Các doanh nghiệp Việt Nam là mục tiêu M&A hàng đầu của các tập đoàn lớn ở Đông Nam Á

Các công ty Đông Nam Á đang gấp rút thực hiện các thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) ở các thị trường lân cận, trong đó các công ty ở Thái Lan là những người đi tiên phong trong bối cảnh nền kinh kế này đang tăng trưởng chậm lại.

Theo công ty cung cấp thông tin tài chính Dealogic có trụ sở tại Vương quốc Anh, tính từ đầu năm đến ngày 16/12, đã có 67 thương vụ sáp nhập giữa các quốc gia Đông Nam Á diễn ra. Giá trị của các thương vụ này lên đến 9,6 tỷ USD, gần gấp 3 lần so với năm 2018 với giá trị 3,5 tỷ USD. Quy mô trung bình của các thương vụ trên đạt 144 triệu USD, cao nhất trong vòng 10 năm qua.

Do sự khác nhau về tốc độ tăng trưởng kinh tế giữa các quốc gia trong khu vực và sự bất ổn chính trị toàn cầu vẫn đang tiếp diễn nên các doanh nghiệp ở các “nền kinh tế trưởng thành” (quốc gia có dân số ổn định và tăng trưởng kinh tế đang chậm lại) của Đông Nam Á đang sử dụng các thỏa thuận M&A để đối phó với các thách thức trên.

Ngân hàng Bangkok Bank đã đạt được thỏa thuận với Standard Chartered trong tháng 12/2019 để mua lại Ngân hàng Permata của Indonesia. Tổ chức tín dụng Thái Lan này đã vượt qua Sumitomo Mitsui Banking Corp của Nhật Bản và các đối thủ khác đến từ Singapore như DBS Group Holdings và Overseas-Chinese Banking Corp.

Ngân hàng này đã thông qua việc rót 2,67 tỷ USD để đổi lấy 89% cổ phần của Permata. Đây là thương vụ mua lại ngân hàng nước ngoài lớn nhất từ ​​trước đến nay của một ngân hàng thương mại Thái Lan. Chartsiri Sophonpanich, Chủ tịch kiêm CEO Bangkok Bank đã ca ngợi "khoản đầu tư trực tiếp bên ngoài Thái Lan mang tầm chiến lược to lớn này" thực sự là một "cột mốc" đáng tự hào của Bangkok Bank.

Sự gia tăng các thương vụ M&A quốc tế ở các quốc gia Đông Nam Á từ 2012-2019

Các thương vụ mua bán và sáp nhập tại khu vực Đông Nam Á được dẫn dắt bởi các công ty đến từ các nền kinh tế phát triển. Cụ thể, xét theo giá trị thì các công ty thâu tóm đến từ Thái Lan chiếm đến 38% các thương vụ M&A từ năm 2010 đến 2019, tiếp theo là Singapore chiếm 32% và Malaysia với 23%.

Trong đó, nhu cầu thâu tóm các doanh nghiệp Thái Lan bắt đầu tăng mạnh vào năm 2019, với giá trị các thương vụ đạt 6,4 tỷ USD, chiếm 67% tổng giá trị các thương vụ M&A của khu vực. Tập đoàn thăm dò và sản xuất dầu mỏ PTT của Thái Lan đã mua lại Murphy Oil – doanh nghiệp thuộc sở hữu của người Malaysia, có trụ sở tại Hoa Kỳ với giá 2,1 tỷ USD vào đầu năm nay, trong khi Công ty xi măng Siam đã mua lại 55% cổ phần của công ty bao bì giấy Fajar Surya Wisesa của Indonesia hồi tháng 5/2019.

Pavida Pananond, phó giáo sư khoa kinh doanh quốc tế tại Trường Thammasat Business School ở Bangkok cho biết, vì Thái Lan có nền kinh tế trưởng thành hơn nên tốc độ tăng trưởng kinh tế trở nên chậm chạp hơn.

Tính đến hết Quý III/2019, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Thái Lan chỉ tăng 2,4%, chậm hơn nhiều so với hầu hết các quốc gia khác trong khu vực. Tăng trưởng GDP của Việt Nam đạt 7,3%, Philippines là 6,2%, Indonesia là 5% và Malaysia là 4,4%. Duy nhất chỉ có Singapore là nền kinh tế phát triển hơn nên mức tăng trưởng GDP chỉ đạt 0,5%.Tuy nhiên các tác nhân kinh tế vĩ mô như "bất ổn chính trị, sự bão hòa nhu cầu trong nước, chính sách của chính phủ nhằm thúc đẩy đầu tư trực tiếp nước ngoài và sự tăng giá của đồng baht Thái" cũng là nguyên nhân thúc đây các công ty Thái Lan đầu tư ra nước ngoài, vị phó giáo sư cho biết thêm.

Giá trị các thương vụ M&A ra nước ngoài của các quốc gia Đông Nam Á.

Trong khi các doanh nghiệp Thái Lan dẫn đầu trong các thương vụ M&A tại khu vực thì các công ty Việt Nam và Indonesia là những mục tiêu hàng đầu mà các doanh nghiệp muốn thâu tóm trong năm 2018 và 2019, theo dữ liệu của Dealogic. Hai nước này đã thu hút được rất nhiều khoản đầu tư theo hướng như vậy kể từ giữa những năm 2010 nhờ vào tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh và quy mô khổng lồ của thị trường nội địa.

Xu hướng tương tự cũng diễn ra ở Myanmar. Theo một thông báo trong tháng 11/2019, tập đoàn đầu tư của Philippines, Ayala Corp, đã đầu tư 237,5 triệu USD vào Tập đoàn Yoma của Myanmar. Việc hợp tác trên, mặc dù không phải là mua lại toàn bộ cổ phần doanh nghiệp, cho phép Ayala đạt được sự tăng trưởng trong một nền kinh tế kém phát triển nhưng lại có tốc độ tăng trưởng nhanh. Tập đoàn này rất muốn nhân rộng các giao dịch như vậy ở các thị trường khác.

Các công ty khởi nghiệp lớn ở Đông Nam Á, vốn trước đây đã nhận được rất nhiều khoản đầu tư, cũng đang bắt đầu tham gia vào các hoạt động M&A trong khu vực. Startup Kỳ lân Gojek của Indonesia đã mua lại công ty Startup coins.ph của Philippines với giá 72 triệu USD vào tháng 1/2019 nhằm mục tiêu mở rộng vị thế ra nước ngoài.

Tuy nhiên, Gojek hiện nay đang phải cạnh tranh với Grab. Tương tự Gojek, nhiều Startup ở Đông Nam Á muốn nhanh chóng nắm được thị phần quốc tế hoặc công nghệ trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng trở nên gay gắt.

Theo ông Justin Tang, trưởng bộ phận nghiên cứu tại United First Partners, "Hoạt động M&A ở Đông Nam Á sẽ tăng mạnh vào năm 2020, dù hoạt động này có phần ảm đạm kể từ giữa năm 2016”. Vị này lý giải thêm, "Ban lãnh đạo của các doanh nghiệp hiện nay đang bắt đầu chấp nhận viễn cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung kéo dài, Brexit kéo dài, v.v. Vì vậy, họ không thể ngồi yên chờ đợi một giải pháp để đưa ra các chính sách điều hành tương ứng".

► ThaiBev muốn IPO mảng bia 12 tỷ USD để thoái vốn khỏi Sabeco?

► Chính sách nhà giá rẻ tạo ra nhiều thành phố ma ở Trung Quốc

► Bốn con hổ của Châu Á: Điều thần kỳ đã là quá khứ, thách thức đang tới

Nguồn Nikkei