HSBC dự báo 2015 tăng trưởng 6,1%, thâm hụt ngân sách 6%

Trong báo cáo mới nhất về kinh tế vĩ mô Việt Nam của HSBC, bộ phận nghiên cứu của Ngân hàng này nhận định, nền kinh tế sẽ đạt mức tăng 6,1% so với mức 6% trong năm 2014. 

Nhu cầu thấp và giá cả hàng hóa yếu chắc chắn sẽ ảnh hưởng xấu đến việc xuất  khẩu nguyên vật liệu thô của Việt Nam. Tuy nhiên, nền kinh tế và cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu ngày càng đa dạng hơn - ít phụ thuộc vào các mặt hàng nguyên liệu thô mà phụ thuộc vào ngành sản xuất nhiều hơn. 

Nguyên nhân chính của sự thay đổi này là do tăng khả năng cạnh tranh chi phí lao động. Trong năm 2014, nền kinh tế đã thu hút 12,4 tỷ USD của nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được giải ngân và 20,2 tỷ USD nguồn vốn đăng ký FDI. Hầu hết các hoạt động đầu tư đều đổ vào ngành sản xuất giúp chuyển đổi cấu trúc ngành xuất khẩu của Việt Nam. 

HSBC lấy dẫn chứng, năm 2006, dầu thô chiếm 21% tổng kim ngạch xuất khẩu trong khi điện thoại chỉ là 0%. Đến năm 2014, các lô hàng dầu thô đã giảm chỉ còn 4,8% trong khi điện thoại di động đã tăng lên 16,1% trong tổng kim ngạch xuất khẩu. HSBC hy vọng giá trị xuất khẩu sẽ tăng 12% trong năm 2015. 

Đầu tư cơ sở hạ tầng cũng là yếu tố quan trọng. Việt Nam đang cải thiện mạng lưới kết nối với các dự án đang trong quá trình chuẩn bị để xây dựng đường giao thông và mở rộng các thỏa thuận hợp tác thương mại tự do. Điều này sẽ giúp giảm chi phí giao dịch và có tác động lan tỏa tích cực đến các ngành công nghiệp khác như giao thông vận tải. 

Trong khi những thách thức chính yếu vẫn sẽ tồn tại trong năm 2015 bao gồm nợ xấu và thiếu hụt nguồn lực lao động có kỹ năng, Việt Nam dường nhưvẫn tăng trưởng thêm. Giá cả hàng hoá thấp hơn sẽ là cú sốc nguồn cung tích cực đối với nền kinh tế đang ngày càng công nhiệp hoá. 

Nhu cầu từ Mỹ tăng cao và và việc tham gia vào các hiệp ước thương mại cũng sẽ hỗ trợ cho xuất khẩu. Tuy nhiên, thâm hụt tài chính của Việt Nam sẽ phải chịu chi phí của giá dầu ngày càng hạ thấp. HSBC dự đoán thâm hụt tài chính vào khoảng 6% trên GDP, cao hơn so với mục tiêu 5% của Chính phủ cho năm 2015. 

Nguồn: HSBC

Kể từ tháng 9/2013, chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam của HSBC đã ở mức trên 50 điểm nhờ vào các đơn đặt hàng xuất khẩu mới. HSBC tin rằng đà tăng này sẽ được duy trì trong trong 2015 với mức tăng trưởng ngày càng mạnh thêm.

Vậy HSBC dự đoán nền kinh tế Việt Nam sẽ tăng tốc trong những năm tới? Có lẽ là không nhưng trong ngắn hạn nền kinh tế sẽ tươi sáng hơn. Nhu cầu đối với hàng hoá trên toàn cầu sẽ tiếp tục tăng lên nhờ vào chi phí lao động thấp, giá cả hàng hoá rẻ, mạng lưới kết nối tốt hơn, các dòng vốn đầu tư ổn định và nhu cầu đến từ khách hàng số 1 - Mỹ - ngày càng cải thiện. 

Đồng thời, nhu cầu trong nước cũng trong quá trình dần phục hồi trong năm 2015 và 2016. Tiến trình trả nợ vẫn đang tiếp diễn khi các ngân hàng đang điều chỉnh bảng cân đối kế toán và nhu cầu vay tín dụng của các doanh nghiệp ít đi, nhưng triển vọng vẫn thể hiện dấu hiệu dần phục hồi. 

Điều này có nghĩa rằng nhu cầu trong những năm tới sẽ dần phục hồi mặc dù khá chậm khi sự chuyển dịch thu nhập và dân số sẽ tạo thuận lợi cho việc tiêu dùng và tăng trưởng hoạt động đầu tư. 

Báo cáo cũng cho thấy khá nhiều nguy cơ khó khăn đối với nền kinh tế trong cả ngắn hạn và trung hạn. Việc cấp vốn cho các dự án hạ tầng là một mối lo ngại thực sự. Khi doanh thu tài chính từ dầu mỏ giảm trong năm 2015 sẽ kéo theo tổng thu ngân sách của cả nước giảm theo. Phạm vi đế cắt giảm chi tiêu là rất hạn chế khi các nhu cầu xã hội rất lớn và đầu tư nhiều hơn vào các dự án như đường giao thông là cần thiết. 

Cùng với việc suy giảm nguồn thu tài chính, các dự án liên kết với các doanh nghiệp quốc doanh Trung Quốc cũng đang không còn mặn mà thì Chính phủ cần phải tìm kiếm các cách thức để ký kết và hỗ trợ tài chính cho những dự án cơ sở hạ tầng quan trọng.

Về mặt trung hạn, Việt Nam cần phải giải quyết những vấn đề liên quan đến việc kết nối khá hạn chế của các doanh nghiệp trong nước và các doanh nghiệp nước ngoài, từ đó phát triển một chiến lược rõ ràng để nền kinh tế có thể cạnh tranh khi yếu tố cạnh tranh bằng nhân công giá rẻ không còn nữa. 

Nền kinh tế có phát triển trong những năm tới hay không sẽ phụ thuộc vào chiến lược mà Chính phủ sẽ áp dụng trong ngắn hạn nhằm hệ thống hoá và xây dựng năng lực. 

Nguồn DVO