Cuộc thập tự chinh của Marc Benioff

Mua lại Slack với giá 27,7 tỉ USD là thương vụ mới nhất trong cuộc thập tự chinh của ông chủ Salesforce.

Marc Benioff, nhà sáng lập kiêm CEO hãng phần mềm lớn thứ 3 thế giới Salesforce, không phải lúc nào cũng thích ở khách sạn sang trọng. Khi di chuyển, ông có xu hướng chọn khách sạn rẻ tiền. Nhưng trong các cuộc thâu tóm Benioff chưa bao giờ là người “cần kiệm”.

Mua lại Slack với giá 27,7 tỉ USD vào đầu tháng 12.2020 là một trong những thương vụ lớn nhất trong lịch sử ngành phần mềm và cũng là lớn nhất từ trước đến nay của Salesforce. “Đó là mối lương duyên trời định. Salesforce và Slack sẽ định hình tương lai của ngành phần mềm doanh nghiệp và thay đổi cách thức người ta làm việc trong một thế giới số hoàn toàn, nơi chúng ta có thể làm việc từ bất cứ đâu”, tỉ phú Marc Benioff nhận xét.

Beniofff nổi tiếng trong ngành phần mềm doanh nghiệp nhờ năng lực cải tiến có tính phá bĩnh. Ông là một doanh nhân công nghệ có tầm nhìn xa, người đã đi tiên phong trong điện toán đám mây hiện đại. Tầm nhìn của ông đã giúp xây dựng nên một trong những doanh nghiệp đáng ngưỡng mộ nhất thế giới từ con số 0. Đó là lý do Benioff được trao nhiều danh hiệu danh giá: CEO của Năm (2015) bởi TechCrunch, hay Doanh nhân của Năm (2016) bởi Fortune. Ông cũng có mặt trong danh sách những CEO xuất sắc nhất thế giới.

Một trong những phá bĩnh của Benioff là vào thập niên 2000. Salesforce, khi đó chỉ là một công ty phần mềm non trẻ, đã sáng tạo ra SaaS (phần mềm như một dịch vụ) đặc biệt dành cho quản lý quan hệ khách hàng. Nhờ Saas, các chương trình có thể chạy từ xa thay vì cài đặt trên hệ thống máy tính của doanh nghiệp. Sau bước đột phá này, Microsoft, Oracle, SAP và các hãng công nghệ khác đã phải nối gót.

Tăng trưởng bùng nổ của SaaS đã đưa Salesforce lên một vị thế mới, càng được củng cố sau các thương vụ thâu tóm của Benioff. Chiến lược xưa nay của ông là thâu tóm doanh nghiệp, sau đó tích hợp vào danh mục sản phẩm hiện có của Salesforce. Theo S&P Capital IQ, Salesforce đã mua lại ít nhất 60 công ty, trong đó thâu tóm 27 công ty trong 5 năm qua. Hiện Salesforce chiếm lĩnh mảng phần mềm quan hệ khách hàng và phát triển mạnh ở các mảng khác thuộc lĩnh vực phần mềm doanh nghiệp, đặc biệt kể từ khi thâu tóm Tableau với giá 15,7 tỉ USD vào năm 2019.

Tableau là một phần mềm hỗ trợ phân tích và trực quan hóa dữ liệu, được dùng nhiều trong ngành BI (Business Intelligence), giúp doanh nghiệp chuyển hóa các dãy số thành hình ảnh, biểu đồ trực quan. Thâu tóm Tableau đã giúp điền vào mảnh ghép còn thiếu ở Salesforce về trực quan hóa dữ liệu, trong khi đây cũng là một công ty đang nắm giữ một thị trường rất lớn.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn TechCrunch vào tháng 8.2020, Chủ tịch kiêm COO của Salesforce, ông Bret Taylor, khẳng định Tableau là một mảnh ghép chủ chốt làm nên thành công đang lên của Công ty. “Tableau là mảnh ghép chiến lược cả ở góc độ doanh thu lẫn chiến lược công nghệ”, ông nói. Ông lý giải, khi các công ty chuyển hướng sang kỹ thuật số, Tableau trở nên quan trọng hơn bao giờ hết vì giúp họ trực quan hóa dữ liệu và hiểu được dữ liệu để nắm bắt tốt hơn những đòi hỏi của khách hàng.

Một dấu son quan trọng khác trong cuộc thập tự chinh của Benioff là MuleSoft, được mua lại với giá 6,5 tỉ USD vào năm 2018. MuleSoft đã giúp Salesforce chạm tay đến một tài nguyên mà Công ty không có khi còn là nhà cung cấp dịch vụ SaaS. Đó là dữ liệu được khóa chặt trong các “tháp ngà” phòng ban doanh nghiệp. Salesforce có thể dùng MuleSoft để tiếp cận dữ liệu này dù chúng hiện diện ở đâu. Và khi đặt cả 2 thương vụ cùng một chỗ, có thể thấy được sự tính toán của Benioff: khách hàng có thể trực quan hóa dữ liệu, đặc biệt tiếp cận cả những dữ liệu xưa nay khó khai thác nhưng lại vô cùng hữu ích đang nằm ở khắp doanh nghiệp.

Hay như Demandware được mua lại năm 2016 với giá 2,8 tỉ USD, giúp Salesforce tấn công mạnh vào mảng thương mại điện tử, một nền tảng càng trở nên quan trọng trong đại dịch COVID-19 khi các công ty dù lớn hay nhỏ bị buộc phải hoạt động online. Demandware đã được tích hợp vào Salesforce với cái tên Commerce Cloud. Hay như ExactTarget, được mua lại năm 2013 với giá 2,5 tỉ USD, đã giúp Salesforce lần đầu tiên đặt chân vào nền tảng sau này được gọi là Marketing Cloud, vốn trở nên quan trọng trong việc giao tiếp với khách hàng suốt giai đoạn bùng phát dịch.

Ảnh: siliconrepublic

Các thương vụ khác cũng nhằm trang bị đầy đủ công cụ cho hệ sinh thái của Salesforce như thương vụ mua lại nhà cung cấp phần mềm di động Vlocity vào tháng 2.2020 với giá 1,3 tỉ USD. Tuy nhiên, Slack vẫn là canh bạc lớn nhất của Benioff bất chấp mức lỗ ở công ty này. Trong năm tài chính kết thúc vào tháng 1.2020, Slack đạt lợi nhuận 630,422 triệu USD, nhưng lỗ hoạt động lên tới 588,3 triệu USD, chiếm 93% tổng doanh thu. Năm ngoái, lỗ hoạt động chiếm chỉ 38,5% doanh thu. Phố Wall cũng bày tỏ quan ngại đối với các thương vụ thâu tóm lớn của Salesforce. Bằng chứng là giá cổ phiếu Công ty đã giảm sau thông tin về thương vụ Slack.

Salesforce cho biết sản phẩm của Slack có lượng người sử dụng đông đảo mà Công ty muốn khai thác để xây dựng một nền tảng công nghệ bán những công cụ kỹ thuật số mà tất cả các doanh nghiệp đều cần. Nhu cầu đối với các sản phẩm của Slack (cho phép mọi người giao tiếp và hợp tác với nhau) đã tăng mạnh khi người dân làm việc từ xa trong suốt đại dịch. Slack cho biết doanh thu đã tăng 39% trong 3 tháng kết thúc vào tháng 10. Tuy nhiên, công ty này cũng đối mặt với sức ép cạnh tranh gia tăng từ phía Microsoft. Teams của Microsoft báo cáo có 115 triệu người sử dụng mỗi ngày trong tháng 10, tăng 50% so với tháng 4. Slack vẫn chưa cập nhật con số 12 triệu người sử dụng mỗi ngày đã được công bố cách đây khoảng 1 năm.

Một số ý kiến cho rằng, Slack không đủ lực để đưa Salesforce trở thành đối thủ thực sự trước Microsoft. Như đánh giá của chuyên gia Mark Moerdler thuộc Bernstein, Benioff sẽ cần xây dựng hoặc mua năng lực lưu trữ tài liệu, an ninh mạng và hơn thế nữa. COVID-19 đã tạo cơn sốt giá cổ phiếu công nghệ, giúp nâng vốn hóa thị trường của Salesforce từ 144 tỉ USD lên 225 tỉ USD. Nhưng mức định giá này vẫn thấp đáng kể so với 1.600 tỉ USD của Microsoft.

Nhưng rất nhiều người lại đặt niềm tin vào Marc Benioff. Aaron Levie, ông chủ của Box, một hãng điện toán đám mây, mô tả Slack như “một dấu son khác trên biểu đồ vạch ra tương lai của Salesforce trong việc vươn vai trở thành công ty phần mềm doanh nghiệp số 2 thế giới (sau Microsoft), thậm chí là lớn nhất”.

Đến nay, Salesforce đã vượt qua ngưỡng 20 tỉ USD doanh thu hằng năm, phần lớn nhờ các cuộc thâu tóm của Benioff. Benioff tin rằng Salesforce sẽ không dừng lại ở đó.