Invitro, thiên địch lên ngôi ở trang trại

Những thành quả nghiên cứu khoa học đáng khích lệ đã giúp người làm kinh doanh thêm động lực gắn bó với thị trường nông nghiệp.

Thiên địch thay thuốc trừ sâu

Thời gian gần đây, sử dụng thiên địch là một trong những biện pháp sinh học được nhiều doanh nghiệp nghiên cứu để phục vụ cho sản xuất. Đánh giá cho thấy, sử dụng thiên địch trừ sâu bệnh hại có kết quả không nhanh nhưng bền vững. Sử dụng qua vài chu kỳ, đất được cải tạo rõ rệt, sâu bệnh hại giảm từ gốc, chất lượng nông sản tăng và nhất là sức khỏe người lao động được bảo vệ.

Tại Lâm Đồng, từ năm 2014, Dalat Hasfarm bắt đầu mở bộ phận nghiên cứu thiên địch. Bắt đầu từ một phòng thí nghiệm nhỏ, nay bộ phận BioPro của doanh nghiệp này đã phát triển trên 2.000 m2. Không chỉ cung cấp sản phẩm cho riêng nội bộ công ty, các loại thiên địch của BioPro đang được Dalat Hasfarm mở rộng đến nông dân địa phương, nhằm hướng tới một nền canh tác cân bằng: Sử dụng những con vật nhỏ li ti, những vi nấm mắt thường không thấy rõ và phân bón được làm từ chính rau, lá thải ở vườn ruộng. Theo đó, nông dân trồng hoa, trồng rau trong nhà kính nhưng không cần phun thuốc bảo vệ thực vật, không sử dụng phân bón vô cơ.

Đại diện BioPro chia sẻ: “Rau, hoa Đà Lạt bị bọ trĩ, nhện đỏ phá hoại mạnh, gây giảm năng suất, chất lượng. Để diệt bọ trĩ, diệt nhện đỏ, chúng tôi nuôi Ambly-C, một loại nhện bắt mồi có khả năng ăn trứng, con non của bọ trĩ, nhện đỏ và một số loài côn trùng có hại khác”. Ngoài Ambly-C, BioPro còn sản xuất Ambly-S, Ambly-M, Hypo kiểm soát ấu trùng, trứng bọ trĩ, bọ phấn, ấu trùng ruồi nhuế, bọ trĩ giai đoạn trong đất, bọ đuôi bật, rệp rễ; Athena kiểm soát trứng sâu, tuyến trùng...

Với các loại nấm gây hại, BioPro sản xuất các chế phẩm kiểm soát như BioPro Tricho, BioPro Topbaco. Và thuốc trừ sâu sinh học như Nema, Beve, Meta... cũng được điều chế từ các loại nấm có khả năng tiêu diệt sâu và sinh vật gây hại.

Với mỗi loại đối tượng gây hại, đều có các loại thiên địch tương ứng tiêu diệt với mỗi giai đoạn phát triển của chúng, từ giai đoạn trứng, con non, khi còn trong đất hay khi đã trưởng thành.

Các chủng thiên địch chủ yếu là các chủng nấm, chủng vi sinh vật có sẵn tại địa phương. Được cán bộ kỹ thuật của BioPro sưu tầm, tìm bắt về phân lập, nuôi cấy, nhân giống, các chủng này thường dễ sinh trưởng, phù hợp với điều kiện tự nhiên của đất Đà Lạt và vùng phụ cận. Mỗi chủng có cách bảo quản, sử dụng khác nhau. Đại diện BioPro cho biết thêm: “Chúng tôi đóng hộp các loại thiên địch để có điều kiện bảo quản tốt nhất, giao nhanh nhất tới tay nông dân. Với mỗi loại thiên địch đều có cách sử dụng và chúng tôi hướng dẫn rất cụ thể để đạt hiệu quả tốt nhất”.

Những tỉ phú Invitro

Quyết tâm theo đuổi công nghệ sản xuất giống cây từ nuôi cấy mô Invitro, khi mới khởi nghiệp cách đây hơn 10 năm, ông Trương Đức Phú, Giám đốc Công ty Hivico, thành phố Đà Lạt dành gần 1 tháng sang Hà Lan, Thái Lan, Malaysia tham quan, tìm hiểu cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, vườn ươm và thị trường. “Qua chuyến đi, tôi thấy Hà Lan đầu tư rất bài bản, áp dụng công nghệ rất cao, mình sẽ theo không kịp. Trong khi với 2 nước còn lại thì trình độ và thiết bị của họ ngang bằng mình, nhưng họ có điểm hơn là làm thị trường rất tốt...

Từ thực tế này, tôi đúc kết kinh nghiệm rồi áp dụng tại trang trại của mình và đã mang lại hiệu quả tích cực”, ông Phú chia sẻ. Hiện nay, bình quân mỗi năm trại giống của Hivico cung cấp ra thị trường trong và ngoài tỉnh Lâm Đồng hơn 3 triệu cây giống như cúc, đồng tiền, cẩm chướng, salem, bibi, sao tím... mang về doanh thu 3-4 tỉ đồng/năm; giải quyết việc làm thường xuyên cho 45 lao động, trong đó có 5 kỹ sư công nghệ sinh học.

“Với nghề làm giống cây từ nuôi cấy mô này, bên cạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, kỹ thuật, thì việc tổ chức và điều hành sản xuất cũng là một việc rất quan trọng. Bởi chỉ với 5-7 giống cây mà mỗi giống có cả chục chủng loại nên cần phải có kế hoạch rõ ràng mới sản xuất phù hợp, đáp ứng được nhu cầu của hàng trăm khách hàng với nhu cầu, số lượng và thời gian khác nhau”, Giám đốc Hivico đúc kết.

Năm vừa qua, Công ty xuất khẩu 5 triệu cây giống trang trí sang châu Âu, đồng thời cung cấp giống hoa salem quy mô lớn cho nông dân Đà Lạt. Ảnh: TL

Tọa lạc giữa vùng rau, hoa công nghệ cao Trại Mát, phường 11, Đà Lạt, Công ty Công nghệ sinh học F1 với tổng diện tích gần 3.000 m2 cũng là doanh nghiệp Invitro có tiếng, do một kỹ sư trẻ sáng lập. Năm vừa qua, Công ty xuất khẩu 5 triệu cây giống trang trí sang châu Âu, đồng thời cung cấp giống hoa salem quy mô lớn cho nông dân Đà Lạt. Mở Công ty vào năm 2013 với số vốn ban đầu chỉ vài chục triệu đồng, Giám đốc Hồ Anh Dũng đầu tư 2 tủ cấy mô và chừng trăm mét vuông vườn ươm cây giống hoa salem theo đề nghị đặt hàng của nông dân các làng hoa... 

Kết quả thu hoạch xuất vườn giống hoa salem cấy mô từ năm thứ 3 đến nay ổn định sản lượng trên dưới 1 triệu cây mỗi năm, doanh thu khoảng 3 tỉ đồng. Theo chia sẻ của ông Dũng, hằng năm, Công ty F1 đều có đội ngũ kỹ sư sinh học xuống các vườn hoa salem của nông dân Đà Lạt lựa chọn những cây phát triển tối ưu nhất đưa về phòng cấy mô phục tráng, nhân giống từ 20-30 ngày. Sau đó, đưa ra vườn ươm nuôi dưỡng cây thêm 30 ngày trước khi đưa trở lại cho nông dân tái canh vụ mới trên đất vườn của mình.

Qua kênh thương mại với nông dân Đà Lạt, 4 năm trước, ông Dũng được giới thiệu xuất khẩu giống cây trang trí cấy mô sang thị trường châu Âu. Số lượng cấy mô xuất khẩu đã tăng vọt trong năm thứ 2 lên 1,5 triệu cây và năm thứ 3 đã tăng lên 3,5 triệu cây. “Giống cây cấy mô xuất khẩu sang châu Âu từ Công ty F1, Đà Lạt gồm hơn 100 chi thuộc dòng cây, hoa trang trí đường phố, công viên nhà ở và công viên công cộng ở châu Âu.

Cây trồng từ 3-4 tháng sẽ phát triển xanh tươi. Hằng năm, F1 đều nhập cây giống gốc về một lần để nuôi cấy và xuất khẩu trở lại châu Âu”, Giám đốc Hồ Anh Dũng cho biết.  Hiện doanh nghiệp gồm 75 nhân viên đang khảo nghiệm, chào hàng cây giống cấy mô hoa salem ở vùng ngoại ô Tokyo, Nhật với những đánh giá khả quan ban đầu.