Cần tái cơ cấu doanh nghiệp ngành thép

Tồn kho nhưng vẫn nhập siêu

Theo ông Phạm Chí Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), tình hình tiêu thụ thép xây dựng bắt đầu tăng trưởng chậm trong quý I và giảm dần trong quý II/2012. Tính chung 6 tháng đầu năm nay, thị trường chỉ tiêu thụ khoảng 2,62 triệu tấn thép, bằng 83% so với cùng kỳ.

Đây là mức giảm cao nhất trong vòng 10 năm qua. Đáng chú ý, dù các công ty đã giảm sản xuất đến 10% nhưng lượng sản phẩm thép xây dựng tiêu thụ lại giảm 17% và hàng tồn kho tăng cao. Trong khi đó, tình hình tiêu thụ mặt hàng thép dẹt lại có mức tăng trưởng tốt, đạt 2,07 triệu tấn, tăng xấp xỉ 69% so với cùng kỳ năm 2011.

Sản lượng thép dẹp nhập khẩu đạt 2,57 triệu tấn, tăng 42% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức tiêu thụ các mặt hàng thép khác (thép không gỉ, ống thép hàn, ống thép không hàn, thép chế tạo, cáp thép) cũng tăng 23,3%. Về xuất nhập khẩu, trong 6 tháng đầu năm, thép xuất khẩu đạt kim ngạch khoảng 995 triệu USD, nhưng kim ngạch nhập khẩu lên đến 4,22 tỷ USD.

Điều này cho thấy ngành thép không chỉ dư thừa sản lượng mà còn đang mất cân bằng trong cán cân xuất nhập khẩu, trong đó nhập siêu lên đến 3,22 tỷ USD. Nhiều sản phẩm nhập khẩu là những mặt hàng các công ty trong nước hoàn toàn có khả năng sản xuất.

Theo nhiều chuyên gia, dù nhìn thấy thực trạng trên nhưng tình trạng nhập siêu sẽ chưa thể chấm dứt, thậm chí còn kéo dài trong nhiều năm tới, bởi nhu cầu tiêu thụ thép để hoàn thành các dự án phát triển kinh tế - xã hội vẫn còn rất lớn. Bên cạnh đó, thị trường trong nước đang dư thừa sản phẩm nhưng thực tế sản xuất thép ở Việt Nam chỉ mới hoạt động ở giai đoạn đầu.

Cần tái cơ cấu

Theo thống kê của VSA, ngành thép đang có khoảng 400 doanh nghiệp tham gia hoạt động sản xuất thép các loại. Trong số đó, khoảng 120 doanh nghiệp chuyên sản xuất thép xây dựng nhưng chỉ có 26 doanh nghiệp nằm trong diện quy hoạch, nên nguồn cung luôn cao hơn dự báo. Thực tế, năm 2012, sản lượng thép cả nước đạt khoảng 9 triệu tấn trong khi nhu cầu tiêu thụ thực tế là 6 triệu tấn.

Đó là chưa tính đến sản lượng của một số nhà máy đang dự kiến đi vào hoạt động trong năm nay. Con số này cho thấy sự chênh lệch lớn về mức độ cung cầu và dù đã được dự báo trước, nhưng vẫn không thể giảm bớt nhu cầu đầu tư của doanh nghiệp.

Theo lộ trình cam kết WTO và AFTA, trong những năm tới, Việt Nam sẽ hội nhập sâu nền kinh tế quốc tế và xóa bỏ hàng rào thuế quan đối với nhiều mặt hàng. Như vậy, thị trường thép trong nước sẽ phải đón nhận luồng hàng nhập khẩu với giá thành thấp, chất lượng cao từ các nước ASEAN và Trung Quốc. Do đó, yêu cầu đặt ra trong thời điểm này là doanh nghiệp ngành thép phải tiến hành tái cơ cấu.

Nguồn Báo xây dựng