Có thể hạ lãi suất huy động ngoại tệ?

Trên thị trường, các NHTM nhà nước đang áp dụng LS thấp hơn các NHTMCP khoảng 1%/năm. Tuy nhiên, mức chênh lệch LS USD giữa đầu vào và đầu ra của ngân hàng khá cao. NHNN có thể sẽ cân nhắc hạ trần LS huy động USD, dù hiện đã ở mức khá thấp, 0,25%/năm đối với tiền gửi của tổ chức và 1,25% đối với tiền gửi dân cư.

Một số chuyên gia NH nhận định, việc hạ lãi suất sẽ được tiến hành từ từ. Nếu hạ lãi suất thì có thể chỉ hạ LS tiền gửi dân cư về mức 1%/năm. Mục đích là để củng cố niềm tin vào giá trị VND, hỗ trợ việc giảm lãi suất VND và tiếp tục hạn chế tình trạng đôla hóa trong nước (khiến người nắm giữ đôla chuyển sang bán ngoại tệ lấy VND gửi tiết kiệm). Có thể khi LS huy động thấp hơn, các NHTM sẽ giảm LS cho vay USD thêm từ 0,5%-1%/năm.

Thực tế đến hết ngày 31.12.2013, dư nợ tín dụng bằng ngoại tệ của hai trung tâm kinh tế lớn nhất của Việt Nam là TPHCM và Hà Nội giảm mạnh so cuối năm 2012 (tương ứng 22% và 23,2%). Tuy nhiên, đầu năm nay nhu cầu vay ngoại tệ (nhất là tại TPHCM - nơi có nhiều DN XNK) đã bắt đầu tăng trở lại. Nhưng đa số ý kiến vẫn cho rằng vay ngoại tệ chưa thể tăng cao trong năm 2014.

Theo chi nhánh NHNN TPHCM, tăng trưởng tín dụng bằng ngoại tệ của các NHTM tháng 1.2014 ước tăng 0,84%, sau khi giảm hơn 20% năm ngoái. Tại Hà Nội, tăng trưởng tín dụng vẫn giảm nhẹ. Ông Ngô Ngọc Tuấn - PGĐ chi nhánh Vietcombank Sóc Trăng - cho biết, nhu cầu vay ngoại tệ hiện chủ yếu từ một số DN xuất khẩu có đơn hàng như dệt may... vì LS vay bằng ngoại tệ vẫn thấp hơn so với LS vay VND.

Trong hai năm qua, tỉ giá được điều hành khá ổn định, biến động linh hoạt trong biên độ cho phép. Điều này không những đã góp phần đạt mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát mà còn giúp DN củng cố lòng tin. Trong năm 2014, căn cứ vào các cân đối vĩ mô của nền kinh tế và cung cầu ngoại tệ trên thị trường, NHNN đã thông báo sẽ tiếp tục điều hành tỉ giá theo hướng ổn định với mức điều chỉnh (nếu có) sẽ không quá 2%.

Tỉ giá và lãi suất ổn định là căn cứ để các DN có kế hoạch sản xuất kinh doanh khả thi. Tuy nhiên, theo PGĐ một chi nhánh NHNN, thì nhu cầu vay ngoại tệ năm 2014 của các DN Việt Nam tuy có sự cải thiện, nhưng chưa tăng đáng kể, vì nguyên liệu đầu vào được nhập khẩu những năm trước còn tồn kho rất lớn, DN chắc sẽ không nhập thêm. Bên cạnh đó, cũng theo ông Ngô Ngọc Tuấn, thì hiện nhiều DN xuất khẩu không có đặt hàng nên nhu cầu vay vốn ngoại tệ của loại hình DN này hiện vẫn tiếp tục giảm.