Chưa đạt được thỏa thuận thành lập liên minh gạo Asean

Kế hoạch thành lập liên minh các nước xuất khẩu gạo Asean gồm 5 nước: Thái Lan, Việt Nam, Myanmar, Lào và Campuchia tiếp tục bị trì hoãn sau khi các đại diện đến từ 5 nước thất bại trong việc đạt được một thỏa thuận chính thức. Điều này được Bộ trưởng thương mại Campuchia cho biết vào tuần trước.

Ông cho biết, cả 5 quốc gia thành viên đều chưa sẵn sàng cho sự thành lập của một liên minh gạo, trong khi một số quan chức khác của Campuchia cho biết việc này bị phản đối bởi các nhà nhập khẩu gạo.

Bộ trưởng thương mại Thái Lan cho biết, các cuộc đàm phán sẽ tiếp tục diễn ra và các nước thành viên có thể họp tiếp vào đầu năm tới để thảo luận về đề xuất này.

Năm quốc gia Asean này đóng góp khoảng 63 triệu tấn gạo, tương đương khoảng 12% sản lượng gạo toàn cầu. Tuy nhiên, 5 quốc gia này xuất khẩu hàng năm khoảng 19 triệu tấn, tương đương 56% tổng lượng gạo giao dịch toàn cầu.

Thái Lan hi vọng rằng liên minh gạo này có thể giúp ổn định giá gạo thế giới và đồng thời nâng giá gạo thế giới tăng 10%/năm. Thái Lan đã theo đuổi kế hoạch này nhiều năm nay, với tham vọng thiết lập được một liên minh gạo Asean có quyền lực tương đương như Hiệp hội các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đối với thị trường dầu mỏ.

Năm nay, chính phủ Thái Lan một lần nữa lại nỗ lực theo đuổi việc thành lập liên minh này sau khi xuất khẩu gạo Thái Lan sụt giảm tới 45% do chương trình thế chấp gạo.

Tuần trước, nội các Thái Lan cũng đã chấp thuận đề xuất của Bộ Thương mại nước này về phát triển quan hệ đối tác buôn bán gạo với các nước láng giềng và thành lập một liên minh gạo vào cuối năm nay.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho biết, việc thành lập một liên minh gạo như vậy là không khả thi xét về những chênh lệch giữa các quốc gia về chất lượng gạo, khả năng lưu trữ gạo và hoạt động hậu cần. Họ cũng chỉ ra rằng, không giống như dầu thô, gạo là hàng hóa có thể phân hủy và chính phủ cũng khó có thể kiểm soát việc sản xuất gạo giống như với sản xuất dầu.

Gần đây, một chuyên gia kinh tế cấp cao của Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO) cũng cho biết, việc thành lập một liên minh các nhà xuất khẩu gạo như vậy không được WTO cho phép.

Nguồn Oryza/Khampha