Ngân hàng tháng 3: Vượt trần lãi suất và tín phiếu ngân hàng Nhà nước

Trần lãi suất huy động: Chấp hành chưa nghiêm và còn nhiều quan điểm trái chiều

Tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế đã giảm hai tháng liên tiếp kể từ đầu năm và ước giảm 2,51% so với cuối năm 2011. Mặc dù các NHTM không ngừng đưa ra các ‘‘gói tín dụng’’ với lãi suất ưu đãi và cải thiện điều kiện cho vay song đối với doanh nghiệp và khách hàng cá nhân, lãi suất cho vay vẫn khó tiếp cận. Dù lãi suất huy động giảm xuống 13%/năm, nhưng nhiều khoản vốn huy động ít nhất là 14%/năm chưa đáo hạn nên lãi suất cho vay chưa thể giảm ngay như kỳ vọng. Theo NHNN, lãi suất cho vay phổ biến đối với lĩnh vực sản xuất - kinh doanh thông thường phổ biến ở mức 16,5-17%/năm (đối với khối NHTMNN) và 18-19% (đối với khối NHTPCP); cho vay lĩnh vực phi sản xuất 20-25%/năm.

Doanh số giao dịch qua đêm, giao dịch kỳ hạn 1 tuần và tổng doanh số giao dịch trong tháng 3 tăng mạnh so với các tháng trước đó (biểu 2).  Giao dịch kỳ hạn dưới 1 tháng vẫn chiếm tỷ trọng lớn tới86% tổng doanh số giao dịch. Trong khi nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thể tiếp cận được nguồn vốn thì lượng tiền lớn vẫn được cho vay trên thị trường này nhằm giải quyết thanh khoản và nhiều ngân hàng có thanh khoản tốt đang kiếm lợi nhuận từ tiền nhàn rỗi trên thị trường này.

Thị trường mở: Tiếp tục hút ròng

Trong tháng 3, NHNN tiếp tục hút một lượng tiền lớn (32.510 tỷ đồng) từ thị trường mở, trong đó 26.410 tỷ đồng là lượng tiền thu về từ việc phát hành tín phiếu. Lượng tiền NHNN bơm ra trong tháng 3 dưới phương thức ”Mua kỳ hạn” khá nhỏ giọt so với thời điểm trước Tết (27.276 tỷ đồng so với lượng tiền bơm ra đầu năm là 207.983 tỷ đồng). Điều này cho thấy khả năng nhiều ngân hàng nhỏ đang tìm đến thị trường liên ngân hàng, có lãi suất hấp dẫn hơn để vay mượn.

Tỷ giá Ổn định trong biên độ

Tỷ giá tiếp tục được NHNN giữ ổn định mức 20.828 đồng/1USD trong suốt 12 tuần qua. Trên thị trường liên ngân hàng, tỷ giá giao dịch bình quân tiếp tục ổn định trong biên độ và khó có tăng đột biến mặc dù NHNN vừa ban hành Thông tư số 07/2012/TT-NHNN quy định về trạng thái ngoại tệ của các TCTD. Đột biến cũng không xảy ra trên thị trường tự do trong thời gian qua khi tỷ giá trên thị trường này tương đối sát với tỷ giá niêm yết tại các NHTM.

Minh bạch hóa thông tin về hoạt động tiền tệ và ngân hàng

Kể ngày 1/4/2012, Thông tư số 35/2011/TT-NHNN quy định việc công bố và cung cấp thông tin của NHNN bắt đầu có hiệu lực.

Bên cạnh những thông tin tình hình diễn biến tiền tệ và ngân hàng; văn bản quy phạm pháp luật về tiền tệ, ngân hàng; chủ trương, quyết định điều hành của Thống đốc NHNN về tiền tệ và ngân hàng; NHNN cũng sẽ công bố 5 chỉ tiêu quan trọng của các NHTM theo chuẩn Quỹ Tiền tệ Quốc tế gồm tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ, dư nợ từng lĩnh vực trong tổng dư nợ, ROA (tỷ số lợi nhuận ròng trên tài sản) và ROE (tỷ số lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu) cùng với các thông tin về việc thành lập, mua, bán, chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, phá sản, giải thể, thu hồi giấy phép, chấp thuận mở rộng mạng lưới và xử phạt vi phạm hành chính đối với TCTD.

Tập trung hỗ trợ thanh khoản để bảo đảm khả năng chi trả của các TCTD