Điểm nóng ĐHCĐ tuần qua: Thưởng phạt HĐQT, ban điều hành

Tuần qua, một số công ty đã bắt đầu tổ chức đại hội cổ đông thường niên. Ngoài việc thông qua các chỉ tiêu kế hoạch năm 2013, góp ý với ban lãnh đạo để điều hành công ty tốt lên, một vấn đề cũng được cổ đông đặc biệt quan tâm là vấn đề trả thù lao cho HĐQT, ban điều hành.

Theo điều 117, Luật doanh nghiệp 2005, các thành viên HĐQT được hưởng thù lao công việc và tiền thưởng. Trong đó, thù lao sẽ được coi như một khoản tiền lương cố định (bằng số ngày công cần thiết hoàn thành nhiệm vụ nhân với mức thù lao mỗi ngày. Tổng mức thù lao của HĐQT do Đại hội đồng cổ đông quyết định tại cuộc họp thường niên. Giám đốc hoặc Tổng giám đốc cũng được trả lương và tiền thưởng, số tiền này sẽ do HĐQT quyết định.

Trong điều kiện các công ty kinh doanh thuận lợi như các năm trước, đại hội cổ đông dễ dàng thông qua tổng mức thù lao cho HĐQT khoảng 1 - 3% lợi nhuận sau thuế của năm đó.

Tuy nhiên, trong điều kiện nhiều công ty kinh doanh thua lỗ hoặc không hoàn thành chỉ tiêu như vừa qua, ngoài nguyên nhân khách quan do môi trường kinh doanh gặp khó khăn, thì chủ quan cũng có một phần trách nhiệm của HĐQT, ban điều hành - những người đưa ra chiến lược và những quyết định đầu tư của công ty.

Do vậy, cổ đông, nhất là những cổ đông tổ chức đầu tư dài hạn, đã đưa ra ý kiến chất vấn HĐQT, một phần để truy trách nhiệm, một phần là nếu quỹ thù lao cho HĐQT giảm đi thì phần lợi nhuận giữ lại sẽ tăng lên.

Tại đại hội đồng cổ đông của Công ty Cổ phần Tập đoàn Hà Đô ( HDG), đại diện quỹ Red River Holding tỏ ra không "tâm phục khẩu phục" với đề xuất tăng thù lao cho HĐQT, Ban kiểm soát năm 2013 từ mức 1% lợi nhuận sau thuế lên 2,5% lợi nhuận sau thuế.

Năm 2012, HDG đạt 51,7 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, giảm 56% so với năm 2011 và chỉ hoàn thành 50% kế hoạch.

Trước vấn đề này, Chủ tịch HDG đã phải giải trình rằng, trong hoàn cảnh lợi nhuận công ty thấp, mỗi thành viên HĐQT vừa qua chỉ nhận được thù lao 2,5 - 3 triệu đồng/tháng. Đây là con số quá ít để các thành viên phát triển và cống hiến cho công ty. Do vậy, vị này tha thiết đề nghị đại hội cổ đông chấp thuận tăng mức thù lao cho HĐQT, ban kiểm soát để phát triển nguồn nhân lực.

Tuy nhiên, cuối cùng các cổ đông chỉ thông qua cho tăng mức thù lao lên 1,7% lợi nhuận sau thuế (tương đương 1 tỷ đồng cho năm 2013 nếu công ty hoàn thành kế hoạch).

Ở một phía khác, để đảm bảo tính công bằng và góp phần tạo động lực cho ban điều hành, Công ty Cổ phần Giống cây trồng trung ương (.NSC) đưa ra phương án vừa thưởng vừa phạt.

Theo đó, năm 2013 nếu HĐQT và ban điều hành lãnh đạo công ty hoàn thành kế hoạch lợi nhuận và đảm bảo các chỉ tiêu về cổ tức tối thiểu 30% trở lên thì được thưởng 1,5% lợi nhuận kế hoạch (gần 1,5 tỷ đồng). Nếu vượt kế hoạch lợi nhuận thì được trích thêm 20% để thưởng cho Ban điều hành và cán bộ nhân viên. Nếu không hoàn thành thì HĐQT và ban điều hành cũng bị phạt với tỷ lệ tương ứng.

Ngoài số tiền thưởng, HĐQT NSC được hưởng mức thù lao cố định là 840 triệu đồng cho năm 2013, tương đương mỗi thành viên được nhận 8,75 triệu đồng/tháng.

Cũng giống với NSC, tại Công ty Cổ phần Cơ điện lạnh ( REE), năm 2013, HĐQT sẽ chỉ được nhận thù lao khi công ty có lãi với mức 0,5% lợi nhuận sau thuế.

Song, vai trò của Tổng giám đốc, bà Nguyễn Thị Mai Thanh được đề cao. Năm 2013, nếu lãnh đạo công ty hoàn thành vượt kế hoạch, riêng bà Mai Thanh và giám đốc điều hành được thưởng một khoản tương đương 30% phần lợi nhuận vượt kế hoạch.

Như vậy, nếu không đưa công ty tốt lên, không kể đến việc bị giảm tín nhiệm trước cổ đông, thu nhập của lãnh đạo cũng sẽ bị giảm. Song nếu làm tốt, các cổ đông cũng sẵn lòng để ban lãnh đạo có một mức thù lao và thưởng xứng đáng. Đây sẽ là động lực để đội ngũ "then chốt" của công ty cống hiến.

Nguồn Khampha