự án Chung cư Petroland quận 2, đều chưa hoàn thành bàn giao cho khách hàng. Việc thay đổi chính sách kế toán này cũng kéo theo sự điều chỉnh số liệu doanh thu và lợi nhuận của năm 2009.

Nhìn lại năm 2011, trong bối cảnh thị trường bất động sản đóng băng, phân khúc chung cư gần như tê liệt, việc bán hàng rất khó khăn, lượng căn hộ tồn kho của PTL rất lớn, PTL cũng không triển khai thêm dự án mới. Các dự án được hoàn thành bàn giao trong năm thì phần lớn doanh thu đã được ghi nhận trong năm 2010.

Vậy nhưng, với việc thay đổi phương pháp kế toán mà bản chất là thay đổi thời gian ghi nhận, PTL đã ghi nhận doanh thu và lợi nhuận năm 2011 gần đạt kế hoạch mà ĐHCĐ năm 2011 giao phó (doanh thu 968,6 tỷ đồng và LNTT 173 tỷ đồng).

Lên sàn từ cuối năm 2010, ở cả hai mùa công bố BCTC sau đó, PTL đều tung ra bản BCTC với những con số rất đẹp. Chỉ có điều, trên BCTC năm sau, thì số liệu doanh thu và lợi nhuận của năm trước không còn đẹp nữa.

Đại diện HSX cho biết, do việc thay đổi chính sách kế toán dẫn đến doanh thu và lợi nhuận năm 2011 của PTL chênh lệch rất lớn so với trước, Sở yêu cầu việc giải trình của PTL phải có ý kiến của phía công ty kiểm toán.

Theo bà Hà Thị Tường Vy, Phó trưởng ban Quản lý hành nghề kế toán, Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam, về nguyên tắc, doanh nghiệp phải áp dụng thống nhất chính sách kế toán. Tuy nhiên, chuẩn mực kế toán cho phép doanh nghiệp có quyền lựa chọn một trong các cách ghi nhận mà chuẩn mực cho phép. Và việc thay đổi này phải được chứng minh là cần thiết, nhằm nâng cao tính minh bạch của số liệu kế toán.

Trong trường hợp của Petroland, Công ty có quyền thay đổi cách ghi nhận doanh thu. Nhưng việc mới vừa năm trước thay đổi cách ghi nhận doanh thu theo tiến độ thực hiện và thu tiền, năm sau lại quay ngoắt 180%, khiến doanh thu và lợi nhuận tăng vọt thì khó có thể xem là bình thường.

Nguồn Đầu tư chứng khoán