HSBC: Nợ công của Việt Nam khó vượt trần quy định

Trong báo cáo mới nhất, HSBC “cảm thấy tuyệt vời” khi nền kinh tế Việt Nam đã tăng trưởng cao hơn mức kỳ vọng của ngân hàng này. Trong quý III.2017, nền kinh tế tăng trưởng ở mức đáng kinh ngạc 7,5% so với năm ngoái trong khi quý trước đạt 6,4% và vượt qua kì vọng của HSBC và Bloomberg là 6,3%. Tính từ đầu năm đến nay, tăng trưởng đã đạt 6,4% so với mức 5,7% trong nửa đầu năm 2017 đưa kinh tế cả nước đến gần với mức tăng trưởng mục tiêu 6,7% do Chính phủ đề ra cho năm 2017.

Đồng thời, HSBC cũng điều chỉnh dự báo tăng trưởng của Việt Nam lên 6,6% cho năm 2017.

Hoạt động xuất khẩu và sản xuất công nghiệp tiếp tục đà tăng là những động lực chính hỗ trợ kinh tế tăng trưởng. Trong khi đó, sản xuất nông nghiệp và hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài đã tăng lên đáng kể kể từ nửa đầu năm nay cũng góp phần rất nhiều cho nền kinh tế phát triển.

Từ đà tăng trưởng kinh tế trong quý 3 vừa rồi, HSBC cho rằng nền kinh tế của Việt Nam sẽ còn duy trì mức tăng trưởng tốt ngoại trừ ngành khai khoáng mỏ. Như đã lưu ý trước đây, “lực trì” của ngành khai thác mỏ đã làm chậm tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế trong một vài quý vừa qua và làm ảnh hưởng xấu đến thu nhập của Chính phủ.

Tuy nhiên, xét về mặt tích cực, những đóng góp của ngành sản xuất đối với tăng trưởng kinh tế đều tăng ổn định kể từ đầu năm và đạt mức tăng cao nhất trong vòng ít nhất 10 năm  Kết quả này có được là nhờ vào tăng trưởng của ngành xuất khẩu Việt Nam trong nhiều năm qua, đặc biệt là với mặt hàng quần áo, may mặc và điện tử. Ngành dịch vụ cũng không ngừng góp phần tăng trưởng kinh tế nói chung, thể hiện tiêu dùng nội địa của Việt Nam cũng đang mạnh mẽ. HSBC kỳ vọng hoạt động sản xuất sẽ vẫn duy trì sức tăng mạnh trong quý IV.2017, mặc dù kết quả có thể chậm lại đôi chút do xuất khẩu mặt hàng điện tử có giảm nhẹ, trong khi các ngành dịch vụ sẽ vẫn ổn định nhờ vào lượng khách du lịch đổ vào Việt Nam tăng nhiều.

Đóng góp của ngành sản xuất đối với tăng trưởng kinh tế đạt mức tăng cao trong 10 năm qua

Đầu tư FDI cũng tăng mạnh trong quý III.2017 và nguồn vốn này sẽ tiếp tục rót vào Việt Nam đến hết năm. Vốn đăng ký mới đầu tư FDI đã tăng 30% từ đầu năm đến nay và đạt 14,5 tỷ USD. Nếu so sánh với năm 2016 vốn đăng ký mới đầu tư FDI chỉ đạt hơn 15 tỷ USD, thì kết quả đầu tư năm nay sẽ có thể dễ dàng vượt qua kết quả năm ngoái khi còn một quý nữa mới kết thúc năm 2017, HSBC nhận định. Với xu hướng như hiện tại, HSBC kỳ vọng cả ngành du lịch và hoạt động đầu tư FDI sẽ vượt qua kết quả năm ngoái và duy trì tốc độ tăng trưởng cao của Việt Nam từ nay đến cuối năm.

Lĩnh vực nông nghiệp của đất nước đã phục hồi tốt như HSBC đã dự báo. Xuất khẩu gạo và rau tăng trưởng bình quân trên 50% trong quý III.2017 so với cùng kỳ năm ngoái và HSBC cho rằng xuất khẩu hai mặt hàng này sẽ còn tiếp tục tăng trưởng mạnh trong quý IV.2017, trừ khi gặp khó khăn do thời tiết khắc nghiệt, để bù cho đợt hạn hán năm ngoái. HSBC nhận định giá lương thực dường như đã thoát đáy và điều này đã cải thiện thu nhập của người nông dân trong những tháng tới.

Áp lực nhẹ hơn

Quan trọng hơn, HSBC cho biết kết quả kinh tế quý III.2017 mạnh mẽ có thể giúp giảm bớt gánh nặng cho Chính phủ và NHNN khi các cơ quan này đang áp dụng các biện pháp kích thích kinh tế mà có thể làm trầm trọng thêm những thách thức của nền kinh tế. Trong tháng 7 vừa qua, NHNN đã cắt giảm lãi suất chính sách thêm 25 điểm phần trăm xuống còn 6,25%, cùng với việc đồng thời cắt giảm các mức lãi suất khác nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hơn nữa, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong tháng Tám cũng kêu gọi tăng mục tiêu tăng trưởng tín dụng từ 18% lên 21% để khuyến khích đầu tư và tiêu dùng cá nhân. HSBC nhận thấy rằng tăng trưởng kinh tế nhờ vào tín dụng không hẳn là một vấn đề do vai trò của tiêu dùng tư và đầu tư phi nhà nước ngày càng tăng, động thái này có thể tạo ra những rủi ro mới cho ngành ngân hàng nếu nguồn tín dụng mới được phân bổ vào các ngành công nghiệp kém hiệu quả hơn.

HSBC đánh giá rằng, việc đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,7% do Chính phủ đề ra trong năm nay (hoặc ít nhất là gần đạt được) sẽ làm cho Việt Nam khó có thể vượt quá mức giới hạn nợ so với GDP ở mức 65% do Quốc hội đề ra. Theo Bộ Tài chính, giả sử mức tăng trưởng của Việt Nam vẫn duy trì ở mức 6,7%, nợ công sẽ đạt mức cao kỷ lục 64,8% của GDP trong giai đoạn 2017-2018 trước khi giảm dần vào các năm tiếp theo, (VietnamNet, ngày 2.6.2017). Tất nhiên, HSBC cho rằng nền kinh tế vẫn còn đó nhiều nguy cơ sẽ song hành cùng với tăng trưởng kinh tế năm 2018, đặc biệt là khi thương mại toàn cầu giảm mạnh, nhưng ít nhất những thách thức trong năm nay đã được làm dịu đi. HSBC dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2018 sẽ đạt 6,4%.

Mạnh Đức