Ẩn số đằng sau các phiên đấu thầu vàng thành công

Hơn 1 tháng kể từ thời điểm các ngân hàng hoàn tất việc đóng trạng thái kinh doanh vàng nhưng trong các phiên đấu thầu gần đây, vàng vẫn là thứ kim loại quý "hấp dẫn" các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp.

Hầu như 100% số lượng vàng được tung ra trong các phiên đấu thầu do Ngân hàng Nhà nước chào bán đều được các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp kinh doanh vàng mua hết. Trước đó, nhiều dự báo cho rằng nhu cầu mua vàng sẽ giảm mạnh sau khi các ngân hàng đóng trạng thái. Điều này đang đang được dư luận đặt câu hỏi, rằng lượng vàng khá lớn được mua tại các phiên đấu thầu thực sự đi đâu?

Tính đến ngày 6/8, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức 50 phiên đấu thầu bán vàng miếng nhằm bình ổn thị trường với 1.349.200 lượng, tương đương 51,89 tấn được bán cho các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp đã thiết lập quan hệ mua bán vàng miếng với Ngân hàng Nhà nước, trong tổng số 1.452.000 lượng tương đương 55,84 tấn chào thầu.

Tính riêng từ 30/6, thời điểm các tổ chức tín dụng đóng trạng thái vàng, đến nay đã có khoảng 15 tấn vàng được Ngân hàng Nhà nước bán ra. Điều đáng nói, trong những phiên đấu thầu gần đây, dù các ngân hàng thương mại không còn chịu áp lực bởi tất toán trạng thái, nhưng lực mua vàng tại các phiên đấu thầu vẫn rất mạnh. Các phiên đấu thầu này đều "cháy hàng" dù giá trúng thầu cao hơn chút ít so với giá mua vào của các nhà vàng ngoài thị trường và "đắt" hơn giá thế giới tới 4 triệu đồng/lượng. Chỉ một vài phiên số vàng chào thầu dư vài trăm lượng.

Thực tế trên đã cho thấy lực cầu kim loại quý vẫn rất lớn. Trong khi đó, đại diện các địa điểm kinh doanh vàng bạc trên thị trường đều cho rằng, trong tháng 7 việc mua bán vàng diễn ra khá chậm chạp. Chủ một số điểm kinh doanh vàng bạc tại Hà Nội cho biết, nhu cầu mua, bán vàng miếng không có giao dịch đột biến thời gian qua, hầu hết khách mua là nhỏ lẻ, những giao dịch lớn khoảng 20-30 lượng trở lên rất ít.

Ngay như đơn vị kinh doanh vàng lớn là Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) cũng thừa nhận, giao dịch kim loại quý trong tháng 7 kém sôi động. Chủ một cửa hàng kinh doanh vàng bạc đá quý tại Hà Nội nhận định, người dân đang rất thận trọng với kim loại quý và cơ hội để họ "lướt sóng" như trước kia không còn vì mỗi đợt biến động, chênh lệch giữa giá mua, bán vàng lại giãn rộng. Vì vậy, thời gian gần đây khi giá vàng biến động, không còn cảnh người dân đổ xô đi mua vàng như trước kia.

Thị trường vàng trong nước kém sôi động, lực mua của người dân yếu trong khi các phiên đấu thầu do Ngân hàng Nhà nước tổ chức, các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp luôn "vét sạch" vàng đấu thầu. Điều này khiến nhiều người nghi ngại, phải chăng đang có hiện tượng đầu cơ, găm hàng? Tuy nhiên, với diễn biến giá vàng trong thời điểm hiện nay, nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng nhận định việc đầu cơ là không hề dễ dàng, thậm chí rủi ro rất cao và có thể dẫn đến thua lỗ. Đa số các doanh nghiệp kinh doanh vàng đều khẳng định, họ mua vàng chỉ để bán lẻ trên thị trường.

Trao đổi với phóng viên TTXVN, ông Nguyễn Công Tường, Phó phòng kinh doanh, Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) cho biết, SJC đã mua số lượng vàng trong khuôn khổ cho phép qua các phiên đấu thầu và chủ yếu bán lại ra thị trường, hầu như mua vào đến đâu thì bán ra đến đó. "Thời điểm này, giá vàng thế giới biến động khó lường nên doanh nghiệp không dại gì mà "găm" vàng, có thể chỉ sau 1 đêm giá vàng đã ở một trạng thái khác, nếu găm vàng thời điểm này doanh nghiệp sẽ gặp rủi ro rất lớn," ông Tường nói.

Vậy, khoảng 15 tấn vàng đã cung ra thị trường thông qua đấu thầu sau thời điểm 30/6 đang nằm ở đâu khi hiện tương "găm" hàng hiện nay không phải là giả thuyết khả thi? Chuyên gia tài chính ngân hàng tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu nhận định, hiện tại không ai biết số vàng này đang nằm ở đâu, ngay cả Ngân hàng Nhà nước cũng chưa có câu trả lời rõ ràng về vấn đề này.

Ông Hiếu phân tích, lượng vàng ra thị trường thời gian qua không nhiều, thực tế cũng đã cho thấy số giao dịch vàng không tăng khi thời điểm này người dân không có nhiều tiền để mua vàng. Do vậy, có rất nhiều giả thuyết đặt ra và dường như số vàng trúng thầu mà dư luận chưa biết "chảy" đi đâu kia có thể đang nằm trong các ngân hàng thương mại. "Nếu giả thuyết này đúng thì câu hỏi đặt ra là tại sao các ngân hàng thương mại lại giữ vàng sau khi đã tất toán trạng thái?" vị chuyên gia tài chính ngân hàng đầy kinh nghiệm nêu vấn đề.

Đồng quan điểm với tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, một vị chuyên gia tài chính ngân hàng khác cũng nhìn nhận, việc vàng đấu thầu đi đâu vẫn là câu hỏi chưa xác định được câu trả lời. Và với diễn biến thị trường vàng như hiện nay, nhiều ý kiến băn khoăn liệu các ngân hàng thương mại đã thật sự tất toán đủ vàng như đã công bố?

Trong các phiên đấu thầu gần đây, Ngân hàng Nhà nước liên tục giảm số lượng vàng tối đa mà mỗi đơn vị được phép mua. Từ mức 15.000 lượng/phiên, số lượng vàng mà một đơn vị tham gia đấu thầu được phép mua đã giảm xuống mức 5.000 lượng và hiện nay còn 3.000 lượng. Trong một động thái khác, Ngân hàng Nhà nước cũng vừa có công văn yêu cầu các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp được phép kinh doanh mua, bán vàng miếng thực hiện báo cáo tình hình kinh doanh mua bán vàng miếng hàng ngày.

Thời hạn báo cáo, chậm nhất đến 14 giờ của ngày làm việc, các tổ chức tín dụng gửi báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng của ngày làm việc liền kề trước đó về Ngân hàng Nhà nước. Động thái này được coi là tương đối khả thi giúp Ngân hàng Nhà nước nắm bắt được những thông tin cần thiết để điều hành vĩ mô trong hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng tại Việt Nam.

Nguồn TTXVN