Lãi suất giảm mạnh

Trần huy động 6%/năm

Theo quyết định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), lãi suất (LS) tối đa áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng giảm từ 1,2%/năm xuống 1%/năm; LS tối đa áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng xuống còn 6%/năm so với mức 7%/năm hiện nay.

Riêng các quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô kỳ hạn từ 1 đến dưới 6 tháng lại giảm từ 7,5%/năm xuống 6,5%/năm. Đối với LS tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên, NHNN cho phép các ngân hàng (NH) ấn định trên cơ sở cung - cầu vốn thị trường. Bên cạnh đó, LS huy động ngoại tệ USD cũng giảm xuống mức 1%/năm, thay vì mức 1,25%/năm hiện nay.

Bà Nguyễn Thị Hồng, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ cho biết đợt giảm LS huy động VNĐ lần này, NHNN nhằm điều hành LS cho vay để hỗ trợ sản xuất kinh doanh và mức tăng trưởng chung của nền kinh tế.

Trước lo ngại người dân sẽ không gửi tiền vào hệ thống NH, ông Nguyễn Đồng Tiến, Phó thống đốc NHNN cho rằng lo ngại này có thực nhưng là chỉ trên lý thuyết, bởi giảm lãi huy động luôn có tác động trực tiếp tới giảm khả năng huy động vốn, cũng như tâm lý người gửi tiền. “Tuy nhiên, với kỳ vọng lạm phát thấp hiện nay cũng như việc hoàn toàn có thể kiểm soát tốt trong thời gian tới, trần LS mới vẫn khuyến khích được người gửi tiền. Gửi tiền đồng vào NH vẫn là kênh an toàn, có lợi và hiệu quả”, ông Tiến trấn an.

Song hành với quyết định hạ LS huy động, NHNN cũng quyết định hạ LS cho vay ngắn hạn tối đa bằng VNĐ đối với các nhu cầu vốn phục vụ nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp vừa và nhỏ với mức điều chỉnh từ 9%/năm xuống 8%/năm. Đối với LS cho vay ngắn hạn tối đa bằng VNĐ của Quỹ Tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này giảm từ 10%/năm xuống 9%/năm.

Chờ đợi lãi vay giảm

Trước khi đón nhận thông tin giảm LS từ phía NHNN, các NH thương mại đã điều chỉnh giảm LS huy động từ 0,2 - 0,5%/năm ở các kỳ hạn dưới 6 tháng. Tính đến ngày 17.3, mức LS huy động không kỳ hạn khoảng 1,2%/năm; kỳ hạn từ 1 - 6 tháng của Vietcombank từ 5,5 - 7%/năm; ACB từ 6,2 - 6,55%/năm; SCB từ 6,8 - 7,09%/năm; Eximbank từ 5,9 - 6,8%/năm... Ngay khi NH áp dụng mức LS từ ngày 18.3, mặt bằng LS huy động của các NH lại tiếp tục giảm thêm từ 0,2 - 1%/năm. Riêng đối với LS cho vay, các NH đang áp dụng mức LS tiền đồng ngắn hạn từ 9 - 11,5%/năm; LS cho vay trung và dài hạn từ 11 - 13%/năm.

Thị trường ngoại tệ ngày 17.3 đã có phản ứng nhẹ trước thông tin LS giảm. Giá USD trong NH tăng 5 đồng/USD so với giá cuối tuần qua. Các NH đồng loạt tăng giá bán USD lên mức 21.120 đồng/USD; riêng giá mua USD dao động từ 21.060 - 21.080 đồng/USD.

Cùng ngày, NH HSBC đưa ra nhận xét “LS không phải là vấn đề vì LS đã được đưa về khung hợp lý và tiền đồng đang trong tình trạng dư thừa. Vấn đề chính yếu của Việt Nam là nợ xấu mà phần lớn vẫn còn chưa được giải quyết rốt ráo. Một khi các khoản nợ xấu vẫn còn chưa được giải quyết, NH sẽ khó có thể thúc đẩy tăng trưởng cho vay được. Việc giảm trần LS huy động sẽ có nhiều khả năng khiến cho người dân gửi tiết kiệm theo đuổi các hình thức đầu tư tài sản khác với LS cao hơn”. Theo ông Đỗ Minh Toàn - Tổng giám đốc NH TMCP Á Châu (ACB), LS huy động giảm, dự kiến LS cho vay cả mới và cũ tại ACB sẽ giảm từ 0,75 - 1%/năm so với mức LS cũ. Tuy nhiên, LS cho vay có độ trễ hơn khoảng 1 tuần sau mới thay đổi rõ rệt.

Dù đồng tình với việc hạ LS huy động, nhưng những cam kết hạ lãi vay vẫn chưa được các NH khẳng định và cụ thể hóa. TS Nguyễn Đức Hưởng, Phó chủ tịch HĐQT Lienvietpostbank cho rằng vấn đề hiện nay đối với bản thân các NH và doanh nghiệp không nằm ở LS, mà chủ yếu do cầu yếu, doanh nghiệp không có đầu ra. Do đó, cần phải có cơ chế kích cầu, giải ngân vốn huy động được từ trái phiếu cho các dự án công thì các doanh nghiệp mới thực sự có thị trường, sản xuất hàng hóa và vay vốn.