Lãi suất cho vay khó giảm vì nợ xấu

Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia (NFSC) trong báo cáo tình hình kinh tế 8 tháng đầu năm 2016 cho biết thanh khoản trên thị trường 1 tiếp tục ổn định, lãi suất huy động và cho vay ở mức thấp. 

Cơ quan này cho rằng việc phấn đấu giảm lãi suất cho vay những tháng cuối năm có các yếu tố thuận lợi do thanh khoản liên ngân hàng dồi dào, trong khi tỷ lệ tín dụng/huy động là 84,6%, giảm so với cuối năm 2015.

Ngoài ra, do thị trường ngoại hối ổn định dẫn đến áp lực tăng lãi suất do yếu tố tỷ giá được giảm thiểu. Đồng thời, lãi suất trái phiếu chính phủ (TPCP) tiếp tục giảm ở các kỳ hạn, cùng với việc TPCP đã đạt hơn 89% kế hoạch năm cũng sẽ làm giảm áp lực lên lãi suất ngân hàng. 

Tuy nhiên, NFSC cho rằng việc giảm lãi suất cho vay còn gặp một số thách thức do tiến trình xử lý nợ xấu diễn ra chậm.

Thống kê cho thấy nợ xấu toàn hệ thống tính đến tháng 6/2016 là 2,78%, tăng 0,23 điểm phần trăm so với cuối năm 2015. Số nợ xấu được xử lý trong 6 tháng đầu năm là 59,7 nghìn tỷ đồng, giảm 14,55% so cùng kỳ năm trước. Trong đó chủ yếu là nhờ khách hàng trả nợ gần 31 nghìn tỷ đồng, còn số nợ xấu bán cho VAMC đạt 8,88 nghìn tỷ đồng.

Tính đến 31/7, tổng nguồn vốn cung ứng cho nền kinh tế đạt 7,489 triệu tỷ đồng, tăng 12,5% so với cuối năm 2015. Trong đó, vốn cung ứng của khu vực ngân hàng chiếm gần 75%, tăng 9,1% so với đầu năm, còn lại thị trường vốn (gồm cổ phiếu và trái phiếu) đóng góp xấp xỉ 25% tổng cung ứng vốn, tăng 24,3% so với đầu năm.

Tính đến cuối tháng 8, tổng phương tiện thanh toán M2 tăng 10,5% so với đầu năm 2015. Vốn huy động từ hệ thống các tổ chức tín dụng tăng khoảng 11% so với đầu năm, song tín dụng chỉ tăng 9,45%, ở mức tương đương so với cùng kỳ năm trước và chưa có dấu hiệu bứt phá bước trong quý III/2016. Trong đó, tín dụng các khu vực ưu tiên tăng trưởng thấp hơn mức chung của toàn hệ thống. Cụ thể, cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp nông thôn chỉ tăng 6,1% so với đầu năm, cho vay xuất khẩu tăng trên 3%, doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng 3,3%. Theo NFSC, điều này cho thấy khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế chưa cao.

Thanh khoản trên thị trường liên ngân hàng trong tháng 8 tiếp tục dồi dào. Mặt bằng lãi suất liên ngân hàng giảm khoảng 0,3-0,5 điểm % ở tất cả các kỳ hạn so với tháng trước và duy trì ở mức thấp, trong khi khối lượng giao dịch bình quân giảm 24% so với tháng trước.

NHNN tiếp tục mua USD trên thị trường và đồng thời mở rộng phát hành tín phiếu kỳ hạn ngắn. Trong tháng 8, các TCTD đã hấp thụ hết lượng tín phiếu kỳ ngắn hạn do NHNN phát hành với mức lãi suất rất thấp trong khoảng từ 0,7 - 1,2%/năm, thấp hơn lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn 2 tuần (1,28%/năm) càng cho thấy thanh khoản ngân hàng khá dư thừa. Theo thống kê tính đến 22/8/2016, NHNN đã hút ròng hơn 128.000 tỷ đồng qua thị trường OMO.

Nhật Duy