BVSC: Lãi suất huy động có thể giảm nhưng NHNN sẽ giữ nguyên trần

Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) công bố báo cáo tháng 8 đưa ra một số nhận định về việc điều chỉnh lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Thanh khoản dồi dào và lạm phát thấp là cơ sở để lãi suất huy động giảm

BVSC cho rằng, xu hướng tăng thấp của lạm phát trong năm nay đang tạo điều kiện để các ngân hàng thương mại xem xét giảm lãi suất huy động nhằm cắt giảm chi phí trong khi người gửi tiền vẫn được hưởng lãi suất "thực dương" cho dù mức độ sinh lời của kênh tiết kiệm đã không còn được nhiều như trước.

Ngoài ra, lãi suất liên ngân hàng mặc dù có xu hướng tăng và biến động mạnh hơn trong tháng 8 nhưng nhìn chung tình hình thanh khoản của cả hệ thống vẫn tương đối dồi dào. Thanh khoản dư thừa trong khi tín dụng đầu ra phát triển chậm buộc các ngân hàng phải tiếp tục đầu tư mạnh vào kênh trái phiếu.

BVSC cho rằng, trên thực tế, tín hiệu sớm về xu hướng giảm của lãi suất đã xuất hiện trên thị trường trái phiếu chính phủ khi lợi suất giao dịch ở cả sơ cấp và thứ cấp liên tục đi xuống với biên độ giảm khá mạnh. Mức giảm phổ biến từ 50 đến 80 điểm cơ bản cho các kỳ hạn 2 năm, 3 năm, 5 năm và 10 năm.

Thực tế, mặt bằng lãi suất huy động trong tháng 8 đã có những chuyển biến đáng kể với động thái tiên phong điều chỉnh biểu lãi suất huy động của Vietcombank. Theo đó, mức lãi suất tại hầu hết các kỳ hạn đều giảm khoảng 0,2%. Sau Vietcombank, có thể sẽ có thêm nhiều ngân hàng thương mại cổ phần với nguồn vốn dồi dào, thanh khoản vững chắc tham gia vào làn sóng cắt giảm lãi suất.

Đối với mặt bằng lãi suất cho vay, sẽ cần thêm thời gian để các ngân hàng cân đối điều chỉnh giảm tương ứng với lãi suất huy động. Trong khi đó, các mức lãi suất tái chiết khấu, tái cấp vốn.... có thể được NHNN xem xét cắt giảm nếu lạm phát tháng 9 tiếp tục ở mức thấp.

Không nhất thiết phải giảm trần lãi suất huy động

Theo BVSC, thị trường đang rất kỳ vọng động thái giảm lãi suất của Vietcombank sẽ kéo theo một làn sóng cắt giảm lãi suất trên thị trường và NHNN có thể sẽ xem xét điều chỉnh các mức lãi suất điều hành chủ chốt (lãi suất tái chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn, trần lãi suất huy động...). Kỳ vọng này không phải không có cơ sở khi hồi tháng ba vừa qua, Vietcombank cũng là ngân hàng tiên phong giảm lãi suất, kéo theo các ngân hàng khác vào cuộc, góp phần dẫn đến quyết định đưa trần lãi suất huy động cho tiền gửi dưới 6 tháng về mức 6% của NHNN. Tuy nhiên, BVSC cho rằng bối cảnh hiện nay có một vài điểm khác.

Thứ nhất, thanh khoản hệ thống ngân hàng trong một tháng trở lại đây đôi lúc cho thấy tình trạng không thật sự chắc chắn. Lãi suất liên ngân hàng liên tục tăng lên mức cao (trên mức 3%/năm cho các kỳ hạn, có thời điểm đạt mức gần 4%/năm, tương đương với hồi giữa tháng 5 lúc xảy ra sự kiện biển Đông) và thường có sự biến động rất mạnh giữa các phiên. NHNN đã kịp thời hỗ trợ qua kênh thị trường mở (OMO) và một lượng tiền lớn cũng đã quay trở lại hệ thống ngân hàng qua kênh tín phiếu nhưng tình hình vẫn chưa hoàn toàn bình ổn trở lại. Nhiều khả năng khó khăn thanh khoản cục bộ tại một số ngân hàng có quy mô vừa và nhỏ vẫn hiện hữu.

Thứ hai, tín dụng được cho là có nhiều cơ hội khởi sắc hơn trong các tháng cuối năm do yếu tố mùa vụ cũng như động thái NHNN mới đây “bật đèn xanh” cho các NHTM đẩy mạnh các khoản vay không cần tài sản đảm bảo. Các ngân hàng vì thế có thể sẽ cần chuẩn bị nhiều vốn hơn cho kịch bản này.

Thứ ba, lãi suất huy động đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 6 năm trở lại đây, khiến kênh tiết kiệm dần mất sức hấp dẫn với người gửi tiền. Do vậy, nếu tiếp tục cắt giảm trần lãi suất huy động, khả năng căng thẳng thanh khoản sẽ tiếp diễn với một vài ngân hàng yếu kém, khiến quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng trở nên phức tạp hơn.

Do vậy, rất có thể NHNN sẽ không có quyết định điều chỉnh trần lãi suất huy động. Xu hướng giảm lãi suất huy động nhiều khả năng sẽ vẫn diễn ra tại các ngân hàng lớn, có thanh khoản vững chắc trong khi các ngân hàng có quy mô nhỏ, bấp bênh về thanh khoản vẫn có thể giữ nguyên biểu lãi suất hiện nay để thu hút người gửi tiền. Diễn biến này sẽ giúp tăng tính cạnh tranh giữa các ngân hàng, đồng thời buộc người dân phải cân nhắc đến các yếu tố rủi ro khi quyết định nơi gửi tiền.

Nguồn Theo DVO/BVSC