Châu Á khủng hoảng dầu do Iraq

Giá dầu liên tục tăng

Hôm 19/6, giá dầu thô Brent đạt mức cao nhất trong 9 tháng qua, với giá hơn 115 USD/thùng, trong bối cảnh những lo ngại bất ổn leo thang tại Iraq có thể hạn chế nguồn cung từ nước xuất khẩu dầu lớn thứ 6 thế giới.

Lực lượng chính phủ Iraq vẫn đang chiến đấu quân nổi dậy Sunni giành quyền kiểm soát nhà máy lọc dầu lớn nhất nước ở Baiji, trong khi Tổng thống Mỹ Barack Obama cam kết sẽ gửi cố vấn quân sự và tiến hành không kích khi cần hỗ trợ chính phủ Baghdad.

Tuy nhiên, hiện nay, nhà máy Baiji, sản xuất 300.000 thùng/ngày, bị đóng cửa. Nếu Baiji tiếp tục đóng cửa thời gian dài, Iraq có thể cần phải nhập khẩu thêm dầu để đáp ứng nhu cầu, tiếp tục thắt chặt thị trường dầu mỏ. "Điều này sẽ gây mất cân bằng toàn cầu", một nhà phân tích tại Cty tư vấn JBC Energy có trụ sở tại Vienna, cho biết.

Giá dầu có thể tăng cao nếu sự bùng nổ đá phiến dầu của Mỹ không phát huy tác dụng tích cực cho nguồn cung cấp dầu toàn cầu, Nansen Saleri của Quantum Reservoir Impact nói với Bloomberg News.

"Nếu sản xuất dầu của Mỹ không tăng, thêm 2 triệu thùng/ngày, chúng ta sẽ thấy dầu tăng 20-30 USD/thùng. Sự gia tăng trong sản xuất dầu của Mỹ là yếu tố góp phần vào sự ổn định", ông Saleri nói. Sản lượng dầu thô của Mỹ đạt gần 8,5 triệu thùng/ngày vào tuần trước, mức cao nhất kể từ năm 1986 nhờ vào sự gia tăng sản lượng sản xuất từ đá phiến sét ở Bắc Dakota và Texas.

ASEAN, Ấn Độ bị đe dọa

Tuy nhiên, giá dầu tăng kéo dài có thể tạo ra gánh nặng cho nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là các quốc gia Châu Á đang phụ thuộc lớn vào nguồn nhập khẩu dầu mỏ. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, mặc dù là nước nhập khẩu ròng dầu mỏ hàng đầu thế giới trong năm 2012, nhưng các nước lớn khác như Trung, Nhật, Ấn và Hàn cũng "góp công" theo sau.

Vào tháng 9/2013, nhập khẩu ròng xăng dầu và các chất lỏng khác của Trung Quốc vượt Mỹ, biến Bắc Kinh trở thành nước nhập khẩu ròng lớn nhất. Một câu hỏi đặt ra là liệu Bắc Kinh sẽ ra sao trong cuộc khủng hoảng Iraq? Theo báo cáo, Trung Quốc đầu tư 4 tỷ USD vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Iraq và nước này là điểm đến của một nửa số dầu mỏ xuất khẩu của quốc gia Vùng Vịnh.

Tuy nhiên, nghiên cứu của ANZ cảnh báo, biến động giá dầu xảy ra vào thời điểm tồi tệ hơn đối với khu vực ASEAN, đặc biệt là Indonesia và Singapore. Theo ANZ, ASEAN có khả năng đối phó và thích ứng với việc giá dầu hơn 100 USD/thùng, nhưng giá dầu cao có thể đánh vào tăng trưởng và gây lạm phát, buộc ngân hàng trung ương phải thắt chặt chính sách tiền tệ hơn nữa.

Trung Quốc đa dạng hóa nguồn cung cấp dầu, trong đó có Saudi Arabia, Oman, UAE, Angola, Venezuela và Nga. Tuy nhiên, giá dầu tăng có thể tiếp tục kiềm hãm hy vọng nối lại tốc độ tăng trưởng kinh tế chóng mặt như trước đây. Ấn Độ được xem là nước chịu tác động lớn nhất khi phải nhập khẩu 75% dầu.

Theo Barclays, nếu giá dầu tăng 10 USD/thùng, tốc độ tăng trưởng của New Delhi sẽ giảm 0,5%. "Nếu dầu thô tăng lên, kim ngạch nhập khẩu của Ấn Độ tăng lên, vì vậy chi phí trợ giá nhiên liệu và phân bón tăng lên, và đồng rupee ngay lập tức phải gánh chịu áp lực", Bhaskar Chakraborty, nhà phân tích năng lượng tại India Infoline, nói với Financial Times.

Cty JOGMEC của Nhật Bản đã tính đến kế hoạch tăng đầu tư vào dầu khí, trong khi nhà kinh doanh Mitsui&Co cũng đã thảo luận việc mua đa số cổ phần trong các dự án một khi quốc gia nghèo năng lượng này đang tích cực vận động để đảm bảo nguồn cung dài hạn ổn định. Trong khi ANZ và các nhà phân tích khác dự đoán giá dầu thô Brent sẽ không tăng lên mức trên 115 USD/thùng, cuộc xung đột Iraq diễn biến xấu đi có thể dẫn đến những thay đổi trong mức dự báo.

Và Châu Á hy vọng, Washington có thể làm chỗ dựa cho chính phủ Iraq, giúp ổn định kinh tế khu vực.

Nguồn cand.com