Mỹ xuất khẩu dầu thô đi khắp nơi, định hình lại bản đồ năng lượng

Kim ngạch xuất khẩu dầu thô của Mỹ - khởi đầu từ 31/12/2015 với 1 tàu chở dầu nhỏ, đang tăng với tốc độ chóng mặt. Các công ty dầu mỏ, kể cả Exxon Mobil Corp, China Petroleum và Chemical Corp đã gia nhập đội ngũ thương nhân độc lập xuất khẩu dầu Mỹ cùng Vitol Group BV và Trafigura Lte Pet.

Amrita Sen, nhà phân tích dầu mỏ tại hãng tư vấn Energy Aspects ở London, nhận định, xuất khẩu dầu của Mỹ tăng nhanh đang tạo ra những thay đổi lớn trên thị trường.

Với lượng dầu lưu kho kỷ lục, các tàu chở dầu chất đầy dầu Mỹ đã cập cảng hoặc đang hướng đến nhiều nước, kể cả Pháp, Đức, Hà Lan, Israel, Trung Quốc và Panama. Nhu cầu ở châu Âu và khu vực Địa Trung Hải vẫn đang tăng lên.

Tuy vậy, trong tương lai gần, Mỹ có thể vẫn là nước xuất khẩu nhỏ nếu so sánh với những gã khổng lồ của OPEC như Arab Saudi, Iran và Iraq cũng như các nước ngoài OPEC như Mexico và Nga.

Enterprise Products Partners LP, một trong những công ty điều hành cảng xuất khẩu dầu lớn nhất ở Mỹ, mới đây đã đưa ra dự báo trong quý I/2014, hãng sẽ xử lý khoảng 165.000 thùng dầu thô và sản phẩm chưng cất, tăng 28% so với mức trung bình của năm 2015.

Một trong những lý do giúp xuất khẩu dầu thô của Mỹ tăng mạnh là lệ phí vận chuyển đường sắt và đường ống dẫn dầu từ các giếng dầu tại Texas, Oklahoma và North Dakota đến các cảng của Mỹ ở Vịnh Mexico rất thấp. Một lý do khác là giá dầu WTI của Mỹ cũng đang thấp hơn so với giá dầu Brent, cho phép giới thương nhân ăn chênh lệch khi xuất khẩu dầu sang bờ bên kia Đại Tây Dương.

Xuất khẩu dầu sẽ giúp giảm áp lực đối về công suất tại các bể chứa dầu của Mỹ - lên mức cao nhất kể từ năm 1930. Các bể chứa dầu tại điểm giao nhận Cushing đã đạt đến 92,5% công suất tối đa, theo số liệu của Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA).

Tuy nhiên, giới phân tích cũng cảnh báo rủi ro Mỹ có thể “xuất khẩu” cơn bão dư thừa sang châu Âu và cùng Địa Trung Hải. Lượng dầu mà vùng này nhập khẩu từ Biển Bắc đang ở mức cao bất thường, đồng thời những thùng dầu đầu tiên của Iran đang cập bến.

Mỹ bắt đầu áp đặt lệnh cấm xuất khẩu dầu thô kể từ năm 1973, sau khi các thành viên Arập của OPEC ban hành lệnh cấm vận dầu thô nhằm vào Mỹ để trả đũa việc nước này hỗ trợ Israel trong cuộc chiến Arab-Israel năm 1973.

Lệnh cấm vận này ảnh hưởng nặng nề đến kinh tế Mỹ và khiến nước này quyết định theo đuổi chính sách độc lập về năng lượng.

Trước khi lệnh cấm được dỡ bỏ, Mỹ xuất khẩu khoảng 500.000 thùng dầu mỗi ngày từ Alaska và một số nguồn hợp pháp khác.

Đầu tháng 3, Exxon trở thành công ty dầu mỏ đầu tiên của Mỹ xuất khẩu dầu với tàu chở dầu Maran Sagitta từ Beaumont, Texas đưa dầu đến nhà máy lọc dầu của hãng tại Sicily, Italia. Vài ngày sau đó, Sinopec cũng mua dầu từ tàu Pinnacle Spirit.

Nhật Trường

Nguồn Bloomberg