M&A hạ tầng: Tại sao không?

"Chính phủ tới đây sẽ áp dụng các hình thức đầu tư mới, đầu tư xuyên biên giới không góp vốn (NEM), mở rộng phương thức mua bán và sáp nhập (M&A)", Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Võ Thành Thống, cho biết, tại Họp báo Diễn đàn M&A Việt Nam 2019 hôm 23.7.

Tổng giá trị M&A tại Việt Nam năm 2018 đạt 7,64 tỷ USD, bằng 74,9% so với năm 2017. Sản xuất hàng tiêu dùng và bất động sản, hai lĩnh vực sôi động nhất trong năm này.

Thế nhưng, trong lĩnh vực hạ tầng, AVM Việt Nam chỉ ghi nhận duy nhất một thương vụ của nhà đầu tư Nhật Bản đầu tư chiến lược vào Công ty CP FECON (Mã CK: FCN), ông Đặng Xuân Minh, Tổng giám đốc Công ty AVM Việt Nam, cho biết.

Trong mảng hạ tầng của Ngân hàng Đầu tư (VPS), hoạt động liên quan đến công cụ phát hành vốn nhiều hơn M&A, Giám đốc Khối dịch vụ Ngân hàng đầu tư (VPS), bà Trần Thị Bảo Ngọc, cho biết.

Việc chỉ duy nhất một thương vụ xảy ra trong năm 2018, theo bà Ngọc, có thể do cơ hội tìm kiếm các nhà đầu tư chiến lược tốn nhiều thời gian hơn và lợi nhuận, với những đặc trưng của ngành hạ tầng, chưa hấp dẫn các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Trên thực tế, M&A hạ tầng đang là một vùng luật Việt Nam chưa quan tâm. Các quy định hiện hành chưa đủ để các nhà đầu tư bỏ vốn mua lại một công trình giao thông hoặc năng lượng.

Theo Luật sư Vũ Sơn Tùng, Thành viên Đoàn luật sư Hà Nội và Đoàn luật sư Washington, D.C. (Hoa Kỳ), luật pháp Việt Nam về hạ tầng bao gồm nhiều nghị định và hướng dẫn cho từng loại hạ tầng, hạ tầng điện lực, hạ tầng giao thông.

“Công ty chúng tôi đã làm việc với nhiều nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực năng lượng, trong đó có năng lượng sạch. Tuy nhiên, việc tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này tại Việt Nam đang vướng những rào cản”, ông Tùng cho biết.

Dự báo, năm 2019 giá trị M&A có thể cán mốc 6,7 tỷ USD, bằng 88,16% so với năm 2018, nhờ những chuyển động về chính sách, cũng như việc Việt Nam và EU ký EVFTA và CTTPP có hiệu lực.

Ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập báo Đầu tư, Trưởng Ban tổ chức Diễn đàn M&A 2019, tin rằng, nếu pháp lý được hoàn thiện, chắc chắn thúc đẩy được nhiều thương vụ lớn trong lĩnh vực M&A hạ tầng, thay vì chỉ đơn giản là phát hành trái phiếu như hiện nay.

“Tôi đã tiếp xúc với một số nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực hạ tầng. Một số nhà đầu tư muốn mua đứt dự án giao thông, nhưng họ chưa tìm được điểm mua vì nhiều lý do”, ông Minh  cho biết.