Báo in vẫn thu hút phần lớn ngân sách quảng cáo

Trong báo cáo thường niên mang tên Xu hướng Báo chí Thếgiới,Hiệp hội Báo chí và Xuất bản Thế giới (WAN-IFRA) cho biếtbáo in hiện thu hút 93% ngân sách quảng cáo trên báo chí, cho dù tốc độ tăng trưởng tiếp tục ở mứcâm. Doanh thu quảng cáo báo in năm ngoái giảm 6% và giảm 13% trong năm nămqua.

Quảng cáo trên báo điện tử tăng 11% trong năm ngoái và 47% so với 2008,nhưng chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng doanh thu quảng cáo trực tuyến. Phần lớn ngân sách quảngcáo trực tuyến rơi vào một vài đại gia, trong đó đa phần làGoogle.

Xét về tỷ trọng, TV vẫn là phương tiện truyền thông códoanh thu quảng cáo lớn nhất toàn cầu (40,1%), sau đó là Internet (20,7%), báo (17%) và tạp chí(8%).

Giá trị ngành công nghiệp báo chí ước tính khoảng 163 tỷ USD (bao gồm cả doanhthu xuất bản và quảng cáo), lớn hơn ngành xuất bản sách (102 tỷ USD) và phim ảnh (87 tỷ USD). ChâuÁ là nơi đóng góp giá trị lớn nhất (36%), sau đó đến châu Âu - Trung Đông - châu Phi (34%).

Tăng trưởng doanh thu báo in và báo điện tử khá khác nhau ở từng khu vực. Năm2013, báo in ở châu Mỹ Latin tăng trưởng dương (3,9%) trong khi hầu hết các khu vực khác như châu ÁThái Bình Dương, Bắc Mỹ, châu Âu, Trung Đông hay châu Phi đều giảm. Tính chung năm năm qua, doanhthu quảng cáo báo in tại châu Á Thái Bình Dương tăng 3,3%, châu Mỹ Latin tăng gần gấp rưỡi nhưnggiảm tại hầu hết các khu vực khác.

Báo cáo Xu hướng Báo chí Thế giới được công bố tại Hội nghị Báo chí Thếgiới lần thứ 66 diễn ra ở Turin, Italy đầu tháng này. Ghi nhận báo in vẫn đóng vai trò quantrọng trong xã hội hiện đại, song các tác giả cũng chỉ ra những thách thức khôngnhỏ.

"Vai trò của báo chí trong xã hội không thể coi nhẹ và chưa bao giờ quantrọng như ngày nay. Nhưng nếu các đơn vị kinh doanh không có đủ nguồn thu từ kênh online, không cónhững lựa chọn hấp dẫn và liên tục đổi mới cho cả độc giả và nhà quảng cáo, họ sẽ chìm nghỉm trongvô vàn đối thủ khác. Tìm được một mô hình kinh doanh bền vững trong mảng điện tử không chỉ quantrọng với chính các tờ báo mà cho cả công cuộc đấu tranh vì một xã hội dân chủ trong tương lai",Larry Kilman, Tổng thư ký WAN-IFRA phát biểu tại hội nghị, với sự tham gia của đại diện 1.000 hãngtin, các tổng biên tập và lãnh đạo cấp cao của nhiều tòa soạn trên thế giới.

Năm ngoái, lượng phát hành báo in tăng 2% nhưng giảm 2% so với năm nămtrước. Khoảng 2,5 tỷ người đọc báo in trên toàn cầu và khoảng 800 triệu độc giả truy cập các kênhđiện tử. Lượng phát hành báo in nhích lên chủ yếu ở các nước cótầng lớp trung lưu đang tăng và tỷ lệ tiếp cận Internet băng thông rộng thấp. Trong khi đó, tại cácnền kinh tế phát triển, người đọc lại dần chuyển trọng tâm từ báo in sang báo điện tử. ()

Khi người đọc dần chuyển sang các nội dung trực tuyến, và phươngtiện truy cập không chỉ giới hạn ở máy tính cá nhân, mà còn phát triển trên các thiết bị như máytính bảng hay điện thoại di động, ngành này đã phải thay đổi mạnh mẽ những nămqua.

Nhiều tờ báo đình đám thế giới phải mở thêm bản điện tử để bắt kịp thay đổi hànhvi của người đọc, như New York Times, Wall Street Journal hay USA Today. Thậm chí vì thua lỗ, mộtsố còn chuyển hẳn sang trực tuyến, như Newsweek năm 2012. Nếu chậm chân, có lẽ họ sẽ rơi vào tìnhcảnh nhưReader's Digest. Đầu năm ngoái,RDA Holdings - nhà xuất bản của tạp chí 91 nămtuổi đã phải nộp đơn xin bảo hộ phá sản với khoản nợ lên tới 465 triệu USD.

Báo chí thế giới đang ngày càng thu hút nhiều người đọc.Ảnh:Bayelsa

Sự ra đời của các thiết bị di động như smartphone hay máy tính bảng cũngtác động không nhỏ đến ngành báo chí. Mục tiêu của các tờ báo từ trước đến nay là kết nối người đọcvà chia sẻ thông tin. Nhưng ngày nay, công việc đó đã thuộc về thiết bị di động và mạng xãhội. Theo số liệu năm ngoái của hãng nghiên cứu Statista năm ngoái, thời giantiếp cận với thông tin qua báo và tạp chí của người Mỹ hiện chỉ chiếm 4,6% một ngày, trong khi 20%họ dành cho thiết bị di động.

Hiệp hội Báo chí Mỹ (NAA) cho biết ngày càng nhiều tờ báo đặt chiến lược diđộng làm ưu tiên hàng đầu. Họ ra mắt ứng dụng đọc báo trên điện thoại và máy tính bảng. New YorkTimes có NYT Now, còn Washington Post gần đây trình làng Topicly. Các tờ báo cũng cập nhật thườngxuyên nội dung trên website, ứng dụng và tương tác với người đọc qua mạng xã hội, như Facebook hayTwitter.

Một bước cải tiến lớn của ngành báo chí hiện nay là nội dung thu phí, để bổ sungnguồn thu bên cạnh tiền quảng cáo. Tại Mỹ, khoảng 450 nhật báo đã áp dụng chính sách này. Theo báocáo của WAN-IFRA, lượng bài báo trực tuyến phải trả tiền đã tăng gấp rưỡi năm ngoái và hơn 20 lầntrong 5 năm qua. "Dù có rất nhiều bài báo miễn phí, độc giả lại ngày càng sẵn sàng trả tiền cho cácnội dung kỹ thuật số được viết chuyên nghiệp, độc lập và hấp dẫn", ông Kilman cho biết.

New York Times (NYT) là một trong những tờ báo uy tín hàng đầu thế giới duytrì song song cả bản giấy và online. Trong quý I, số thuê bao trực tuyến của NYT tăng gần 40.000lên gần 800.000 người, mang về doanh thu 40 triệu USD. CEO NYT - ông Mark Thompson cho rằng sứctăng này chủ yếu nhờ ứng dụng đọc báo di động mới ra mắt - NYT Now và dịch vụ thuê bao cao cấp -Times Premier.

Doanh thu 3 tháng đầu năm của NYT cũng tăng 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái, lên390 triệu USD. Bên cạnh đó, đây là lần đầu tiên trong nhiều năm, cả doanh thu quảng cáo báo in vàbáo điện tử của NYT đều nhích lên (3,7% và 2,2%).

Tuy nhiên, không phải tờ báo nào cũng đạt kết quả tốt như NYT. Doanh thu quý Icủa Tập đoàn truyền thông News Corp đã giảm 5%. Tiền quảng cáo giảm 10%, còn doanh thu từ xuất bảnvà thuê bao trực tuyến mất 5%.

CEO News Corp - Robert Thomson mới đây vẫn tuyên bố gắn bó với ngành báo "hàngchục năm nữa". Ông cho biết "báo in sẽ vẫn tiếp tục phát triển cùng với báo điện tử". News Corp làtập đoàn của ông trùm truyền thông - Rupert Murdoch, sở hữu hơn 100 tờ báo lớn nhỏ trên thế giới.Nổi tiếng nhất là Wall Street Journal, Market Watch, New York Post (Mỹ) và The Times(Anh).

Thách thức lớn nhất của các báo hiện nay là tăng lượng độc giả trực tuyến. Sốngười đọc báo mạng chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng người dùng Internet hiện tại, với 6% lượt ghéthăm và 1,1% thời gian sử dụng Internet.

Để cải thiện những số liệu này, các tờ báo đã thực hiện nhiều cách. Trong đó cótăng cường sử dụng truyền thông xã hội để tương tác với người dùng và xây dựng thương hiệu, chỉnhsửa giao diện website để tăng lượt truy cập, thu thập thông tin hành vi người dùng để marketing chophù hợp và cải thiện trải nghiệm.

Ông Kilman nhận xét quá trình này đang có tiến triển. "Chúng ta phải tăng cường trao đổi ý kiến,học hỏi để xem người khác đang làm gì và tìm cảm hứng cho việc sẽ phải làm. Qua đó, chúng ta có thểtiếp tục cung cấp thông tin chính xác cho người đọc và giúp họ có các quyết định đúng đắn hơn. Đâylà mục tiêu và cũng là thách thức với báo chí. Thành công hay thất bại của chúng ta sẽ có ảnh hưởngkhông chỉ đến việc kinh doanh, mà còn cả thế hệ con cháu, góp phần định hình xã hội trong tươnglai".