Lách mua bán vàng miếng qua hình thức cầm đồ

Sau gần 1 tháng khi việc giao dịch mua bán vàng miếng trở thành hoạt động mua bán có điều kiện ở những đơn vị do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp phép, thị trường vàng đã bình lặng lại sau một số xáo trộn trong những ngày đầu.

Tuy nhiên, đằng sau những bình lặng do hoạt động mua bán vàng đang trở nên èo uột khi còn đó nhiều vấn đề bất cập, phát sinh từ thị trường vàng.

Nhà băng không mặn mà mua bán vàng miếng

Theo quy định mới đây của NHNN chỉ có chi nhánh, phòng giao dịch của ngân hàng được tham gia mua bán vàng miếng, riêng quỹ tiết kiệm không được mua bán vàng miếng do không đủ tiêu chuẩn an toàn kho quỹ. Trong khi thực tế hiện tại nhu cầu mua bán vàng miếng của người dân ở vùng sâu vùng xa cũng khá lớn.

Có một thực tế dù có ngân hàng được cấp phép đến hàng trăm điểm mua bán vàng miếng nhưng chỉ có vài chục điểm thực hiện mua bán, chủ yếu tập trung ở trung tâm, thành phố lớn.

Lý giải về vấn đề này, nhiều ngân hàng thương mại (NHTM) cho biết về cơ sở vật chất có thể đủ năng lực thực hiện mua bán vàng miếng ngay, nhưng ngân hàng buộc phải đào tạo nhân viên, trong đó phải mời SJC qua đào tạo. Do vậy cũng cần phải có thời gian mới thực hiện hết 2.500 điểm mà NHNN cấp phép.

Thực tế các NHTM trước nay đã thực hiện nghiệp vụ huy động, cho vay vàng sẽ thuận tiện hơn khi triển khai mua, bán vàng, còn những ngân hàng khác vì mới thực hiện nên chưa quen.

Có NHTM dù nằm trong danh sách được mua bán vàng miếng, nhưng khi khách hàng đến mua do không có nguồn nên chi nhánh liên hệ với hội sở, hội sở mới mua và cung cấp lại cho chi nhánh, đường đi khá kéo dài nên giá cũng bị đội lên, dẫn đến chi nhánh không có lãi, thậm chí lỗ do chịu thêm phí vận chuyển.

Hơn nữa, hiện nay khách hàng mua chủ yếu, khách hàng bán không bao nhiêu, cuối ngày các chi nhánh phải bán lại cho hội sở để dễ thống kê lại số lượng và không bị vượt quá trạng thái quy định 2%. Đó lý do vì sao một số NHTM dù được cấp phép kinh doanh vàng miếng lại tỏ ra không quá mặn mà với hoạt động này.

Nhiều NHTM khác cũng cho rằng việc áp đặt trạng thái dương 2% đã khiến cho hội sở kiểm soát kỹ từng giao dịch ở chi nhánh, người mua vì chờ lâu nên cũng không thấy thuận tiện. Trong khi đó thời gian giao dịch của ngân hàng không thoải mái như doanh nghiệp, ngân hàng thì không thể kéo dài thời gian giao dịch do không bù đắp chi phí.

Lách mua bán vàng miếng
Trong khi việc mua bán vàng miếng đang trở nên èo uột thì hiện tượng lách vàng miếng bằng vàng nhẫn đang trở nên thịnh hành, nhiều tiệm vàng nhu cầu mua vàng nhẫn gia tăng. Đó chưa kể biên độ mua bán vàng miếng cũng đang bị kéo giãn khiến người dân mua bán vàng miếng bị chịu thiệt.

Theo một lãnh đạo ngân hàng cổ phần, đến nay nếu nói đã hình thành thị trường vàng “chợ đen” thì hơi quá, nhưng thực tế bản thân thị trường USD “chợ đen” không dễ triệt tiêu được, “chợ đen” vàng nếu có hoạt động vẫn dễ hơn kinh doanh USD “chợ đen”.

Đặc biệt, hiện nay xuất hiện tình trạng nhiều tiệm vàng lách kinh doanh mua bán vàng miếng qua hình thức cầm đồ với lãi suất 0% mà NHNN và quản lý thị trường không thể bắt được.

Đơn cử, người dân đến bán vàng cho tiệm vàng, tiệm vàng nhận mua nhưng nói rằng dân cầm đồ vàng lấy tiền, lãi suất 0%. Nếu đến hạn dân không đến lấy lại vàng xem như vàng đó thuộc về tiệm vàng.

Trong Chỉ thị 01 mới đây, NHNN cũng yêu cầu các NHTM thực hiện nghiêm túc các quy định về quản lý ngoại hối và kinh doanh vàng. NHTM phải tổ chức tốt mạng lưới mua, bán vàng miếng tại các địa điểm giao dịch được NHNN cấp giấy phép kinh doanh, mua bán vàng miếng, trong đó đảm bảo tuân thủ quy định niêm yết, công khai giá mua, giá bán, lập và sử dụng hóa đơn chứng từ tại địa điểm giao dịch để đảm bảo quyền và lợi ích của người dân trong việc mua bán vàng miếng.

Theo ông Trần Thanh Hải, Tổng giám đốc CTCP Đầu tư kinh doanh vàng Việt Nam (VGB), trước đây mạng lưới vàng của nước ta xuất phát từ quan hệ cung cầu, cuộc sống của người dân. Việc mở một tiệm vàng cũng không đơn giản, phải có số vốn vài chục cây vàng.

Hiện nay, NHNN cấp phép cho trên 2.500 điểm nhưng việc phân bố như thế nào là một vấn đề. Bản thân NHNN cũng phải tính đến việc đặc cách cho phép một số địa điểm của ngân hàng quốc doanh như Agribank, VietinBank… được phép mua bán vàng ở những địa bàn xa xôi mà một số doanh nghiệp không đủ điều kiện kinh doanh vàng miếng.

Việc thiết lập lại thị trường vàng là đúng nhưng trong quá trình thiết lập nên xem xét lại việc phân bổ mạng lưới lại sao cho phù hợp đáp ứng nhu cầu của người dân.

Nguồn Sài Gòn Đầu tư tài chính