Thứ Hai | 05/01/2015 06:59

Hãy quen với giá dầu chuẩn mới

Giá dầu lao dốc nửa cuối 2014 làm đảo lộn mọi dự báo kinh tế toàn cầu, thúc đẩy chi tiêu dùng và gây biến động thị trường từ Moscow đến Texas.

Giờ đây, giới phân tích và đầu tư – phần lớn đều ngạc nhiên khi giá dầu Mỹ rớt từ 107,26 USD/thùng trong tháng 6 xuống 53,27 USD/thùng hôm thứ Tư 31/12/2014 – đều cho rằng giá dầu thấp như hiện nay là mức chuẩn mới. 

Theo giới đầu tư và thương nhân, giá dầu chưa thể hồi phục cho đến tận nửa cuối năm 2015 do sản lượng dầu Mỹ tiếp tục tăng và nhu cầu toàn cầu yếu ớt trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế chậm chạp. Sẽ mất nhiều tháng để tình trạng dư cung dầu toàn cầu giảm đi. Nhà sản xuất cần thời gian để giảm dần sản lượng và người tiêu dùng sẽ chưa thay đổi ngay thói quan tiêu dùng.

Các nhà phân tích cho rằng giá dầu có thể giảm hơn nữa khi nhu cầu dầu đốt nóng trong mùa đông giảm quý thứ 2 liên tiếp, và những tài xế Mỹ sẽ hưởng lợi khi giá xăng giảm. Giới ngân hàng và đầu tư đang theo dõi làn sóng giao dịch mới trong ngành năng lượng khi các công ty đang phải vật lộn với giá dầu ở mức thấp.
 
David Martin, phụ trách chiến lược dầu thô toàn cầu tại J.P. Morgan Chase & Co, cho biết, thị trường dầu mỏ chưa thể cân bằng trở lại và giá dầu dự đoán sẽ giảm hơn nữa trong ngắn hạn.

J.P. Morgan dự đoán giá dầu sẽ chạm đáy trong quý I/2015. Và trong cả năm 2015 giá dầu Brent trung bình đạt 82 USD/thùng, trong khi giá dầu Mỹ trung bình đạt 77,25 USD/thùng. 

Năm 2014 nhiều người dự đoán giá dầu sẽ ổn định ở mức 3 con số. Nhưng giờ đây, giới phân tích và đầu tư lại nói rằng điều chắc chắn duy nhất là không có gì chắc chắn cả khi thị trường dầu thô đang phải điều chỉnh theo tình hình dư cung và tăng trưởng nhu cầu yếu ớt.

Sản lượng dầu Mỹ lên cao nhất kể từ 1986 nhờ công nghệ mới cho phép nhà sản xuất tiếp cận và khai thác trữ lượng dầu đá phiến. Nhập khẩu dầu thô của Mỹ giảm từ mức đỉnh 10,8 triệu thùng/ngày trong tháng 6/2005 xuống 7,5 triệu thùng/ngày trong tháng 9/2014. Điều này khiến các nhà xuất khẩu dầu thô phải cạnh tranh tăng bán hàng sang các thi trường khác, chủ yếu là châu Á.

Trước thực trạng dư cung dầu toàn cầu, nhiều công ty và nhà phân tích đã kêu gọi OPEC giảm sản lượng để ngăn giá giảm hơn nữa. Song tại phiên họp ngày 27/11 tại Vienna, 12 nước thành viên OPEC đã quyết định giữ nguyên mục tiêu sản lượng 30 triệu thùng/ngày và kết quả là giá dầu rớt thê thảm.

Nhiều năm qua, giá dầu biến động ít hơn so với các hàng hóa khác nhờ sự có mặt của OPEC. Giới đầu tư giờ đây đang đặt câu hỏi liệu có phải OPEC đã mất kiểm soát và mất quyền định giá dầu.

George Zivic, đang quản lý 384 triệu USD tại Oppenheimer Commodity Strategy Total Return Fund, cho biết, OPEC không còn giữ được vị trí thống trị trên thị trường dầu. Cơ chế 30 năm qua đã thay đổi.

Nhiều người không đồng ý và một số nhà phân tích cho rằng OPEC sẽ triệu tập phiên họp khẩn cấp để đối phó với tình trạng giá dầu giảm trước phiên họp định kỳ vào tháng 6/2015. 

Không có hành động từ phía OPEC, bản thân các công ty và các nước sản xuất dầu phải hạn chế sản lượng để giảm dư cung – ước tính lên đến 2 triệu thùng/ngày.

Nhưng các công ty sẽ giảm đầu tư vào các giếng dầu mới trước khi đóng cửa các giếng dầu đang hoạt động và điều này có nghĩa rằng sẽ mất nhiều tháng trước khi tăng trưởng nguồn cung chậm lại. Và khi việc khoan dầu hiệu quả cao hơn, nhiều nhà sản xuất dầu đá phiến có thể vẫn kiếm lời với mức giá hiện tại.

Ở phía cầu, giá dầu thấp dự đoán sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Số tiền dôi ra nhờ giá xăng dầu thấp sẽ được sử dụng để mua thêm hàng hóa khác. Người lái xe ôtô sẽ được hưởng lợi, nhất là tại Mỹ, khi giá dầu thấp giúp kéo giảm giá xăng.

Nhưng sau nhiều năm giá xăng ở mức cao, người tiêu dùng đã ý thức hơn và nâng cao hiệu quả năng lượng. Tuy nhu cầu sẽ tăng khi giá giá dầu liên tục lao dốc, song điều này sẽ không diễn ra ngay lập tức, nhất là trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế toàn cầu trì trệ như hiện nay. 

Hầu hết các nhà quan sát thị trường cho rằng giá dầu sẽ hồi phục trong nửa cuối năm 2015 khi cung cầu cân bằng. Nhưng có thể sẽ mất nhiều năm trước khi giới thương nhân có thể mua-bán dầu với với giá 100 USD/thùng.

Nguồn DVO/WSJ