Chỉ nhà thầu Trung Quốc có hồ sơ hợp lệ (!?)

“Phải theo ý kiến đa số”

Liên quan tới việc lựa chọn nhà thầu, Tuổi Trẻ đã có trao đổi với ông Trương Quốc Dương, phó tổng giám đốc Viwasupco. Ông Dương nói: Đến thời hạn đóng thầu thì có hai nhà thầu, còn lại không đạt yêu cầu về tính hợp lệ của hồ sơ đấu thầu kỹ thuật, trong đó Công ty Saint-Gobain PAM không bảo đảm dự thầu, Công ty Hydrochina Corporation bảo đảm dự thầu không hợp lệ.

Liên danh nhà thầu Jindal Saw - Newtatco cũng không đạt ở mục kinh nghiệm thực hiện hợp đồng cung cấp hàng hóa tương tự.

Tính tại thời điểm mở thầu, đơn vị này có ưu thế về sản xuất các loại ống gang dẻo phi 1300 nhưng để sản xuất loại ống phi 1800 thì mới chỉ cung cấp được khoảng 300m và chưa có chứng chỉ về vật liệu. Do đó, kết quả cuối cùng đơn vị thắng thầu thuộc về Công ty TNHH ống gang dẻo Xinxing.

* Có ba chuyên gia trong tổ thẩm định đánh giá hồ sơ đề xuất tài chính của Xinxing không đạt nhưng tại sao Xinxing vẫn được lựa chọn?

- Khi chấm thầu là tuân thủ theo nguyên tắc đại đa số, những ý kiến của các chuyên gia kia nói không đạt thì chỉ tổng hợp và lưu ý thôi. Còn ý kiến đó sẽ cho qua vì phải chiếu theo ý kiến đa số.

* Có thông tin Viwasupco đã chuyển nhượng 43,6% cổ phần của công ty cho đối tác Singapore là Acuatico?

- Đúng vậy. Thành viên HĐQT của công ty hiện nay có hai thành viên của đối tác Singapore trong tổng số năm thành viên. Tuy nhiên nếu hai thành viên này không chọn thì cũng không thông qua được và ngược lại.

* Có hay không việc đối tác sở hữu 43,6% cổ phần của Viwasupco có sở hữu chéo tại Công ty Xinxing?

- Hiện tại cái này theo tôi biết thì khẳng định là không có chuyện đó.

* Ông Phạm Sanh (chuyên gia giao thông):

Quá nhiều điều “khôi hài”

Ban quản lý dự án đã tổ chức đấu thầu theo Luật đấu thầu nhưng chưa được chặt chẽ lắm. Trong cuộc đấu thầu dự án trên có bốn nhà thầu tham gia, nhưng khi xét thầu thì có nhà thầu không có giấy bảo lãnh ngân hàng là điều “khôi hài” thứ nhất.

Bởi vì tham gia một cuộc đấu thầu quốc tế mà nhà thầu không nộp bảo lãnh theo quy định để tự loại mình khỏi cuộc thầu. Điều “khôi hài” thứ hai là nhà thầu thứ hai Trung Quốc lại nộp giấy bảo lãnh có thời gian hiệu lực ngắn hơn so với quy định đấu thầu. Không ai dại đi đấu thầu lại đưa vào hồ sơ giấy bảo lãnh không đúng thời gian để tự mình đánh rớt thầu.

Điều “khôi hài” thứ ba là khi vào vòng trong thầu, nhà thầu Ấn Độ lại chưa lo được giấy ISO nên không đủ điều kiện tham gia thầu.

Như vậy, đứng về Luật đấu thầu, ban quản lý dự án đã xử lý cuộc đấu thầu không sai vì đã loại dần các nhà thầu không thực hiện theo đúng quy định về đấu thầu và đã chọn ra một nhà thầu có giá rẻ hơn so với dự toán thầu.

Tuy nhiên, Luật đấu thầu cũng quy định trong trường hợp còn một nhà thầu, chủ đầu tư có thể hủy thầu, báo cấp trên để xử lý hoặc đưa ra đấu thầu tiếp...

Hiện tượng “khôi hài” diễn ra nhiều lần với các nhà thầu tự loại mình ra khỏi cuộc đấu thầu như nhiều người nói đây là hiện tượng “thông thầu”, dù pháp luật của ta chưa điều tra ra. Hiện tượng “thông thầu” đã xảy ra nhiều trên thế giới và VN cũng không mới.

Đúng quy định, nhưng chưa chắc rẻ

Việc gói thầu cung cấp ống gang dẻo và phụ kiện phục vụ dự án nước sạch sông Đà giai đoạn 2 có bốn nhà thầu có hồ sơ hợp lệ, nhưng ba không đủ điều kiện, tiêu chuẩn, cuối cùng chủ đầu tư đã chấp nhận nhà thầu Trung Quốc Xinxing (duy nhất đủ điều kiện), theo một lãnh đạo Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch - đầu tư, vẫn đúng luật.

Theo vị này, ngay cả khi có 9 nhà thầu tham gia, mà 8 nhà thầu không đủ điều kiện thì nhà thầu còn lại trúng thầu.

Trả lời câu hỏi vậy liệu có kẽ hở để việc đấu thầu bị ém thông tin, chỉ còn vài nhà thầu thông đồng với nhau để một đơn vị thắng, vị lãnh đạo Cục Quản lý đấu thầu cho biết Luật đấu thầu và các văn bản hướng dẫn quy định rất chặt chẽ.

Ví dụ quy định hiện hành, việc đấu thầu bắt buộc phải đăng tải trên báo Đấu Thầu và hệ thống thông tin đấu thầu quốc gia. Nếu đơn vị nào không đưa thông tin lên là vi phạm quy định.

Với việc giảm được 11,8% chi phí, theo vị lãnh đạo Cục Quản lý đấu thầu, là bình thường. Bởi đã có nhiều dự án nhà thầu châu Âu, có thể qua đấu thầu, khi thấy áp lực cạnh tranh mạnh, họ giảm giá được tới 20-30%, thậm chí đã có dự án giảm tới 50% so với dự toán của chủ đầu tư.

Tuy nhiên, vị lãnh đạo Cục Quản lý đấu thầu cho biết dự án đường ống nước sông Đà là dự án của Hà Nội, do các cơ quan có thẩm quyền tiến hành và họ tự quyết, Cục Quản lý đấu thầu không nắm cụ thể từng dự án.