Du học 0 đồng

Du học là khái niệm dần trở nên quen thuộc trong 10 năm trở lại đây. Nếu những năm trước đó, khi nhắc đến du học, người Việt sẽ ngay lập tức nghĩ đến những gia đình có điều kiện kinh tế tốt thì mới thực hiện mơ ước cho con đi học bậc cử nhân hoặc thạc sĩ. Hiện nay nhờ phương tiện báo chí truyền thông hoạt động hiệu quả, các thông tin về học bổng du học được cập nhật nhanh chóng hơn và cộng đồng những người săn học bổng du học thành công cũng chia sẻ nhiều hơn. Điều này giúp cho các gia đình có tài chính khiêm tốn vẫn có cơ hội để thực hiện được giấc mơ “du học 0 đồng” này.

Với hơn 9 năm làm việc trong lĩnh vực học bổng du học, bằng việc mô tả rõ bức tranh học bổng du học có những cơ hội nào và tại đâu trên bản đồ thế giới, tôi hy vọng có thể giúp những người quan tâm có góc nhìn thực tế hơn về cơ hội của mình trong bối cảnh hiện nay mà tôi vẫn thường gọi là “du học thời khó”.

Nhìn chung, có 5 nhóm học bổng thường được các gia đình quan tâm. Đi kèm với 5 nhóm đó là các ý nghĩa và yêu cầu khác nhau.

1/ Học bổng chính phủ

Đây là nhóm học bổng do chính phủ các nước tài trợ toàn phần bao gồm học phí, sinh hoạt phí, vé máy bay, phụ phí... Tôi có thể điểm danh chi tiết như Chevening (Anh), Erasmus Mundus (Liên minh châu Âu), Eiffel (Pháp), Daad Epos (Đức), GOI (Ireland), SISGP (Thụy Điển), Fulbright (Mỹ), AAS (Úc)... 

Ý nghĩa của loại học bổng này là hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực, hợp tác song phương giữa 2 nước, trao đổi văn hóa cũng như kinh tế. Tuy nhiên, có một sự thật ít người để ý là học bổng chính phủ cho bậc thạc sĩ nhiều hơn bậc cử nhân.

2/Học bổng trường dạng tài năng (merit-based)

Đây là nhóm học bổng do chính các trường đại học đề xuất cấp cho những ứng viên có thành tích học tập xuất sắc, hồ sơ nổi bật và khác biệt. Nhìn chung, các trường sẽ có yêu cầu chi tiết trên website chính thức của trường và cũng có thể thay đổi quy định hằng năm.

Thông thường, các trường đại học có những suất học bổng toàn phần bao gồm cao nhất là 100% học phí và thi thoảng có thêm sinh hoạt phí như Đại học Maastricht có UM scholarship; Đại học Utrecht có Utrecht Excellence Scholarship với mức từ 5.000 EUR đến tối đa 17.000 EUR/năm, được áp dụng với 3 năm cử nhân. Hoặc giảm 25-50-100% mức học phí như APU Nhật hay tại Úc là Đại học Monash có Monash International Leadership Scholarship với 4 suất học bổng 100% học phí.

Được rất nhiều người quan tâm là học bổng du học Mỹ, một đất nước với hơn 3.000 trường đại học và có những suất học bổng, hỗ trợ tài chính để thu hút sinh viên tài năng trên thế giới. Mức học bổng của các trường đại học tại Mỹ về cơ bản sẽ xét dựa trên hồ sơ của người xin học bổng bao gồm học thuật, thư giới thiệu, hoạt động ngoại khóa, giải thưởng và chắc chắn không thể thiếu bài luận săn học bổng.

3/Học bổng tại các nước có chính sách miễn 100% học phí

Đây là cơ hội của những nước tại châu Âu với chính sách không thu học phí cho cả dân bản xứ và sinh viên quốc tế. Tôi thường thấy Pháp, Đức, Ý... sẽ có lựa chọn này cho các gia đình. Tuy nhiên, tình huống ở đây là các trường đại học công lập. Lựa chọn này có nghĩa là nếu bạn nộp hồ sơ xin nhập học vào các trường công lập, khi họ nhận bạn vào học thì các gia đình chỉ chuẩn bị tiền ăn ở hay còn gọi là sinh hoạt phí mà thôi. Nhưng nhược điểm của lựa chọn này nằm ở chỗ bậc cử nhân không có nhiều chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh, trong khi nếu học bằng tiếng bản xứ thì có rất nhiều. Thế nhưng, bậc thạc sĩ thì lại có nhiều chương trình đào tạo bằng tiếng Anh hơn hẳn.

4/Học bổng hiệp định Hungary

Đây là cơ hội học bổng toàn phần tại Hungary với 90 suất cử nhân và 55 suất thạc sĩ, kèm thêm 25 học bổng chương trình đào tạo thạc sĩ liên thông từ đại học. Điều kiện nộp hồ sơ cũng nhẹ nhàng hơn so với các học bổng khác.

Nhìn chung, đây cũng là một loại học bổng do chính phủ cấp tại một nước Đông Âu đối với các ngành nghề đa dạng và ý nghĩa cũng tương tự học bổng chính phủ.

5/Học bổng theo tài trợ từ công ty và tập đoàn

Đây là cơ hội học bổng toàn phần bao gồm học phí, sinh hoạt phí và phụ phí được tài trợ từ các công ty và tập đoàn, thường là tư nhân. Tại Việt Nam, có học bổng Vingroup STEM của Tập đoàn Vingroup cho bậc thạc sĩ và tiến sĩ, hay Quỹ Hinrich Foundation cho bậc thạc sĩ. Từ năm 2022 có thêm chương trình học bổng Fast Retailing Foundation của tập đoàn bán lẻ Uniqlo quy mô toàn cầu có xuất xứ từ Nhật với 10 suất học bổng toàn phần cho sinh viên Việt Nam học cử nhân bằng tiếng Anh tại Nhật.

Ý nghĩa của loại học bổng này là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho tập đoàn với những nhóm hay mảng kinh doanh thế mạnh của họ. Thông thường, bạn sẽ có những cam kết sau khi học xong làm việc cho tập đoàn theo thỏa thuận được làm rõ trước khi nhận học bổng loại này hay sớm hơn là bạn cần thực tập tại tập đoàn (như Học bổng Hinrich Foundation hay Fast Retailing Foundation). Sau thời gian cam kết đó, bạn được tự do.