Thị trường lao động tự do đang phát triển cả về số lượng lẫn chất lượng.
Freelancer chất lượng cao: Chìa khóa bổ sung nguồn lực cho doanh nghiệp?
Freelancer chất lượng cao đầy tiềm năng…
Với ưu điểm về sự tự do, không bị gò bó, Freelancer trở thành xu hướng nghề nghiệp lý tưởng và được nhiều người theo đuổi. Theo thống kê từ Ngân hàng Thế giới (World Bank) cập nhật đến tháng 2/2023, ước tính thế giới có khoảng 1,57 tỉ nhân sự làm việc tự do trên tổng 3,38 tỉ lực lượng lao động toàn cầu. Tại Mỹ, có tới 73,3 triệu freelancer làm việc (theo Statista), dự đoán con số này sẽ tiếp tục tăng và vượt ngưỡng 90,1 triệu người vào năm 2028 (theo Edelman Intelligence).
Đặc biệt, sau làn sóng đại sa thải, một phần người lao động, trong đó có nhiều lao động chất lượng cao không tiếp tục tìm kiếm công việc mới tại doanh nghiệp mà lựa chọn con đường lao động tự do khiến số lượng lẫn chất lượng freelancer tăng lên đáng kể. Điển hình tại Mỹ, có đến 43% số chuyên gia thuộc Gen Z và 46% chuyên gia thuộc nhóm Millennials đang làm công việc tự do, theo khảo sát từ Upwork.
Theo bà Lý Ngọc Trân, Giám đốc Dịch vụ Nhân sự thuê ngoài, Công ty Tư vấn Nhân sự Talentnet cho biết, có 2 nhóm freelancer chất lượng cao mà doanh nghiệp có thể chú ý:
Nhóm “freelancer cố vấn”, thường bao gồm những nhân sự thuộc nhóm nhân khẩu Gen X. Họ có thể là các chuyên gia sắp hoặc đang bước vào giai đoạn nghỉ hưu nhưng vẫn muốn cống hiến. Với kinh nghiệm, kỹ năng được tích lũy trong nhiều năm làm việc, nhóm nhân sự cấp cao này có thể trở thành nhóm tư vấn cấp cao dài hạn, giúp doanh nghiệp hoạch định chính sách và đào tạo chuyên sâu.
Nhóm “freelancer chuyên môn”, phần lớn thuộc nhóm nhân khẩu Gen Y, Gen Z. Đây là nhóm freelancer có năng lực chuyên môn thuộc “hàng hiếm” trên thị trường, có thể xử lý khối lượng công việc phức tạp và chuyên môn hóa cao, là “ngôi sao" được nhiều doanh nghiệp săn đón cho các dự án lớn.
“Doanh nghiệp đã cởi mở hơn trong việc sử dụng freelancer cho các nhiệm vụ quan trọng. Đồng thời, quá trình sử dụng freelancer cũng góp phần thay đổi trải nghiệm làm việc, thúc đẩy tinh thần học hỏi của những nhân sự nội bộ”, bà Trân chia sẻ.
…Nhưng cách thức quản lý cũng phức tạp hơn
So với những lợi thế trước mặt, bà Trân cũng chỉ ra nhiều rủi ro có thể xảy ra trong công cuộc quản lý nguồn lực freelancer.
Cụ thể, khi freelancer tiến sâu vào những phạm vi công việc nội bộ, doanh nghiệp buộc phải công khai nhiều thông tin và nguồn tài nguyên, tiềm ẩn những rủi ro ảnh hưởng đến tính bảo mật của dự án hay thậm chí của cả doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, bản chất công việc của nhân sự tự do là không bị ràng buộc bởi các chính sách pháp lý của doanh nghiệp. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng quản lý và kiểm soát tiến độ công việc của HR.
Về phía freelancer, khối lượng công việc và tính chất công việc của họ cũng không giống nhau và không có bảng đo lường cụ thể như các vị trí cố định, nên câu chuyện lương, thưởng và trợ cấp cũng trở nên phức tạp hơn nhiều.
“Nếu không đề phòng trước các rủi ro, xung đột lợi ích có thể xảy ra khiến mối quan hệ giữa doanh nghiệp và freelancer bị đứt gãy, gây ảnh hưởng xấu đến tên tuổi của cả đôi bên", bà Trân chia sẻ.
Để giải quyết các thách thức khi hợp tác cùng người lao động tự do, bà Trân gợi ý doanh nghiệp có thể tận dụng dịch vụ Nhân sự thuê ngoài, để thay thế nhóm freelancer trung hạn (6 tháng trở lên). Việc này sẽ giúp tối ưu hóa chi phí và quỹ thời gian doanh nghiệp đầu tư cho việc điều phối nhóm lao động này. Đồng thời, dịch vụ Nhân sự thuê ngoài cũng đảm bảo quyền lợi cho người lao động với quy trình làm việc minh bạch, giúp doanh nghiệp “ghi điểm" với các khoản lương, thưởng đúng quy định pháp luật.
Các dịch vụ thuê ngoài nhân sự có thể giúp cả doanh nghiệp và freelancer tìm được tiếng nói chung với quy trình làm việc rõ ràng, phù hợp. |
Dựa trên kiến thức và các kỹ năng chuyên môn liên tục được “upskill", freelancer chất lượng cao có thể là một nguồn lực mới giúp doanh nghiệp giải bài toán nhân sự. Vì thế, nếu quản lý quan tâm và phát triển nhóm nhân sự đặc biệt này, rất có thể họ sẽ là một “nhân viên" quen thuộc của đội ngũ trong tương lai.