Liberty Reserve rửa tiền: Ngân hàng liên quan tới đâu?

Thông tin các cơ quan chức năng sẽ tiến hành điều tra vụ rửa tiền liên quan đến Công ty Liberty Reserve (LR) khiến dư luận quan tâm 4 ngân hàng (NH) tại Việt Nam (Vietcombank, Vietinbank, DongA Bank, ACB) có dính dáng với công ty này hay không.

Vô tình chuyển tiền gián tiếp

Theo các chuyên gia tài chính, LR là một trang mạng chuyên về chuyển tiền, hoán đổi tiền thật sang từng đơn vị có ký hiệu "LR" để giao dịch, thường được gọi là tiền ảo. Để chuyển tiền, cá nhân, tổ chức phải có tài khoản tại NH rồi chuyển tiền đến tài khoản của LR mở tại NH thứ 2. Sau đó, LR sẽ ra lệnh cho NH thứ 2 chuyển tiền đến tài khoản của người nhận mở tại NH thứ 3. Do đó, nếu NH rà soát thì sẽ truy tìm được các giao dịch chuyển khoản có liên quan đến LR hay không.

Giám đốc công ty kiều hối của một NH tại TPHCM cho biết hầu hết các tổ chức chuyển tiền qua mạng hoạt động bất hợp pháp mà điển hình là LR - chuyên chuyển tiền để biến tiền "bẩn" thành tiền sạch. Vì thế, không một doanh nghiệp nào tại Việt Nam bạo gan ký hợp đồng làm ăn với các tổ chức chuyển tiền qua mạng. Thông thường, các tổ chức này mở tài khoản tại một NH để chuyển tiền đến các NH khác. Do đó, nếu LR ra lệnh cho một NH nước ngoài chuyển tiền đến NH ở Việt Nam và NH này không ký hợp đồng với LR thì không có liên quan.

Bởi NH nhận tiền đã có quan hệ đại lý NH với NH nước ngoài nên việc chuyển và nhận tiền là giao dịch hợp pháp. Tuy nhiên, do NH chuyển tiền có thể không biết hoạt động của LR là rửa tiền nên họ vẫn thực hiện giao dịch như các khách hàng bình thường, điều này đã vô tình chuyển tiền gián tiếp cho đối tượng vi phạm pháp luật.

Nhiều người thắc mắc liệu từ Việt Nam có thế chuyển tiền qua mạng để làm sạch tiền? Một số chuyên gia NH cho rằng việc này rất khó xảy ra. Khi khách hàng yêu cầu chuyển tiền ra nước ngoài, NH phải xem xét mục đích chuyển tiền có hợp pháp mới thực hiện giao dịch. Trường hợp cá nhân dùng thẻ tín dụng Visa, Master Card… để rửa tiền cũng không dễ vì các tổ chức thẻ quốc tế sẽ ngăn chặn ngay nếu địa chỉ nhận tiền là tổ chức hoạt động bất hợp pháp.
Các ngân hàng nói không liên quan

Theo các NH và một số công ty kiều hối, để thực hiện dịch vụ chuyển "tiền tươi thóc thật", họ phải tìm hiểu kỹ các đối tác về cơ sở pháp lý, được chính phủ của quốc gia sở tại cấp phép hoạt động... rồi mới ký hợp đồng làm đại lý NH hoặc đại lý chuyển tiền, nếu không sẽ bị pháp luật "sờ gáy".

Liên quan vụ rửa tiền của LR, ông Nguyễn Thanh Toại, Phó Tổng Giám đốc NH Á Châu (ACB), cho biết ACB không ký hợp đồng hợp tác với LR. Tuy nhiên, sau khi rà soát mọi giao dịch, NH này phát hiện có một khách hàng liên quan đến LR mở tài khoản tại chi nhánh Hải Dương.

Trong khi đó, ông Lê Trí Thông, Phó Tổng giám đốc NH Đông Á (DongA Bank), khẳng định DongA Bank không có quan hệ hợp tác với LR. DongA Bank hiện có quan hệ hợp tác với nhiều đối tác chuyển tiền và NH đại lý có uy tín trên thế giới, hoạt động tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về phòng chống rửa tiền quốc tế.

Theo ông Đào Minh Tuấn, Phó Tổng giám đốc Vietcombank, NH này không có dính dáng gì đến LR. Vietcombank có ký hợp đồng với 3 công ty chuyển tiền của Mỹ là MoneyGram, TNMonex và Uniteller. Các công ty này đều có giấy phép hoạt động, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về chuyển tiền; có tài khoản mở tại NH nước ngoài và có quan hệ NH đại lý với Vietcombank. Khi một khách hàng chuyển tiền cho người thân ở Việt Nam thông qua 3 công ty trên, Vietcombank sẽ đứng ra chi trả tiền cho người nhận.