Áo mới cho Mía đường Thành Thành Công

Có nhiều thay đổi đã và sẽ còn diễn ra mạnh mẽ ở Mía đường Thành Thành Công Tây Ninh (SBT). Những thay đổi này ít nhiều được hé mở trong Đại hội cổ đông được tổ chức mới đây. Đây là đại hội cổ đông đầu tiên của SBT sau khi hoàn tất sáp nhập với Đường Biên Hòa (BHS).

Một loạt thay đổi

Theo tinh thần chung và đã được cổ đông thông qua, từ niên độ sau (1.7.2017-30.6.2018), SBT sẽ đổi tên thành Công ty Cổ phần Thành Thành Công - Biên Hòa. Bà Đặng Huỳnh Ức My, thành viên Hội đồng Quản trị SBT, giải thích, sự thay đổi này dựa trên những lợi thế hợp nhất, sau khi BHS về một nhà với SBT.

Đi cùng với đổi tên doanh nghiệp, SBT sẽ bỏ Ban kiểm soát, thay vào đó thành lập Ban kiểm toán nội bộ, trực thuộc Hội đồng Quản trị. SBT cũng bầu thêm 2 thành viên Hội đồng Quản trị. Trong đó, một người là thành viên độc lập, do nhóm cổ đông Global Mind Vietnam đề cử. Đây là mô hình hội đồng quản trị phù hợp thông lệ quốc tế và đã được một số công ty Việt Nam như Vinamilk, Coteccons thực hiện. Bà My cho biết, vì SBT định hướng sẽ niêm yết trên sàn ngoại nên từ bây giờ SBT sẽ phải tổ chức quản trị, vận hành công ty theo các tiêu chuẩn quốc tế. 

Để vươn ra thế giới, SBT quyết định gia tăng quy mô vốn. Theo đó, SBT sẽ tùy điều kiện mà cân nhắc tăng vốn thêm khoảng 885,6 tỉ đồng, thông qua phát hành trái phiếu chuyển đổi hoặc phát hành cổ phiếu riêng lẻ. Đối tượng mà SBT nhắm tới là cả nhà đầu tư tài chính lẫn nhà đầu tư cùng ngành. Tuy nhiên, SBT sẽ ưu tiên chọn những đối tác có quan điểm đồng hành và sẽ nghiêng về phương án phát hành trái phiếu chuyển đổi hơn.

Trước mắt, để thu hút dòng vốn nước ngoài, SBT quyết định mở room tối đa 100% cho nhà đầu tư ngoại và điều chỉnh ngành nghề kinh doanh. Song song đó, để củng cố niềm tin nhà đầu tư, SBT có kế hoạch mua vào tương đương 15% vốn điều lệ SBT làm cổ phiếu quỹ. Công ty Đầu tư Thành Thành Công dự kiến nâng sở hữu lên 36% vốn điều lệ SBT, còn bà My cũng sẽ tăng sở hữu lên 15% mà không cần chào mua công khai. Cả hai sẽ sở hữu 51% vốn điều lệ ở SBT.

Diện mạo mới?

Những chuẩn bị kể trên hứa hẹn tạo ra diện mạo mới cho SBT. Trong kế hoạch cho niên độ 2017-2018, SBT dự tính đạt 515.000 tấn đường tiêu thụ, 9.900 tỉ đồng doanh thu và 680 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế. Đây là kế hoạch rất cao, tương đương tăng trưởng lần lượt 168% về lượng tiêu thụ, 120% về doanh thu và 85% về lợi nhuận trước thuế.

Nhưng bà My cho rằng, SBT có cơ sở thực hiện được kế hoạch này. Bởi bên cạnh sản xuất kinh doanh đường trong nước, SBT còn xuất khẩu đường sang Brunei, Trung Quốc, Indonesia... Công ty cũng triển khai thương mại đường nhập khẩu, sản xuất sản phẩm sau đường như mật rỉ, điện, nước đóng chai Miaqua. Đặc biệt việc sở hữu BHS, Mía Đường Hoàng Anh Gia Lai đã và sẽ còn thúc đẩy tăng trưởng, tạo cơ hội mới cho SBT.

Thực tế, quyết định đầu tư chiến lược tại Công ty Mía đường Hoàng Anh Gia Lai ở Lào đã mang lại nhiều lợi ích cho SBT. Ngoài mở rộng quy mô, việc này còn hỗ trợ SBT thực thi chiến lược hạ giá thành, cạnh tranh với hàng nhập khẩu cũng như kiểm soát rủi ro.

Nếu có biến động nguyên liệu, SBT có thể nhập đường từ Lào về tinh luyện. Theo báo cáo từ Công ty Chứng khoán FPT (FPTS), từ năm 2018, đường từ Lào nhập về sẽ không bị áp hạn ngạch, càng tạo điều kiện cho SBT phát triển mảng đường tại đây. Đối với sáp nhập BHS, lợi ích của SBT là gia tăng thị phần (lên 30%) mở rộng hệ thống bán lẻ hàng trăm nhà phân phối khắp cả nước và sở hữu thương hiệu lâu năm.

Chiến lược sắp tới của SBT là tiếp tục gia tăng quy mô, thị phần, đa dạng hóa sản phẩm như sản xuất đường phèn, đường organic... SBT cũng sẽ đẩy mạnh mảng điện mặt trời để tiết giảm chi phí, có thêm nguồn thu. Hiện tại, SBT sở hữu trên 52.000ha, đầu tư 9 nhà máy, nâng tổng công suất sản xuất đường lên hơn 480.000 tấn/năm. Trong tương lai, SBT sẽ còn gia tăng diện tích, công suất và thực hiện chiến lược M&A với những doanh nghiệp tốt cùng ngành. FPTS lưu ý, giới đầu tư cần theo dõi các công ty quy mô lớn như SBT, QNS, LSS và những doanh nghiệp có giá thành mía thấp như SLS để biết xu hướng M&A ngành đường.

Nhưng thách thức cho SBT và ngành đường trong nước là những áp lực cạnh tranh đè nặng, khi hạn ngạch bị xóa bỏ vào năm 2018 và thuế sẽ về 0% vào năm 2020, theo Nghị định ATIGA. Trong đó, đáng lo nhất là đường từ Thái Lan. Báo cáo của FPTS cho hay, đường Thái Lan có những lợi thế vượt trội so với đường Việt Nam. Về năng suất, Thái Lan đang ở mức cao nhất thế giới (77 tấn/ha) trong khi Việt Nam lại thấp dưới mức trung bình (chỉ 65 tấn/ha).

Nếu Thái Lan, Brazil chỉ hao 8-9 tấn mía để làm ra 1 tấn đường thì con số này của Việt Nam là 14 tấn. Việt Nam cũng chỉ bằng 16% về quy mô sản xuất so với Thái Lan. Giá mía nguyên liệu của Việt Nam cũng cao hơn gấp đôi Thái Lan. Với một loạt hạn chế đó, giá đường Việt Nam đang cao hơn Thái Lan khoảng 30-45%. Đó là chưa nói đến yếu tố ngành đường Thái Lan được Chính phủ hỗ trợ nên đã vươn lên thành nhà xuất khẩu đường lớn thứ 2 thế giới, chỉ sau Brazil. Đối đầu với một đối thủ nặng ký như Thái Lan sẽ rất khó nhọc cho Việt Nam.

Một bất lợi khác là ngành đường thế giới đang trong giai đoạn bão hòa. Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, 10 năm gần đây, tăng trưởng ngành đường thế giới chỉ khoảng 1,4%, thấp hơn so với tăng trưởng GDP (3,36%). Một thập niên tới, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) dự báo, tăng trưởng ngành đường cũng chỉ khoảng 2,09%.

Tuy nhiên, động lực cho ngành đường Việt Nam là tăng trưởng ngành đường trong nước khả quan hơn, với sản lượng tăng trung bình 5%/năm (2009-2016), còn tiêu thụ đường tăng trung bình 9%/năm suốt 15 năm qua. Bởi lẽ, Việt Nam là quốc gia đang phát triển, có dân số đông và mức tiêu thụ bình quân đường/người còn thấp (20,2 kg/người/năm, so với Thái Lan là 37 kg/người/năm, Campuchia 31 kg/người/năm, Ấn Độ 22,4kg/người/năm, theo OECD). Dự kiến đến năm 2020, tiêu thụ đường sẽ tăng 25% so với hiện nay, đạt 2 triệu tấn/năm.

Về phía SBT, bà Đặng Huỳnh Ức My chia sẻ, SBT đã có những tính toán. Các hoạt động đầu tư thời gian qua là một bước dọn đường. Ngoài ra, Công ty tin rằng đường tinh luyện (RE) của SBT và BHS có thương hiệu, chất lượng, giá cả cạnh tranh được với đường Thái Lan. SBT cũng có những mảng kinh doanh thương mại, sản phẩm ngoài đường... để chủ động hơn và đảm bảo tăng trưởng.