CEO PNJ Lê Trí Thông: “Thách thức là gia vị của thành công”

Cứ ngỡ Lê Trí Thông, CEO của PNJ, sinh vào “ngôi sao tốt” với gia thế nổi bật, học hành bài bản, vào đời thuận lợi, mới 27 tuổi đã ngồi ghế Tổng Giám đốc và đi đến đâu cũng ở vị trí lãnh đạo cho các tập đoàn lớn. Nhưng đó chỉ là bề nổi...

Tìm bệnh của doanh nghiệp

Hầu hết những ai làm kinh doanh ở Sài Gòn đều biết Lê Trí Thông là con trai ông Lê Văn Trí, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty Công nghiệp Cao su Miền Nam (Casumina, CSM). Có một người cha như thế nên từ nhỏ, anh Thông hay theo cha đến nhà máy và tuổi thơ của anh gần như gắn bó với nơi này. Bởi vậy, cho đến bây giờ, dù đã rất nhiều năm qua đi, cứ mỗi lần bước vào nhà máy, bất kể là nhà máy nào, anh cũng đều “cảm thấy rất thân thuộc”. Ngày Lê Trí Thông vào học ngành công nghệ hóa của Đại học Bách khoa TP.HCM, anh thấy các kiến thức trường lớp không hề xa lạ.

Sau khi theo học cao học trong nước và nhận học bổng toàn phần, tốt nghiệp hạng ưu chương trình MBA ngành quản trị kinh doanh Đại học Oxford (Anh), Lê Trí Thông đầu quân cho Tập đoàn Exxon Mobil (Anh) thời gian ngắn trước khi về nước với mong muốn “là người kinh doanh có đóng góp cho xã hội”. Trở về Việt Nam, anh đầu quân cho Công ty TIE (nhà phân phối các sản phẩm điện, điện tử cho các nhãn hàng lớn như Samsung, LG, Casio, Sharp, Hannspree, Adata, Philips),  trước khi rút lui về làm Phó Tổng Giám đốc DongA Bank (2008-2014) và kiêm nhiệm nhiều chức vụ khác.

Ở DongA Bank, anh từng được cân nhắc cho vị trí CEO, thay thế ông Trần Phương Bình. “Tôi đã dành nhiều tình cảm và ước muốn cống hiến cho DongA Bank”, anh cho biết. Nhiệm vụ đặt trên vai Lê Trí Thông khi ấy và cũng là lý do để anh đồng ý về DongA Bank là phát triển ngân hàng lên thành ngân hàng bán lẻ số 1. Từng có thời kỳ, DongA Bank nổi bật về mạng lưới, dịch vụ và công nghệ. Tuy nhiên, ở DongA Bank có một số vấn đề và Lê Trí Thông quyết định rút lui.

Để có thể hiểu được nhiều căn bệnh hơn và nâng cao năng lực xử lý, hành trình tiếp theo của Lê Trí Thông là trở thành Phó Tổng Giám đốc cho Boston Consulting Group (BCG), tập đoàn tư vấn quản trị chiến lược danh tiếng ở Mỹ. Sau thời gian làm tư vấn và tìm hiểu những “căn bệnh” mà doanh nghiệp Việt Nam thường mắc phải, anh rời BCG để tiếp tục mục tiêu đời mình. Đó là dấn bước vào những chỗ khó khăn để cùng doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ hơn.

Từ năm 2015-2017, Lê Trí Thông đảm nhận vị trí Phó Tổng Giám đốc Chiến lược kiêm Phó Tổng Giám đốc Phát triển Hợp tác Kinh doanh Prudential Việt Nam. Đây là thời điểm Prudential Việt Nam cần đến những thay đổi, lột xác mạnh mẽ. Không đồng quan điểm với những “liều thuốc mạnh” tại đây, anh tiếp tục tìm đến bến đỗ mới.

Không gian mở PNJ

Đây là lúc PNJ rất khát khao tìm kiếm một người đủ tài gánh vác PNJ. Bà Cao Thị Ngọc Dung, Chủ tịch PNJ, từng vài lần tìm người thay thế mình ở cương vị CEO nhưng không thành. Chính bà Dung là người nhận ra PNJ phải khác, phải đổi mới, cần những luồng gió mới, hướng sự chú ý vào bán lẻ trang sức. Giai đoạn này, Lê Trí Thông đã âm thầm ở bên bà Dung như một người bạn thân thiết. Anh đã thấy PNJ gặp phải những vấn đề gì. Vì thế, khi bà Dung đưa đề nghị về PNJ, anh đã không từ chối. Lê Trí Thông nhanh chóng nhận ra PNJ là không gian mở cho anh thỏa sức vận dụng các kiến thức, khả năng, kinh nghiệm của mình. “Chưa nơi nào khiến tôi thấy hào hứng như ở PNJ”, anh chia sẻ.

Nhiệm vụ của anh là đổi mới PNJ, mở rộng hơn nữa trong bán lẻ, phát triển ngành nghề, sản phẩm, khách hàng, dấn bước sâu vào công nghệ, vươn ra thế giới. Tuy nhiên, theo anh, có những điều, không phải muốn thay đổi là thay đổi ngay mà cần phải đợi đúng thời điểm, đạt sự phù hợp mới triển khai được. “Nếu chạy theo công nghệ mà không kiểm soát được chi phí, không đạt hiệu quả thì không phải cách hợp lý”, anh nhận định.

Năm 2018, thị trường đã thấy PNJ tiếp tục tăng trưởng ngoạn mục với doanh thu tăng 33%, còn biên lợi nhuận gộp ghi nhận đến 19%. Sang 10 tháng năm 2019, biên lợi nhuận gộp của PNJ đạt 20,8%. Về mạng lưới, PNJ sở hữu 350 cửa hàng, một con số không đối thủ nào bì kịp. Trong tương lai, theo chia sẻ của Lê Trí Thông, PNJ sẽ còn mở rộng ra những ngành mới, sản phẩm mới. Dù mở rộng thế nào, PNJ sẽ phát triển, cộng hưởng trên nền tảng đã có, không đi quá xa khỏi nền tảng của mình.

Năm nay, Lê Trí Thông chỉ mới 40 tuổi và tự nhận “già trước tuổi”. Dù bận rộn nhiều việc, đích thân anh lên chương trình và đào tạo nhân lực ở PNJ. Anh giả lập, mô phỏng các tình huống, phân vai cao cho người vị trí thấp hơn và ngược lại. Anh cho biết, ở Việt Nam, không quá 30 công ty đào tạo theo hướng này. Bởi vì đây là việc mất thời gian, công sức, cần đầu tư. Nhưng bù lại, nhân viên sẽ được tập dượt khả năng ra quyết định, thu hẹp khoảng cách giữa nhân viên các cấp.

PNJ đã và sẽ còn nhiều thay đổi. Có những thay đổi tạo ra vui vẻ, phấn khởi. Có những thay đổi phải đau đớn trước để mạnh lên. CEO Lê Trí Thông cho biết, anh sẽ kết hợp cả hai và sẽ hướng dẫn cho người khác thấy chỗ tốt để họ có sức mạnh, động lực chọn cái tốt. “Một khi đã chọn, đã đồng lòng thì đau đớn nào cũng chấp nhận được”, anh cho biết.

Học nhiều, học giỏi nhưng khi chọn người, anh lại thích nhìn vào đạo đức và nhất là khả năng nhận biết của người đó. “Nhận biết được chính mình, biết giới hạn, điểm mạnh điểm yếu thì mỗi người sẽ không ảo tưởng”, anh Thông cho biết. Anh nhấn mạnh phải nhận biết, đọc đề đúng thì tìm lời giải mới đúng.