Giảm 29 ngày thủ tục, GDP sẽ tăng 27 tỉ USD

Tại hội thảo về Cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của VN, do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM), Bộ Kế hoạch - đầu tư tổ chức ngày 4-6, hàng loạt giải pháp cụ thể, tập trung vào ngành thuế, hải quan đã được các chuyên gia đưa ra để nâng sức mạnh của nền kinh tế...
Chậm cải cách thủ tục, thiệt hại càng lớn

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Đình Cung, quyền viện trưởng CIEM, cho rằng lâu nay người VN luôn tự so sự tiến bộ của VN với chính bản thân mình nên năm nào cũng thấy có tiến bộ. Nhưng Báo cáo môi trường kinh doanh năm 2013 do Ngân hàng Thế giới (World Bank) thực hiện cho thấy VN xếp thứ 99 trên 185 quốc gia, vùng lãnh thổ, sau cả Zambia, Rwanda, Belarus, Ghana...

Ông Cung khẳng định nhiều năm qua VN cứ “quanh quẩn” ở mức xếp hạng trên, trong khi nhiều nước đã cải cách và thành công.

Theo ông Cung, một tính toán của Mỹ cho biết chỉ cần VN rút ngắn được 15 ngày thủ tục thông quan hàng xuất khẩu (hiện cần tới 22 ngày), GDP của VN sẽ tăng thêm 11 tỉ USD.

Giảm tiếp 14 ngày trong tổng thời gian đang cần để hoàn thành thủ tục nhập khẩu (hiện cần 21 ngày), VN sẽ tăng được GDP khoảng 15 tỉ USD. Như vậy theo ông Cung, chỉ cần rút ngắn 29 ngày làm thủ tục thông quan xuất nhập khẩu hàng hóa cho doanh nghiệp, GDP của VN đã tăng được khoảng 27,3 tỉ USD.

Ông Phan Vinh Quang, chuyên gia của USAID (Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ), phân tích: Theo Báo cáo môi trường kinh doanh năm 2014 của World Bank, VN đang yêu cầu tới 32 lần khai, nộp thuế/năm với thời gian doanh nghiệp phải bỏ ra để làm các thủ tục thuế lên tới 872 giờ/năm, tương đương 100 ngày làm việc. Trong khi đó, thời gian để nộp thuế trung bình của các doanh nghiệp châu Á - Thái Bình Dương chỉ khoảng 208 giờ/năm, tức thấp hơn bốn lần. Tại sao VN lại mất nhiều thời gian vậy?

Theo ông Quang, đó là do hồ sơ phải khai hằng tháng được cơ quan thuế yêu cầu quá chi tiết. Riêng thủ tục cho thuế VAT cần 320 giờ/năm, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp cần 217 giờ/năm, chưa kể cơ quan thuế cũng cần tới 40 ngày để xử lý một số trường hợp doanh nghiệp yêu cầu hoàn thuế...

Ngoài ra, VN yêu cầu tới 12 lần nộp thuế VAT/năm trong khi Thái Lan chỉ cần một lần. Malaysia chỉ yêu cầu bốn loại giấy tờ để hoàn thành thủ tục nhập khẩu, nhưng VN yêu cầu tám loại giấy tờ.

Ông Quang thừa nhận VN đã có những cải cách trong thủ tục thuế thời gian qua, nhưng vẫn còn khá xa để đạt được mức của một số nước ASEAN như Thái Lan, Malaysia...

Thừa giải pháp, thiếu quyết tâm?

Bà Hoàng Thị Lan Anh, phó ban cải cách và hiện đại hóa Tổng cục Thuế, cho biết so với thời gian doanh nghiệp phải thực hiện thủ tục thuế cách đây mấy năm là 1.050 giờ/năm, số giờ doanh nghiệp VN hiện phải bỏ ra đã giảm đi nhiều.

Tuy nhiên, bà Lan Anh thừa nhận bản thân lãnh đạo ngành thuế cũng chưa hài lòng về thời gian mà doanh nghiệp phải bỏ ra thực hiện các thủ tục thuế.

Bà cho rằng theo World Bank, thời gian nộp thuế tính cả thời gian nộp các khoản như bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội... đã chiếm tới 335 giờ/năm. Do đó, muốn rút ngắn thời gian làm thủ tục này, các bên liên quan phải cùng vào cuộc...

Theo ông Nguyễn Đình Cung, nghị quyết 19/NQ - CP của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia đã đưa ra những mục tiêu như: đến hết năm 2015, Bộ Tài chính phải chỉ đạo giảm thời gian hoàn thành thủ tục thông quan xuất khẩu xuống còn 14 ngày, nhập khẩu còn 13 ngày (giảm bảy ngày so với hiện nay). Thời gian nộp thuế của doanh nghiệp cũng phải giảm xuống còn 171 giờ/năm. Bộ Công thương và Tập đoàn Điện lực VN (EVN) phải giảm thời gian tiếp cận điện năng từ 115 ngày xuống còn 70 ngày...

“Vấn đề là có làm được không, các bộ có quyết tâm hay không. Nếu bộ nào không đạt chỉ tiêu, cần yêu cầu giải trình để thúc đẩy việc thực hiện” - ông Cung nói. Theo ông Quang, cần thành lập nhóm chuyên trách xem lại toàn bộ quy trình, hệ thống thủ tục để giảm thiểu rào cản trong kinh doanh và xóa bỏ quy định không cần thiết...

Bà Nguyễn Thị Cúc, chủ tịch Hội Tư vấn thuế VN, công nhận ngành thuế đã có cố gắng nhưng vẫn còn những văn bản pháp quy ban hành thiếu thống nhất, thiếu rõ ràng khiến nhiều cơ quan thuế hiểu cũng khác nhau. Do đó, bà Cúc đề nghị phát triển các đại lý thuế để chuyên môn hóa, giúp doanh nghiệp thực hiện các thủ tục về thuế nhằm giảm thời gian, chi phí và rủi ro cho doanh nghiệp.

Theo bà Cúc, hiện VN mới có 700 doanh nghiệp nộp thuế qua đại lý thuế, trong khi nhiều nước 90% doanh nghiệp nộp qua trung gian này. Do đó, cần ban hành cơ chế ưu đãi về thủ tục cho người nộp thuế sử dụng đại lý thuế để giảm đối tượng đi nộp trực tiếp...

Nguồn Tuổi Trẻ