MOBI 2018: 20 đơn vị không công khai thông tin ngân sách

Kết quả khảo sát về Chỉ số công khai ngân sách Bộ, cơ quan Trung ương năm 2018 (MOBI 2018) do Liên minh Minh bạch Ngân sách (BTAP) công bố hôm 30.7, cho thấy, nhiều Bộ, cơ quan Trung ương tại Việt Nam chưa tuân thủ quy định về công khai ngân sách tại Luật Ngân sách  Nhà nước 2015 và hướng dẫn tại Thông tư 61/2017/TT-BCT.

MOBI 2018, khảo sát độc lập đầu tiên của Việt Nam, với 4 mức độ công khai: Đầy đủ, tương đối, chưa đầy đủ và ít, được thực hiện với 37 đơn vị, trong đó có 31 Bộ, cơ quan Trung ương là đơn vị dự toán ngân sách và 6 cơ quan, tổ chức Trung ương được ngân sách nhà nước hỗ trợ.

Theo MOBI 2018, trong số 37 Bộ, cơ quan Trung ương được khảo sát MOBI 2018, có 20 đơn vị không công khai bất cứ thông tin gì về ngân sách; 17 đơn vị có công khai ít nhất 1 tài liệu ngân sách hoặc có thư mục công khai ngân sách. Điểm MOBI trung bình của 17 đơn vị này là 11 điểm trên tổng số 100 điểm.

Thậm chí, một số Bộ, cơ quan Trung ương thuộc nhóm đứng đầu trong chi ngân sách có số điểm MOBI 2018 rất thấp hoặc không có điểm nào. Đặc biệt, Bộ Giao thông Vận tải, đơn vị có tổng số chi ngân sách nhà nước lớn nhất trong tổng số 37 đơn vị được khảo sát, dự toán chi ngân sách năm 2019 là 58,56 nghìn tỷ đồng, nhưng điểm MOBI 2018 chỉ đạt 3,7 điểm, xếp thứ 13/17 đơn vị có điểm MOBI 2018.

Đáng lưu ý, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Y tế và Bộ Giáo dục và Đào tạo lần lượt đứng các vị trí 4,5 và 6 trên bảng xếp hạng Dự toán chi ngân sách năm 2019 nhưng lại không có bất kỳ tài liệu ngân sách nào được công khai trên cổng thông tin điện tử của đơn vị tại thời điểm khảo sát.

Kết quả khảo sát MOBI 2018 cũng cho thấy các Bộ, cơ quan Trung ương "ít công khai" các tài liệu ngân sách, chưa đảm bảo “tính sẵn có”. Trong số 37 bộ, cơ quan trung ương tham gia khảo sát  MOBI 2018, chỉ 12 cơ quan, tổ chức có công khai ít nhất 1 trong 6 tài liệu ngân sách bắt buộc công khai, chiếm 32,43%.

Cạnh đó, có 25 Bộ, cơ quan Trung ương không công khai bất kỳ tài liệu nào tại thời điểm khảo sát, chiếm 67,57%. Trong đó, 5 đơn vị chỉ có thư mục công khai ngân sách trên cổng thông tin điện tử mà không có tài liệu ngân sách đính kèm, bao gồm: Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Khoa học và Công nghệ; Bộ Thông tin và Truyền thông.

Thêm nữa, có 20 đơn vị không có thư mục công khai ngân sách và không có tài liệu ngân sách được công khai, trong đó có Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Xây dựng, Bộ Ngoại giao, Tòa án Nhân dân tối cao, Thông tấn xã Việt Nam, Kiểm toán Nhà nước…

Việt Nam đang thực thiện cải cách hành chính công, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách của Chính phủ. Tăng cường tính minh bạch và công khai về ngân sách là một trong những nội dung quan trọng của lần cải cách này.

Ông Nguyễn Quang Thương, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) cho rằng, các Bộ, cơ quan Trung ương cần công khai và đảm bảo "mức độ sẵn có" của các tài liệu ngân sách để người dân có thể tiếp cận được các thông tin và tài liệu về ngân sách của các đơn vị đang sử dụng ngân sách.

Theo Phó Giám đốc CDI, Quốc hội cần bổ sung nội dung giám sát tình hình thực hiện công khai ngân sách của các Bộ, cơ quan Trung ương vào chương trình hoạt động giám sát hàng năm của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội.

Quốc hội cũng có thể xem xét hoạt động công khai ngân sách nhà nước của các Bộ, cơ quan trung ương như một trong những điều kiện để đánh giá về hoạt động của Bộ, cơ quan Trung ương, Phó Giám đốc CDI kiến nghị.