Tỉ phú khởi nghiệp ở tuổi 42 thành "vua giải khát" giàu nhất Trung Quốc

Tuổi thơ nghèo khó

Ông Tông Khánh Hậu (Zong Qinghou) sinh ngày 16.11.1945, quê ở Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Ông là người sáng lập Tập đoàn Wahaha, Chủ tịch kiêm tổng giám đốc hiện tại của tập đoàn, đồng thời cũng là chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp đồ uống Chiết Giang và Chủ tịch Công ty TNHH Robot thông minh Zhejiang Wahaha.

Năm 2010, ông Tông Khánh Hậu lần đầu tiên đứng đầu Danh sách Người giàu nhất Trung Quốc theo Hurun Report. Tới tháng 5.2020, ông xếp thứ 38 trên Top 500 người giàu nhất thế giới, cũng theo Hurun Report.

Tuổi thơ của Tông Khánh Hậu vô cùng nghèo khổ. Khi ông mới 4 tuổi, gia đình khó khăn tới cùng cực, nhà lại có tới 5 anh chị em. Sau khi chuyển nhà tới Hàng Châu, cha ông không tìm được công việc. Cả nhà chỉ sống dựa vào đồng lương giáo viên tiểu học ít ỏi của mẹ ông.

Có thể nói tôi đã từ dưới đáy xã hội ngoi lên, ông Tông nói khi hồi tưởng về thời trẻ của mình. Ảnh: Financial Times

"Trong một thời gian dài, tôi thường xuyên thiếu cái ăn cái mặc. Có thể nói tôi đã từ dưới đáy xã hội ngoi lên", ông Tông nói khi hồi tưởng về thời trẻ của mình.

Trải qua nhiều công việc, đến năm 1987 khi năm 42 tuổi, ông quyết tâm vay 22.000 USD từ họ hàng để mua lại một cửa hàng nhỏ mà trước đó làm ăn thất bát. Tại đây, ông mở cửa hàng rau quả đầu tiên của mình, cũng là bước đệm cho hành trình khởi nghiệp sau đó.

Nhờ nắm bắt kịp thời nhu cầu đẩy mạnh và phát triển nền kinh tế thị trường hồi đó, ông Tông Khánh Hậu đã nhanh chóng thu về khoản lợi nhuận năm đầu lên tới 15.991 USD. Tại thời điểm này, thu nhập bình quân đầu người chỉ bằng 1/50 con số ấy. 

Năm 1991, Tông Khánh Hậu huy động 236 triệu nhân dân tệ để sáp nhập Nhà máy Đồ hộp Hàng Châu và thành lập nên Tập đoàn Thực phẩm. Wahaha. Ảnh: TL.

Năm 1989, ông thành lập Nhà máy Thực phẩm Dinh dưỡng Hàng Châu Wahaha và giữ chức vụ Giám đốc, vạch kế hoạch khai thác thị trường "chất dinh dưỡng dạng lỏng dành cho trẻ em". 

Mặc dù đã có 38 nhà sản xuất chất dinh dưỡng dạng lỏng trên thị trường, nhưng chưa một ai hướng tới riêng đối tượng trẻ em như Wahaha. Vì thế, chiến dịch quảng cáo ban đầu đã gây chú ý với các bậc cha mẹ Trung Quốc và tạo nên một thành công rực rỡ.

Chăm chỉ là chìa khóa duy nhất giúp thoát nghèo 

Năm 1991, ông Tông Khánh Hậu huy động 236 triệu nhân dân tệ để sáp nhập Nhà máy Đồ hộp Hàng Châu và thành lập nên Tập đoàn Thực phẩm Wahaha. 

Lúc này, do thiếu kinh nghiệm trong quản lý dự án, dòng tiền trở thành vấn đề, việc xây dựng và kinh doanh gặp nhiều trì trệ trong nhiều năm. Ông đã thử chuyển đổi từ việc chỉ kinh doanh thức uống có lợi cho sức khỏe sang các sản phẩm khác, tuy nhiên gặp liên tiếp thất bại.

Năm 1994, Wahaha tham gia đàm phán cùng Danone để nhận vốn tài trợ. Họ nhắm vào thị trường nước đóng chai, sản phẩm Nước tinh khiết Wahaha ra đời và công ty đã thực sự biến nó thành con gà đẻ trứng vàng trong suốt một thời gian dài. Ba năm tiếp theo, Wahaha liên tục mở rộng thêm 40 công ty tại 22 thành phố cấp tỉnh khác nhau, biến nó thành một trong những công ty đồ uống lớn nhất ở Trung Quốc.

Ông liên tục lọt Top Danh sách 400 người giàu của Forbes Trung Quốc năm 2020 với khối tài sản 56,72 tỉ nhân dân tệ. Ảnh: Current  School News.

Tới năm 2011, Wahaha đã có doanh thu 11 tỉ USD, chiếm thị phần thứ 3 về đồ uống tại Trung Quốc, đứng sau Coca-Cola và thương hiệu Tingyi của Hong Kong. Năm 2013, ông được vinh danh "Doanh nhân tư nhân có đóng góp xuất sắc cho nền công nghiệp quốc gia". Theo ông Tông: Muốn cải thiện cuộc sống, bạn chỉ có thể làm việc hết mình. Người duy nhất có thể giúp bạn chỉ có chính bạn mà thôi. 

Dù đã trở thành tỉ phú, ông Tông Khánh Hậu chỉ tiêu 20 USD mỗi ngày, với thú vui chỉ là hút thuốc và uống trà. "Ông Tông rất đạm bạc, ba bữa hàng ngày đều dùng tại nhà ăn của công ty", các nhân viên tại Wahaha mô tả về ông chủ của họ như thế. Ông hiếm khi chi nhiều tiền để mua quần áo, cho rằng dùng điện thoại loại "nghe-gọi" với giá tầm 1.000 NDT (147 USD) là được, chi tiêu hàng năm chưa bao giờ vượt quá 50.000 NDT (hơn 7.300 USD).

►Chân dung người được mệnh danh là "ông vua Internet" Trung Quốc