Lối đi dành cho chuỗi cung ứng và vận chuyển để vượt qua thách thức toàn cầu

Khi thế giới bước vào giai đoạn toàn cầu hóa với tốc độ phát triển vượt bậc của thương mại điện tử và nhu cầu mua hàng trong nước của người tiêu dùng Việt Nam tăng cao hơn bao giờ hết. Đại dịch cũng đã đặt ra những gánh nặng khi nhu cầu cung ứng gia tăng chưa từng có.

Các doanh nghiệp FMCG đã và đang phải tiếp tục đương đầu với những khó khăn liên quan đến chuỗi cung ứng trên thị trường quốc tế cũng như trong nước, phân phối hàng hoá chặng cuối bị đẩy đến giới hạn tối đa và áp lực từ thực trạng thiếu nhân công do hiện trạng cấm vận lâu dài.

Trong bối cảnh ảnh hưởng nặng nề của đại dịch, ngành xuất nhập khẩu của Việt Nam vẫn ghi nhận sự tăng trưởng trong giai đoạn đầu của năm 2021. 6 tháng đầu năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu hang hóa  đạt 317,66 tỷ USD, tăng 32,5% so với cùng kì năm trước. Theo Qũy tiền tệ quốc tế, các biện pháp nghiêm ngặt mà chính phủ áp dụng để kiểm soát đại dịch đã giúp thức đẩy tỷ trọng tang trưởng kinh tế tăng đến 2,9% vào năm 2020.

Tuy nhiên, sự bùng phát mạnh mẽ của làn sóng COVID-19 lần thứ 4 vào giữa năm 2021 đã khiến tình hình thay đổi hoàn toàn. Các đợt phong toả nghiêm ngặt cùng những động thái hạn chế di chuyển để đẩy nhanh tiến trình tiêm chủng trước sự gia tăng của biến chủng Delta khiến nhiều nhà máy đóng cửa và các chuyến hàng bị trì hoãn.

Bà Lê Thị Kim Thúy - Giám đốc Trải Nghiệm khách hàng của TMX Việt Nam đã đưa ra những dự đoán về khó khăn chính trong năm 2022 và những năm tiếp sau, đồng thời đưa ra những giải pháp giúp chuỗi cung ứng vượt qua những giai đoạn khó khăn này:

Nhu cầu vận chuyển hàng hóa đường biển tăng cao

Theo báo cáo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), giá cước của các hãng tàu quốc tế đã tăng gấp 2-3 lần, thậm chí 6-7 lần đối với một số tuyến cụ thể. Từ con số dưới 1.000 USD vào đầu năm 2020, giá cước hiện tại tăng vọt đến 8.000 USD, có những trường hợp lên đến 10.000 USD. Nhiều doanh nghiệp đứng trước nguy cơ mất khách hàng do giá cước và phụ phí thuê container rỗng tăng cao. Các doanh nghiệp có đủ khả năng vận chuyển phải miễn cưỡng thuyết phục khách hàng trả thêm chi phí hoặc chịu lỗ chỉ để duy trì hoạt động, phần lớn lượng hàng xuất khẩu đường biển của Việt Nam phụ thuộc vào các hãng tàu quốc tế, hơn 90% đội tàu toàn cầu đang được sử dụng hết công suất để phục vụ nhu cầu hiện tại.

Hưởng lợi từ sự thiếu hụt nguồn cung, các hãng tàu tận dụng cơ hội để tăng giá cước với những loại hình dịch vụ khác nhau, điều này cũng làm ảnh hưởng đến mối quan hệ thương mại của họ với các doanh nghiệp trong nước. Những công ty FMCG Việt Nam phải liên tục tìm kiếm các nhà cung cấp dịch vụ hậu cần tốt hơn để đảm bảo hàng hoá ưu tiên vận chuyển với giá thành tốt nhất.

Chính vì thế, doanh nghiệp cũng cần phải tập trung đầu tư vào các giải pháp công nghệ tích hợp để hỗ trợ quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả hơn, tối ưu hóa chi phí và đồng bộ hoá dịch vụ trên toàn bộ chuỗi giá trị quốc tế và nội địa.

Container thiếu hụt gây tắt nghẽn xuất khẩu

Việt Nam đang rơi vào tình trạng thiếu hụt container trầm trọng, đặc biệt là khu vực phía Nam. Việt Nam luôn có nhu cầu lớn về container để xuất nhập khẩu hàng hóa sang các thị trường khác và được đánh giá là quốc gia siêu xuất.

Kim ngạch nghành xuất khẩu đã ảnh hưởng không nhỏ về vấn đề thiếu hụt container trầm trọng, đỉnh điểm là làn song covid thứ 4 ập đến, hầu hết container hàng hoá được xuất khẩu sang phương Tây không thể quay về do tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng và đóng cửa biên giới. Bên cạnh đó, một trong những yếu tố bất lợi đó là không tự sản xuất container do thiếu hụt nguồn lực và nguyên liệu thép, cơ khí.

Chính vì vậy, các doanh nghiệp Việt Nam cần tìm giải pháp tận dụng linh hoạt nguồn container hiện tại để tránh tình trạng phân phối không đồng đều. Các giải pháp công nghệ và dự báo sớm về xu hướng cung cầu của thị trường cũng là những yếu tố quan trọng cần được quan tâm.

Việt Nam đang rơi vào tình trạng thiếu hụt container trầm trọng, đặc biệt là khu vực phía Nam. Ảnh: TL

Hậu cần chặng cuối và tác động của công nghệ

Nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng tăng cao, nhiều doanh nghiệp đã gặt hái những kết quả tích cực khi vận dụng Hệ thống quản lý vận tải (TMS), Hệ thống quản lý kho hàng (WMS) và các giải pháp tích hợp và tự động hóa quy trình để cải thiện khả năng hiển thị của toàn bộ dây chuyền chuỗi cung ứng.

Hậu cần chặng cuối của các công ty được tăng cường mang lại hiểu quả cao, nghành thương mại điện tử như Tiki, Lazada, Shopee và Sendo chạm tới cả những khu vực xa nhất của đất nước. Các công ty hậu cần trong và ngoài nước như Vietnam Post, Viettel Post, GHN, DHL, FedEx và TNT cũng đang đẩy mạnh hơn nữa dịch vụ giao hàng chặng cuối để bắt kịp nhu cầu tăng cao của thị trường.

Những nhu cầu và điều kiện hiện tại đã và đang tạo ra một môi trường mà tự động hóa ngày càng trở nên cần thiết. Khi các doanh nghiệp bắt đầu nhận thức rõ ràng hơn về tầm quan trọng của việc đầu tư công nghệ và hỗ trợ kỹ thuật số vào chuỗi cung ứng, họ sẽ cần đến sự tư vấn của các chuyên gia kỳ cựu như TMX. Với kinh nghiệm thực tế dày dặn, đội ngũ chuyên gia của TMX có thể giúp các doanh nghiệp thiết kế các giải pháp chuyển đổi số và quản lý chuỗi cung ứng phù hợp nhất, đồng thời linh hoạt và nhanh nhẹn chuẩn bị phương án để có thể ứng phó với sự gián đoạn của ngành trong tương lai một cách hiệu quả hơn.