Áp lực mất giá của tiền đồng sẽ thấp hơn năm 2018?

Tiền đồng đã mất giá do chịu ảnh hưởng từ sự mất giá của Nhân dân tệ (NDT), một trong những nội dung chính Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDIRECT nêu trong báo cáo mới nhất, công bố ngày 6.4, về “Cập nhật vĩ mô - Điểm sáng giữa chiến tranh thương mại”.

Áp lực mất giá tiền đồng thấp hơn năm 2018

Trong tháng 5.2019, đồng NDT đã mất giá với tỷ giá USD/NDT tăng lên 6,9 từ mức 6,7 do diễn biến mới trong căng thẳng thương mại. Tuy nhiên, sự mất giá trở lại của đồng NDT mới chỉ diễn ra trong quý 1 năm nay.

Mức 7,0 NDT đổi 1 USD hiện được xem là ngưỡng quan trọng đối với cặp tỷ giá này vì đây là mức đã được giữ thành công trong năm 2016 và 2018. Mặc dù đồng NDT suy yếu có thể bù đắp cho áp lực thuế quan từ Mỹ, nhưng lại dẫn đến sự tháo chạy của dòng vốn và ảnh hưởng sự ổn định kinh tế của Trung Quốc.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) có thể sử dụng các công cụ can thiệp ngoại hối và chính sách tiền tệ để kiểm soát sự biến động của đồng NDT. Vì vậy, trừ khi chiến thương mại toàn diện xảy ra, Báo cáo này cho rằng đợt mất giá này của đồng NDT sẽ không khác biệt so với năm 2018.

Với sự leo thang gần đây của chiến tranh thương mại, tiền đồng đã mất giá do chịu ảnh hưởng từ sự mất giá của NDT. Tuy nhiên, Báo cáo cho rằng, áp lực mất giá của tiền đồng đang thấp hơn so với năm 2018 bởi hai lý do.

Thứ nhất, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã định hướng thị trường từ trước thông qua việc liên tục điều chỉnh tỷ giá hối đoái trung tâm từ đầu năm. Thứ hai, trong bối cảnh Ngân hàng Trung ương Mỹ Fed ôn hòa hơn trong chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước cũng linh hoạt hơn do áp lực ít hơn đến từ việc tăng giá của đồng USD.

“Tiền đồng chỉ mất giá khoảng 0,5% trong tháng vừa qua, so với mức giảm 0,2 - 1,9% của các loại tiền tệ của các nền kinh tế mới nổi khác ở châu Á”. Báo cáo viết và cho rằng sự ổn định tiền tệ giúp ổn định vĩ mô và Ngân hàng Nhà nước sẽ thực hiện mục tiêu này bằng cách ngăn chặn sự mất giá mạnh của tiền đồng trong trung hạn.

Trong Báo cáo “Cập nhật vĩ mô - Điểm sáng giữa chiến tranh thương mại”, VNDIRECT cũng giữ nguyên dự báo về mức mất giá 2% của tiền đồng trong năm 2019. Rủi ro cho dự báo là cuộc chiến thương mại toàn diện có thể nâng tỷ giá USD/NDT vượt xa ngưỡng 7,0 và áp lực lên tiền đồng do đó sẽ ở mức đáng kể hơn.

Cảnh giác với nguy cơ trừng phạt  

Việt Nam gần đây đã được đưa vào danh sách theo dõi thao túng tiền tệ của Bộ Tài chính Mỹ khi thặng dư tài khoản vãng lai trên 5% GDP trong 4 quý tính đến thời điểm tháng 6.2018 và thặng dư thương mại với Mỹ lên đến 40 tỷ USD trong năm 2018.

Thông tin này được công bố ngay sau đề xuất của Bộ Thương mại Mỹ về việc Chính phủ áp dụng biện pháp trừng phạt, ví dụ biện pháp thuế quan, đối với các nước có đồng tiền bị định giá thấp và trợ cấp cho hoạt động xuất khẩu.

VNDIRECT trong Báo cáo này cho rằng, Bộ Tài chính Mỹ chưa từng coi quốc gia nào là nước thao túng tiền tệ. Tuy nhiên, việc thêm vào danh sách theo dõi được xem là cảnh báo đối với Việt Nam. Các nhà hoạch định chính sách cần thận trọng hơn trong việc quản lý hoặc can thiệp thị trường tiền tệ trong tương lai.

Hiện tại, Việt Nam sẽ không phải chịu rủi ro trừng phạt thương mại nào từ Mỹ ngay lập tức nhưng đang trở nên nhạy cảm hơn với chính sách của Mỹ bởi thặng dư thương mại Mỹ - Việt Nam đang tăng nhanh do các nhà xuất khẩu Trung Quốc vận chuyển hàng hóa sang Mỹ thông qua Việt Nam để tránh thuế quan cao mà Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc.

Trong 4 tháng đầu năm nay, nhập khẩu các sản phẩm công nghệ của Việt Nam từ Trung Quốc tăng 25,8% so với cùng kỳ trong khi xuất khẩu các sản phẩm này từ Việt Nam sang Mỹ tăng 85,0% so với cùng kỳ.

Như vậy, thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ tăng lên 13,5 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm 2019 so với thặng dư 10,2 tỷ USD trong cùng kỳ năm ngoái.