Ngân hàng nhỏ vẫn khó vay liên ngân hàng

Thời gian gần đây, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng giảm khá mạnh. Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), lãi suất bình quân trên thị trường liên ngân hàng ngày 2/8 cao nhất chỉ 9,02%/năm, thấp nhất là 3,06%/năm.

Trước đó, có thời điểm lãi suất liên ngân hàng đã xuống tới 1%/năm.

Lãi suất giao dịch bình quân liên ngân hàng trong tuần từ 23 - 27/7/2012 cũng giảm ở các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống và kỳ hạn 6 tháng; trong đó, kỳ hạn 1 tháng giảm nhẹ, các kỳ hạn còn lại có mức giảm từ 0,81% (kỳ hạn 6 tháng) đến 1,64% (kỳ hạn qua đêm).

Nhiều ý kiến cho rằng, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng giảm chủ yếu do thanh khoản của các ngân hàng đã được cải thiện đáng kể, khi huy động vốn vẫn tăng trưởng khá tốt, song tín dụng tăng rất yếu.

Tuy nhiên, Đầu tư chứng khoán ngày 7/8 dẫn lời phó tổng giám đốc phụ trách tiền tệ và thị trường vốn một ngân hàng thương mại cho biết, vấn đề thanh khoản tốt là đúng nhưng chưa đủ.

“Hiện các giao dịch vốn trên thị trường liên ngân hàng chủ yếu diễn ra giữa các ngân hàng trong nhóm G12. Các ngân hàng này đều đang trong tình trạng dư thừa vốn, nên lãi suất giảm là điều tất yếu. Còn những ngân hàng nhỏ, dù có gặp khó khăn về thanh khoản cũng không thể vay được vốn trên thị trường này nếu không có tài sản đảm bảo”, vị này nói.

Phó tổng giám đốc phụ trách khối nguồn vốn và kinh doanh vốn của một ngân hàng thương mại có thế mạnh về nguồn vốn cũng chia sẻ, trước khi những khó khăn trong nền kinh tế xảy ra, chưa bao giờ xuất hiện các khoản nợ khó đòi trên thị trường liên ngân hàng. Nhưng với tình hình kinh tế khó khăn hiện nay, có những ngân hàng vay tiền trên liên ngân hàng, khi đến hạn, lại không xoay kịp tiền trả, liên tục khất nợ, xin gia hạn.

"Đó là điều bất thường trên thị trường liên ngân hàng và dẫn đến một tình trạng không bình thường trong giao dịch liên ngân hàng là những ngân hàng nhỏ và yếu khó có thể vay trên liên ngân hàng nếu không có tài sản thế chấp”, vị phó tổng giám đốc nói trên cho biết.

Do số liệu cụ thể khoản vay không  được công bố, nên chưa bao giờ các khoản vay bị khất nợ, gia hạn nằm trong tỷ lệ nợ xấu được các ngân hàng chính thức công bố.

“Thông tin không chính thức cho biết, cộng theo giá trị tuyệt đối của từng ngân hàng, nợ lẫn nhau trên thị trường liên ngân hàng hiện vào khoảng 40.000 - 50.000 tỷ đồng, nhưng có thể khoản nợ xấu chính xác không lớn”, vị phó tổng giám đốc này nói.

Về vấn đề ngân hàng nhỏ khó vay liên ngân hàng, một chuyên gia kinh tế phân tích, việc này sẽ gây nhiều khó khăn cho ngân hàng nhỏ.

Theo vị này, do yếu về thương hiệu, mạng lưới nên các ngân hàng nhỏ thường khó huy động vốn, cộng thêm quản trị rủi ro còn nhiều bất cập khiến rủi ro thanh khoản càng cao. Khi nguồn hỗ trợ thanh khoản là thị trường liên ngân hàng khó khăn sẽ gây nguy hiểm cho ngân hàng nhỏ, buộc họ phải huy động vốn từ dân cư bằng mọi cách, kể cả lách luật thông qua các chương trình khuyến mại, thỏa thuận ngầm lãi suất với khách hàng.

Thực tế này chẳng những khiến hoạt động ngân hàng trở nên kém minh bạch, bất ổn hệ thống gia tăng; mà còn cản trở lộ trình giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế.

Nguồn ĐTCK