Cao su Đồng Phú tính kế thoát lầy

Giá cao su tiếp tục ở mức thấp là thách thức lớn cho các doanh nghiệp sản xuất cao su tự nhiên. Vì vậy, bên cạnh việc phải cải thiện hiệu quả hoạt động, nhiệm vụ đặt ra cho nhóm doanh nghiệp này là cần tìm ra những lĩnh vực kinh doanh mới có liên hệ gần gũi với lĩnh vực chính để phần nào cải thiện doanh thu và lợi nhuận.

Tìm kiếm giá trị gia tăng

Điển hình cho chiến lược tính kế thoát lầy bằng những hướng đi mới là Công ty Cao su Đồng Phú. Doanh nghiệp này đã đầu tư vào dây chuyền sản xuất nệm và gối với công suất khá lớn, lên đến 300 nệm và 600 gối/ngày thông qua công ty con là Công ty Cổ phần Cao su Kỹ thuật Đồng Phú (Durofoam). Dự kiến, mảng kinh doanh mới này sẽ mang đến lợi nhuận khả quan trong năm nay.

Bên cạnh nệm và gối, Đồng Phú còn lên kế hoạch đầu tư nhà máy sản xuất găng tay y tế và găng tay dùng trong nông nghiệp, có quy mô vốn 80 tỉ đồng. Công ty cho biết vẫn đang trong quá trình đàm phán với đối tác và kỳ vọng nhà máy có thể hoạt động sớm nhất vào cuối năm 2016. Ở dự án này, tỉ lệ lợi nhuận trên vốn được Đồng Phú dự báo vào khoảng 15-20%.

Có thể nói, Đồng Phú đang quyết tâm đi sâu vào chuỗi sản phẩm có hàm lượng giá trị gia tăng cao, khác hoàn toàn so với việc chỉ sản xuất nguyên liệu mủ cao su sơ chế như trước. Hiện tại, Công ty cũng đã ghi nhận một số kết quả khả quan từ bước đi mới.

Trong năm 2014, doanh thu từ mảng nệm và gối tăng trưởng khoảng 20%. giúp Ðồng Phú chuyển từ lỗ sang lãi nhẹ với giá trị khiêm tốn vài trăm triệu đồng. Trong năm 2015, theo ước tính của Công ty Chứng khoán Maybank KimEng, lĩnh vực nệm và gối cao su sẽ hoạt động gần 50% công suất, mang về khoản lãi dự kiến từ 2-3 tỉ đồng cho Ðồng Phú. Trong các năm sau đó, doanh thu và lợi nhuận sẽ tiếp tục cải thiện hơn nữa khi công suất sản xuất và sản lượng tiêu thụ các sản phẩm mới này tăng lên.

 “Dù mức lãi còn khá khiêm tốn so với quy mô của Đồng Phú trong ngắn hạn, nhưng việc chuyển từ lỗ sang lãi sẽ góp phần giảm gánh nặng cho công ty mẹ trong báo cáo tài chính hợp nhất. Và giải quyết một phần đầu ra cho sản phẩm mủ cao su từ công ty mẹ. Trong 5 năm tới, chúng tôi ước tính mảng nệm và gối của Đồng Phú sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kép CAGR khoảng 15%”, ông Trương Quang Bình, Phó phòng Nghiên cứu phân tích khối khách hàng cá nhân của Maybank KimEng, chia sẻ với NCĐT.

Kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm nay của Đồng Phú cũng ghi nhận một số tín hiệu khả quan về mặt lợi nhuận, dù Công ty vẫn gặp nhiều thách thức. Doanh thu tiêu thụ mủ cao su 6 tháng đầu năm 2015 giảm 36,1% so với cùng kỳ, xuống còn 188,3 tỉ đồng. Ðiều này khiến lợi nhuận từ sản xuất kinh doanh cao su của Công ty giảm mạnh 73%, xuống chỉ còn 14 tỉ đồng. Tuy nhiên, nhờ doanh thu tài chính, thanh lý cây cao su và kinh doanh khác tăng khá nên lợi nhuận sau thuế của Ðồng Phú đạt 89 tỉ đồng, cải thiện tương đối so với con số 74 tỉ đồng cùng kỳ năm trước.

Cuộc chơi không dễ dàng

Nhìn chung, chiến lược mở rộng ngành nghề kinh doanh của Đồng Phú theo chiều dọc có thể xem là hợp lý, khi giúp tạo thêm doanh thu đầu ra cũng như cải thiện biên lợi nhuận. Nhưng rủi ro không phải không có, vì doanh nghiệp này vẫn là một tay chơi mới mà phải cạnh tranh với các đối thủ lớn khác vốn đã sở hữu hệ thống phân phối rộng lớn trên thị trường nệm và gối.

Ngành chăn-ga-gối-nệm của Việt Nam được ước tính tăng trưởng khoảng 15-20%/năm trong giai đoạn 2010-2015. Cùng với đà hồi phục của nền kinh tế, chi tiêu của người dân sẽ ngày càng tăng, song hành với sự tăng trưởng nhanh của tầng lớp trung lưu. Do vậy, thị trường chăn-ga-gối-nệm sẽ tiếp tục duy trì tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2015-2020, theo đánh giá của MayBank KimEng.

Ngoài ra, ngành này còn kỳ vọng vào tốc độ phát triển của ngành du lịch, khi mà hệ thống khách sạn và resort tại Việt Nam đang mở rộng khá nhanh trong thời gian gần đây.

Tuy nhiên, thị trường chăn-ga-gối-nệm nói chung đang trở nên ngày càng cạnh tranh hơn với các thương hiệu lớn như Kymdan, Vạn Thành, LienA và các sản phẩm thay thế như nệm bông đến từ Everpia, Edena, Sông Hồng. Vì thế, việc Ðồng Phú chen chân vào thị trường này sẽ gặp nhiều khó khăn.

Dĩ nhiên, ban lãnh đạo Đồng phú cũng có quân bài để tự tin vào chiến lược kinh doanh của Durofoam. Lợi thế lớn nhất của họ có lẽ là tự chủ được nguyên liệu đầu vào, nhờ vườn cao su của công ty mẹ. Hiện Ðồng Phú đang khai khác mủ cao su trên diện tích 7.200 ha trong tổng diện tích 9.200 ha. Được biết, năng suất bình quân cho mủ là 2,2 tấn/ha.

Nếu so với Everpia, một doanh nghiệp hàng đầu trong ngành nhưng phụ thuộc vào nguyên liệu sản xuất đến từ nước ngoài như Hàn Quốc, Trung Quốc, Indonesia thì rõ ràng, sản phẩm của Đồng Phú sẽ có lợi thế cạnh tranh về chi phí đầu vào. “Durofoam có thể thừa hưởng nguồn nguyên liệu đầu vào chất lượng, ổn định và giá bán ưu đãi. Ngoài ra, Durofoam còn được giúp đỡ về tài chính từ công ty mẹ”, ông Bình, Maybank KimEng, nói.

Theo nhà phân tích này, biên lợi nhuận trước thuế của các thương hiệu cùng ngành có uy tín hiện trên dưới 20%. Vậy con số 15% của Đồng Phú tuy đang thấp hơn, nhưng được xem hợp lý vì Công ty vẫn đang trong giai đoạn gầy dựng thương hiệu, phát triển thị trường tiêu thụ, mà giá bán lại tương đối thấp so với các đối thủ.

Thách thức về phân phối

Nói về kênh bán hàng, so với các đối thủ khác đi theo hướng sở hữu hệ thống phân phối riêng thì Durofoam đang dựa vào các nhà bán lẻ và nhà phân phối độc lập là chủ yếu. Theo số liệu mới nhất, tính đến nay, Durofoam đã có 6 chi nhánh trên toàn quốc, liên kết với 10 nhà phân phối có kinh nghiệm trong kinh doanh nệm và có tổng cộng 230 đại lý ở 40 tỉnh, thành cả nước. Như vậy, nếu so với các đối thủ lâu năm khác thì hệ thống phân phối nệm và gối của Đồng Phú còn khá nhỏ.

Ngoài ra, việc phụ thuộc vào các nhà phân phối chỉ phù hợp trong giai đoạn đầu khi thương hiệu chưa mạnh. Về lâu dài, để tiết kiệm chi phí bán hàng, Đồng Phú sẽ buộc phải xây dựng hệ thống phân phối riêng cho mình. Đối với một doanh nghiệp chỉ tập trung vào việc bán sỉ lâu nay như Đồng Phú, đây có thể là một thách thức lớn.

Một thử thách khác dành cho Đồng Phú là khả năng cạnh tranh với các sản phẩm ngoại. Việt Nam sẽ ngày càng hội nhập sâu rộng với thế giới. Đó sẽ là cơ hội lớn đối cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc mở  rộng thị trường và phạm vi hoạt động ra nước ngoài. Nhưng cũng sẽ xuất hiện ngày càng nhiều các đối thủ cạnh tranh ngoại quốc, khi hàng rào thuế quan và các quy định bảo hộ doanh nghiệp trong nước được nới lỏng và xóa bỏ.

Sơn Nguyễn