Kiến nghị Thủ tướng thu hồi 14 dự án thủy điện tại Gia Lai

Cấp giấy phép cho nhà đầu tư không đủ năng lực

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, việc triển khai các dự án Thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã có nhiều sai phạm.

Trước đó, theo Quy hoạch thủy điện vừa nhỏ trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã được Bộ Công thương thẩm định, UBND tỉnh phê duyệt gồm có 74 nhà máy với tổng công suất 421,065 MW.

Qua quá trình thanh tra cho thấy, UBND tỉnh Gia Lai chưa chỉ đạo các ngành chức năng công bố quy hoạch thủy điện theo trình tự thủ tục qui định. Quá trình chấp thuận đầu tư và cấp giấy chứng nhận đầu tư, thẩm định dự án chưa đúng với quy hoạch được duyệt (16/28 dự án), dẫn đến phải điều chỉnh quy hoạch.

Đặc biệt có hiện tượng vừa thi công vừa xin điều chỉnh quy hoạch, nên việc quản lý chất lượng công trình rất khó khăn, tiềm ẩn gây hậu quả do chất lượng công trình không đảm bảo.

Đến nay còn 33 dự án thủy điện thi công chậm tiến độ. UBND tỉnh Gia lai đã thu hồi 2 dự án (dự án la Krel 1 và Krông Pạ 3); đề nghị thu hồi 14 dự án do chậm tiến độ, loại bỏ quy hoạch 17 dự án; do hiệu quả kinh tế thấp, ảnh hưởng không tốt tới môi trường xã hội.
thuy dien

Bên cạnh đó, Sở Công thương tỉnh Gia Lai từ 2005-2012, đã thẩm định và tham gia ý kiến thiết kế cơ sở 28 dự án thủy điện đều có nhận xét là các dự án phù hợp với quy hoạch. Tuy nhiên, kiểm tra 16 dự án có 14 dự án tăng công suất lắp máy; kiểm tra vị trí đập, có 5/9 thay đổi vị trí; có 3 dự án vừa xây dựng vừa điều chỉnh quy hoạch.

Việc chấp thuận đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư dự án thủy điện đã không tuân thủ quy định nên đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho nhiều nhà đầu tư không đủ năng lực kỹ thuật, tài chính dẫn đến 16 dự án chậm tiến độ phải thu hồi dự án, gây lãng phí cho nhà đầu tư.

Cho phép khai thác mỏ khi chưa có quy hoạch

Bên cạnh những bất cập trong việc quản lý, xây dựng thủy điện, công tác quản lý khai thác khoáng sản tại tỉnh Gia Lai cũng vi phạm nhiều quy định.

Theo Quyết định số 58/QĐ- UBND phê duyệt quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản trên địa bàn tỉnh Gia Lai giai đoạn 2010-2020 (Quy hoạch 58), giai đoạn 2010-2015, đưa vào quy hoạch khai thác 108 điểm mỏ.

Tuy nhiên, theo kết quả thanh tra của Thanh tra Chính phủ, trong khi đang thực hiện Quy hoạch 58, Quy hoạch sử dụng đất không thay đổi, thì UBND tỉnh lại ban hành Quyết định số 914/QĐ-UBND điều chỉnh, bổ sung vào quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản giai đoạn 2010-2015 thêm 88 điểm mỏ (bổ sung 49, điều chỉnh 39), sau đó cấp phép cấp 4 giấy phép khai thác quặng sắt, đá xây dựng, than bùn với diện tích 14,06 ha là vi phạm Điều 27 Luật Đất đai 2003.

Từ năm 2005 đến năm 2012, UBND tỉnh Gia Lai đã cấp 67 giấy phép khai thác khoáng sản với diện tích 105,765 ha và 5.804m dọc theo suối khi chưa có quy hoạch. Tất cả các mỏ được cấp phép khai thác đều không được các sở chuyên ngành thấm định thiết kế cơ sở.

Theo Thanh tra Chính phủ, trách nhiệm để xảy ra những sai phạm này  thuộc UBND tỉnh Gia Lai, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công thương.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai thu hồi 36,7 tỷ  đồng tiền thuê đất, tiền thuế tài nguyên tại các dự án thủy điện. Ban hành quyết định thu hồi 14 dự án thủy điện do chậm tiến độ, loại ra khỏi quy hoạch 17 dự án.

Đồng thời kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến các sai phạm trên, có hình thức xử lý nghiêm theo quy định.

Nguồn TBTC