Khó đạt mục tiêu tỷ lệ thất nghiệp thành thị 4% vào cuối năm 2012

Tỷ lệ thất nghiệp giảm trong 6 tháng đầu năm

Theo bản tin kinh tế vĩ mô số 7 của Ủy ban Kinh tế Quốc hội, tỷ lệ thất nghiệp của lao động trong độ tuổi lao động trên phạm vi cả nước ước tính đạt 2,29% trong 6 tháng đầu năm 2012, giảm 0,29% so với cùng kỳ năm trước.

Không chỉ có tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực đô thị giảm, đạt 3,62% trong 6 tháng đầu năm và giảm 0,34% so với cùng kỳ năm 2011 mà cả ở khu vực nông thôn cũng giảm theo, đạt 1,65% trong 6 tháng đầu năm và giảm 0,37% so với cùng kỳ năm ngoái.

Một trong những nguyên nhân góp phần vào đà giảm tốc tỷ lệ thất nghiệp trong 6 tháng đầu năm 2012 là do số lượng các doanh nghiệp giải thể và ngừng hoạt động đã có chiều hướng chững lại và giảm nhẹ trong cùng kỳ.

Số lượng doanh nghiệp phải giải thể và dừng hoạt động trong 4 tháng đầu năm 2012 là 17.735, tăng 9,5% so với cùng kỳ năm 2011 và 21.800 doanh nghiệp trong 5 tháng đầu năm, tăng 9,5% và trong 6 tháng đầu năm đạt mức 26.324 doanh nghiệp, chỉ tăng 5,4% so với cùng kỳ năm trước.

Do nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển dịch sang nền kinh tế thị trường và tồn tại song hành cả 2 khu vực chính thức và phi chính thức nên ngoài tình trạng thất nghiệp thì tỷ lệ thiếu việc làm cũng được đánh giá là một trong các tiêu chí quan trọng để đo sự biến động của thị trường lao động và việc làm.

Trong 6 tháng đầu năm, tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi lao động ước tính khoảng 3,06%, giảm 0,84% so với mức cùng kỳ năm ngoái. Tỷ lệ thiếu việc làm ở khu vực nông thôn giảm nhanh hơn, ở mức 3,6% và giảm 1% so với cùng kỳ trong khi tại khu vực thành thị, tỷ lệ thiếu việc làm là 1,92%, giảm 0,24% so với cùng kỳ năm trước.

Nguyên nhân là do có nhiều lao động nông thôn chỉ tham gia lực lượng lao động mùa vụ và lao động khu vực thành thị thường chuyển sang khu vực phi chính thức ngay khi các doanh nghiệp bị đóng cửa hay phá sản.

Bên cạnh đó, hoạt động nối lại xuất khẩu lao động tới một số thị trường lao động lớn trên thế giới như Trung Đông, đặc biệt là Lybia đã được triển khai và tăng cường cũng giúp giải tỏa bới phần nào tình trạng căng thẳng trên thị trường lao động, qua đó cũng tạo thêm nhiều cơ hội mới cho các lao động tham gia vào khu vực phi chính thức.

Theo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, trong 6 tháng đầu năm Việt Nam đã tổ chức đưa 39.000 người đi lao động xuất khẩu tới các thị trường lao động trên thế giới, trọng điểm vẫn là Đài Loan, Malaysia, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Mặc dù vậy, thị trường lao động việc làm trong 6 tháng đầu năm 2012 cũng đã xuất hiện dấu hiệu tiêu cực có nguy cơ dẫn tới sự căng thẳng trên thị trường lao động. Xu hướng gia tăng tình trạng thiếu đơn hàng của các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước, đặc biệt là đối với những ngành thâm dụng lao động như dệt may, giày dép cũng như tình trạng hủy đơn hàng đã đặt trước đó bởi các đối tác nước ngoài cũng đặt ra những thách thức mới trong việc cố gắng duy trì việc làm cho lao động trong những ngày này.
Khó đạt mục tiêu tỷ lệ thất nghiệp thành thị 4%

Về triển vọng việc làm năm 2012, Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng, do nền kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến theo chiều hướng ngày càng trầm trọng hơn nên cầu của thế giới đối với hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu của Việt Nam cũng bị thu hẹp đáng kể, qua đó không chỉ làm suy giảm quy mô xuất khẩu ròng hàng hóa và dịch vụ mà còn hạn chế đáng kể việc mở rộng quy mô xuất khẩu lao động.

Mặt khác, kinh tế trong nước mặc dù đã có dấu hiệu thoát đáy và đang dần hồi phục nhưng với tốc độ chậm chạp và do vậy số lượng việc làm mới được tạo ra chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu tìm kiếm việc làm ngày càng tăng của lực lượng lao động.

Về cơ bản, thì trong một nền kinh tế càng có nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng sản xuất cầm chừng, thu hẹp tối đa quy mô, tạm ngưng sản xuất hay thậm chí phá sản thì số lượng người thất nghiệp càng gia tăng.

Tuy nhiên, ở Việt Nam, tác động này phần nào được giảm bớt do khu vực không chính thức có quy mô lớn, qua đó có khả năng hấp thụ được số lao động từ khu vực chính thức chuyển sang khi nền kinh tế gặp nhiều khó khăn.

Trong bối cảnh các ngành xuất khẩu thâm dụng lao động ngày càng trở nên khó khăn hơn cùng với xu hướng tăng trưởng chậm chạp của thị trường bán lẻ trong nước và xu hướng chi tiêu tiết kiệm hơn của người dân thì triển vọng đạt mục tiêu tỷ lệ thất nghiệp thành thị 4% vào cuối năm 2012 được cho là một thách thức không nhỏ.

Nguồn Khampha