Bịt lỗ hổng hệ thống giám sát thị trường chứng khoán

Vụ trưởng Vụ phát triển thị trường- Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) Nguyễn Sơn cho biết, một trong những mục tiêu thực hiện nhiệm vụ tái cấu trúc thị trường chứng khoán (TTCK) của UBCKNN là phải hoàn thiện hệ thống giám sát thị trường chứng khoán.

Theo ông Nguyễn Sơn, hiện các cơ quan quản lý tham gia giám sát hoạt động của các tổ chức phát hành, tổ chức kinh doanh dịch vụ, nhà đầu tư và các định chế liên quan là UBCKNN, Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm lưu ký chứng khoán...

Theo đó, đã phân cấp cụ thể việc giám sát theo các tuyến như: UBCKNN giám sát tuyến 1, Sở giao dịch chứng khoán và Trung tâm lưu ký chứng khoán ở tuyến 2, Công ty chứng khoán ở tuyến 3. Nội dung giám sát bao gồm: Giao dịch nội bộ, giao dịch thao túng thị trường, giao dịch thâu tóm trái luật, giao dịch bất thường, tin đồn, công bố thông tin sai lệch tạo cung cầu giả tạo...

Thời gian qua, UBCKNN cùng với các Sở giao dịch, Trung tâm lưu ký chứng khoán tăng cường công tác giám sát giao dịch, giám sát thành viên, giám sát việc công bố thông tin, giám sát tin đồn, các hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán của các thành viên lưu ký... nhằm đảm bảo an toàn cho hệ thống thanh toán giao dịch chứng khoán.

Đồng thời, UBCKNN đã chính thức áp dụng Hệ thống Giám sát Giao dịch Chứng khoán (MSS) - đây được coi là công cụ hỗ trợ đắc lực cho hoạt động giám sát của cơ quan quản lý và giúp UBCKNN kịp thời phát hiện các giao dịch thao túng, nội gián và làm giá chứng khoán; tăng cường bảo vệ các nhà đầu tư trên thị trường do kết nối dữ liệu nhanh chóng, chính xác với các Sở Giao dịch Chứng khoán và Trung tâm Lưu ký Chứng khoán.

Hệ thống MSS còn giúp cơ quan quản lý thống kê và tổng hợp thông tin về TTCK, hình thành cơ sở dữ liệu giao dịch chứng khoán và các dữ liệu liên quan đến giao dịch chứng khoán trên TTCK tập trung để phục vụ có hiệu quả hơn công tác quản lý giám sát, thống kê và tổng hợp; giúp sớm đưa ra các phân tích về giao dịch chứng khoán trên thị trường; hỗ trợ quản lý và giám sát thị trường giao dịch chứng khoán phù hợp với yêu cầu hoạt động và phát triển TTCK Việt Nam ngày càng tiếp cận với thông lệ và chuẩn mực quốc tế.

Bên cạnh đó, UBCKNN đẩy nhanh việc ứng dụng hệ thống công nghệ thông tin trong việc kiểm soát việc công bố thông tin (IDS) của các công ty đại chúng; Xây dựng cơ sở dữ liệu về công ty quản lý quỹ và quỹ đầu tư, về quản lý người hành nghề chứng khoán và quản lý nhà đầu tư nước ngoài.

Đây sẽ là biện pháp hỗ trợ UBCKNN trong việc giám sát các giao dịch thâu tóm (chào mua công khai), giao dịch nội bộ và người liên quan, giám sát chuyển quyền sở hữu và thanh toán giao dịch, giám sát sở hữu nước ngoài, cơ chế chào bán và niêm yết nước ngoài, cơ chế hủy bỏ giao dịch được thiết lập. Trên cơ sở đó, để áp dụng các chế tài xử lý hành chính hoặc hình sự.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Sơn, mục tiêu hoàn thiện hệ thống giám sát thông qua tái cấu trúc TTCK, UBCKNN sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng và đa dạng hóa các sản phẩm tài chính giao dịch; Nâng cao chất lượng quản trị công ty và quản trị rủi ro tại các tổ chức phát hành và trung gian tài chính; Cấu trúc lại các tổ chức kinh doanh chứng khoán theo hướng nâng cao năng lực tài chính và mô hình theo thông lệ quốc tế; Xây dựng cơ chế giám sát khả năng lan truyền hiệu ứng tài chính (ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm) và khả năng xử lý; Kết nối dịch vụ TTCK trong khu vực (Asean link) và hỗ trợ giám sát xuyên biên giới; Xây dựng cơ chế giám sát theo các chuẩn mực kế toán, kiểm toán quốc tế...

Trên cơ sở đó, sẽ tạo ra Hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung của các đối tượng quản lý, góp phần quan trọng tăng cường khả năng quản lý, giám sát của cơ quan quản lý, đồng thời nâng cao tính công bằng, minh bạch cho TTCK Việt Nam.

Sau 13 năm hoạt động, hiện nay, trên TTCK Việt Nam đã có 844 tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch trên 2 Sở giao dịch chứng khoán; gần 1.000 công ty đại chúng chưa niêm yết; 105 công ty chứng khoán; 47 công ty quản lý quỹ; trên 1,2 triệu tài khoản giao dịch.

Nguồn Báo Hải quan