Sao sáng, CEO siêu

Nhiều ngôi sao showbiz tận dụng sự nổi tiếng của mình để bước vào kinh doanh. Họ kinh doanh rất đa dạng, từ mở công ty truyền thông, đến thời trang, nhà hàng, cà phê, kinh doanh bất động sản, kim cương... Nhưng khi sao làm CEO thì có nhiều ngả đường hơn là chỉ một đường duy nhất là bước lên sân khấu.

Nổi tiếng = thành công trong kinh doanh
Theo Mintel, công ty nghiên cứu thị trường có trụ sở tại London, thị trường mỹ phẩm Việt Nam trị giá 2,3 tỉ USD vào cuối năm 2018. Đây là một thị trường đầy tiềm năng được kỳ vọng tăng trưởng 2 con số, khi tầng lớp trung lưu Việt Nam năm 2020 có khoảng 33 triệu người. Trước tiềm năng của thị trường này, nhiều nghệ sĩ đã nhảy vào. Điển hình là năm 2018, ca sĩ Hồ Ngọc Hà kết hợp với ông Lâm Thành Kim cho ra đời thương hiệu mỹ phẩm M.O.I (Make Over Image). Ca sĩ Hồ Ngọc Hà là Giám đốc sáng tạo và phụ trách sản phẩm, đồng thời cũng là người xây dựng định hướng để phát triển các sản phẩm M.O.I phù hợp với người phụ nữ Việt.

Ca sĩ Hồ Ngọc Hà xây dựng thương hiệu mỹ phẩm M.O.I

Chia sẻ về M.O.I Cosmetics, nữ ca sĩ cho biết: “Sản phẩm của chúng tôi nhắm đến những người tiêu dùng thế hệ Y và Z, những người ưa chuộng các sản phẩm làm đẹp mang tính xu hướng. Công ty đã phát triển thành thương hiệu làm đẹp phổ biến nhất tại Việt Nam và bán được gần 2 triệu sản phẩm, chủ yếu là bán hàng qua nhà phân phối trực tuyến, chỉ trong vòng 3 năm”.

M.O.I định vị là một thương hiệu trang điểm nội địa được thiết kế đặc biệt cho phụ nữ Việt Nam và Đông Nam Á, sản phẩm có chất lượng cao (sản xuất tại Hàn Quốc), giá cả phải chăng và công thức phù hợp với khí hậu nhiệt đới của khu vực. Sau cái bắt tay với CMG.ASIA, một tên tuổi hàng đầu trong khu vực, M.O.I có mức tăng doanh thu ấn tượng 200% vào năm 2019.

Năm 2020, Công ty đã tung ra mặt nạ gạo, sản phẩm chăm sóc da đầu tiên của họ để đáp ứng nhu cầu làm đẹp của những người ở nhà trong thời gian COVID-19.

Bất chấp đại dịch, M.O.I vẫn tiếp tục tăng trưởng doanh số bán hằng năm là 144%. Sản phẩm của M.O.I hiện có mặt tại 42 cửa hàng bán lẻ, được phân phối bởi các nhà phân phối trực tuyến tại 50 tỉnh, thành ở Việt Nam và nước ngoài.

Ngoài Hồ Ngọc Hà, một số gương mặt nổi tiếng trong giới giải trí hay beauty blogger cũng tung ra thương hiệu mỹ phẩm cá nhân như Changmakeup hay Châu Bùi. Mỗi tháng dòng son Ooh la Loulou! kết hợp giữa Châu Bùi và một hãng mỹ phẩm Hàn Quốc bán được khoảng 6.000 thỏi với doanh thu 1,2 tỉ đồng.

Thành công đáng kể phải nói đến Mỹ Tâm. Ngoài sở hữu công ty giải trí, Mỹ Tâm còn trở thành nghệ sĩ đầu tiên ra mắt thương hiệu nước hoa và sữa tắm, sở hữu một tổ hợp giải trí và khu mua sắm mang nhãn hiệu thời trang riêng. Nữ ca sĩ còn sở hữu tòa nhà có trị giá gần 100 tỉ đồng tại TP.HCM và quán cà phê Nightingale sang trọng. Về lĩnh vực nhà hàng, một trong những sao Việt kinh doanh mát tay là Đàm Vĩnh Hưng. Anh có trong tay chuỗi cửa hàng hải sản từ Bắc vào Nam. “Ông hoàng nhạc Việt” còn bỏ vốn đầu tư Công ty Giải trí Tiếng hát Việt. Đàm Vĩnh Hưng từng chia sẻ: “Kinh doanh hệ thống cửa hàng hải sản mang lại cho anh nguồn thu khủng hằng năm”.

Có thể thấy, nghệ sĩ bước vào kinh doanh với nhiều lợi thế về tài chính, mối quan hệ và trên hết là nhân hiệu với cộng đồng người hâm mộ. Với lượng người hâm mộ rất lớn, sau những bài hit đình đám trong giới trẻ, ca sĩ Sơn Tùng M-TP cũng mát tay trong vai trò CEO. Năm 2016, Sơn Tùng M-TP gây bất ngờ khi thành lập Công ty M-TP Entertainment sau thời gian gắn bó với ông bầu Quang Huy. Vốn điều lệ của Công ty chỉ vỏn vẹn 3 tỉ đồng, nhưng đã ngay lập tức thành công với bản hit Lạc Trôi. Trong tự truyện Chạm Tới Giấc Mơ, Sơn Tùng M-TP cho biết việc thành lập M-TP Entertainment là bước đi giúp anh trở thành nhà sản xuất âm nhạc thay vì ca sĩ đơn thuần. Anh cũng muốn công ty của mình trở thành lò đào tạo nghệ sĩ mới.

Trong những năm tiếp theo, M-TP Entertainment nhanh chóng đạt doanh thu quanh ngưỡng 40 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế từ 15-20 tỉ đồng. Đáng chú ý là biên lợi nhuận gộp từ 75% vào năm 2017 đã lên tới 97% trong năm 2018 và 2019. Như vậy, chỉ với 3 tỉ đồng vốn góp ban đầu, M-TP Entertainment thu về 51 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế chỉ trong 3 năm.

Ca sĩ Sơn Tùng MTP gặt hái thành công trong kinh doanh.

Dàn sao Việt sở hữu khối tài sản khủng nhờ kinh doanh còn có Lý Nhã Kỳ. Từ năm 2007, cô đã thành lập Tập đoàn Đầu tư - Thương mại - Dịch vụ - Xây dựng LYNK. Ở tuổi 38, diễn viên Lý Nhã Kỳ còn tham gia sáng lập và chi phối vốn, giữ quyền quản trị, điều hành tại nhiều pháp nhân quy mô lớn. LYNK trở thành tập đoàn đầu tiên đưa các thương hiệu kim hoàn nổi tiếng thế giới vào thị trường Việt Nam như de Grisogono, Paolo Piovan, Crivelli Gioielli, Graziella và Staurino... Ngoài ra, Lý Nhã Kỳ còn kinh doanh bất động sản. Một năm trở lại đây, cô cũng đầu tư làm khu nghỉ dưỡng và nhiều lĩnh vực kinh doanh khác. 

Chia sẻ về tình hình kinh doanh trong thời gian dịch bệnh, Lý Nhã Kỳ cho biết: “Dù dịch nhưng việc làm ăn của tôi vẫn khá tốt, những khoản đầu tư của tôi luôn đúng đắn và hợp thời. Tôi đã khánh thành resort ở Đà Lạt và một số dự án ở Vũng Tàu”. Diễn viên này cũng cho biết, cô quan tâm đầu tư vào nhiều lĩnh vực khác như y tế, xuất khẩu khẩu trang, găng tay.

Một nhân vật không thể bỏ qua là ca sĩ Thủy Tiên. Cô đã mở công ty truyền thông có vốn điều lệ 20 tỉ đồng. Trong năm đầu tiên, Công ty đặt mục tiêu doanh thu từ 20-25 tỉ đồng. Công ty truyền thông của Thủy Tiên còn có một mảng kinh doanh riêng biệt là đầu tư tài chính. Theo đó, cùng với nữ ca sĩ, Phó Tổng Giám đốc của công ty này là bà Phan Thị Thanh Hiếu, người có 9 năm kinh nghiệm làm việc tại các công ty tài chính Mỹ.

Nổi bật trong các “sao kinh doanh” phải kể đến Hoa hậu Việt Nam 2010, Đặng Thị Ngọc Hân. Ngoài kinh doanh trong lĩnh vực thiết kế thời trang, mới đây cô quyết định “chơi lớn”, khi đầu tư 20 tỉ đồng vào lĩnh vực cầm đồ. Hoa hậu Ngọc Hân thừa nhận dù đam mê hoạt động nghệ thuật nhưng kinh doanh mới là công việc chính để cô có thể kiếm tiền. Không chỉ hoạt động nghệ thuật, cô còn lấn sân sang lĩnh vực bất động sản và kinh doanh thời trang riêng.

Nghệ thuật là một lĩnh vực nghề nghiệp khá thú vị bởi chỉ cần có tài, thêm một chút thông minh may mắn thì bất kỳ ai cũng có khả năng vụt sáng trở thành ngôi sao. Có thể nói, những nhân vật nổi tiếng có tầm ảnh hưởng lớn đã đạt nhiều thành tựu trong việc tiếp thị sản phẩm và chia sẻ trải nghiệm. Ngoài ra, họ còn có thể kết nối với người hâm mộ của mình bằng cách thông qua các buổi livestream hoặc trả lời bình luận trên Facebook, Twitter hay TikTok... Thành công, nổi tiếng và giàu có, những ngôi sao đã trở thành biểu tượng cho thế hệ phụ nữ/nam giới hiện đại, dùng tài năng để làm giàu từ hai bàn tay trắng, tiếp tục mở rộng hoạt động kinh doanh đa lĩnh vực và hơn cả là truyền cảm hứng cho mọi người về sự thành công và giàu có.

Quảng cáo nhãn hàng trên mạng xã hội cũng là nghề hái ra tiền của sao Việt. Mạng xã hội số 1 thế giới Facebook, chẳng hạn, không chỉ giúp sao Việt giao lưu với người hâm mộ mà còn là nơi giúp họ hái ra tiền bằng cách đăng bài quảng cáo cho các nhãn hàng. Giá mỗi bài đăng của sao Việt phụ thuộc vào lượt theo dõi, độ tương tác và độ nổi tiếng của sao. Một quản lý lâu năm trong showbiz cho biết mức giá đăng quảng cáo sản phẩm trên trang cá nhân của sao Việt, trung bình từ 8-20 triệu đồng, còn các ngôi sao có độ phủ truyền thông nhiều thì có giá cao hơn, khoảng 50 triệu đồng mỗi post. Trong danh sách sao Việt có thu nhập khủng từ các bài quảng cáo trên Facebook có thể kể đến ca sĩ Khởi My, hot girl Chi Pu, ca sĩ Hari Won. Ba nghệ sĩ này có fanpage với lượng theo dõi lên đến hàng triệu người nên được nhiều nhãn hàng ưa chuộng.

Diễn viên Lý Nhã Kỳ mở rộng thương hiệu LYNK

Năm vừa rồi, diễn viên Quốc Trường tiết lộ anh có thể kiếm 500 triệu đồng/ngày nếu chịu khó đăng bài quảng cáo. Tuy nhiên, phương thức kiếm tiền này có nhiều rủi ro. Đặc biệt, thời gian qua, nhiều ngôi sao showbiz bị lên án vì quảng cáo tiền ảo hay thực phẩm chức năng thật giả lẫn lộn.

Theo số liệu của Vero ASEAN, công ty chuyên cung cấp giải pháp về digital marketing ở châu Á, trong năm 2020, có đến 78% doanh nghiệp Việt Nam sử dụng ngân sách lớn cho Influencer Marketing (phương pháp dùng uy tín của người có sức ảnh hưởng để làm thương hiệu hoặc tăng doanh số) vào các chiến dịch quảng cáo. Trong đó, 39% kinh phí được dùng cho việc kết hợp cùng những người nổi tiếng.

Không phải cứ lấp lánh đều là vàng
Hầu hết các nghệ sĩ bước vào thương trường đều có mục tiêu là tạo dựng điểm tựa kinh tế vững chãi để giúp họ tiếp tục sống khỏe với nghệ thuật. Bên cạnh đó, trong một thị trường bùng nổ cơ hội kinh doanh với nhiều nền tảng, việc lấn sân sang thương trường cũng dễ dàng hơn với người nổi tiếng. 

Những tưởng tên tuổi là bảo chứng cho việc kinh doanh, song không ít ngôi sao cũng gặp thất bại trong thương trường, thậm chí còn ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân. Báo chí đã từng thống kê hẳn một danh sách những ngôi sao thất bại khi bước chân vào thế giới kinh doanh trong nhiều lĩnh vực, từ phòng trà, nhà hàng đến bất động sản hay sản xuất phim, xuất nhập khẩu thủy sản...

Trong đó, không ít người từng là đại gia, phút chốc thân bại danh liệt vì vỡ nợ hàng tỉ đến hàng chục tỉ đồng. Ngoài sự không may mắn, không hợp thời điểm thì nguyên nhân được chỉ ra là những ngôi sao xây dựng thương hiệu khác với các nhà doanh nghiệp, họ hầu như không quan tâm đến nhu cầu thị trường, sự sáng tạo trong sản phẩm không cao. Hay nói cách khác, sản phẩm của họ không có sức cạnh tranh, chủ yếu dựa vào danh tiếng cá nhân. Kết quả là thất bại trong khoảng thời gian cực ngắn.

Một chuyên gia tài chính nhận định, nghệ sĩ kinh doanh, có nghĩa là chấp nhận tâm lý đánh cược: được và mất. Nhất là trong thời điểm khủng hoảng kinh tế, thương trường như chiến trường thì kinh doanh không phải là bài toán dễ dàng có đáp án. Rất nhiều nghệ sĩ đã chọn cho mình, đây là một cách để tăng thu nhập, cải thiện đời sống hay nói khác hơn là làm giàu nhanh chóng. Tuy nhiên, không ít nghệ sĩ kinh doanh theo kiểu bộc phát, tay ngang, không am hiểu về lĩnh vực mình kinh doanh nhưng vẫn chơi lớn, dẫn tới thiệt hại nặng nề cả về tài chính lẫn danh tiếng. 

Chẳng hạn, vì dịch bệnh, vừa khai trương 2 tháng, diễn viên H.K thông báo đóng cửa toàn bộ 4 cửa hàng sữa chua. Nặng nề hơn, ca sĩ N.L quyết định đóng chuỗi nhà hàng, khách sạn tại Việt Nam, Pháp, Anh và Mỹ với thiệt hại hơn 5 triệu USD.

Trước đó, nhiều nghệ sĩ dù không bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh nhưng việc kinh doanh của họ thất bại dẫn đến nợ nần.Ca sĩ Mỹ Lệ đưa ra lời khuyên: “Điều tối kỵ trong kinh doanh là không được đưa cái lãng mạn vào đó, mà phải sử dụng đầu óc, có tính toán, ai có khả năng thì hãy làm, chứ không nên làm cho biết, cho vui... Nghệ sĩ thì đúng là không nên dính đến kinh doanh”.

“Khán giả của Việt Hương nếu tẩy chay sản phẩm thì tên tuổi nghệ thuật của Hương cũng bị ảnh hưởng trầm trọng. Đây là điều mà Hương không bao giờ đánh đổi”, trên cương vị là CEO Công ty Mỹ phẩm Hương Thị, Việt Hương đã chia sẻ suy nghĩ của chị về việc xây dựng thương hiệu kinh doanh và nhân hiệu của người nghệ sĩ. 

Với giới nghệ sĩ, nghề tay trái đôi khi là nguồn thu nhập chính, nhưng cũng có thể là gánh nặng nếu như làm ăn thua lỗ. Trên con đường chinh phục thương trường, nhiều người phải đổi những bài học xương máu.

Để duy trì được nghề tay trái này, người nghệ sĩ không chỉ cần sự may mắn mà còn cần giữ cái đầu lạnh và có những quyết định khôn ngoan. Kinh doanh bằng hình ảnh, tên tuổi của nghệ sĩ không hề dễ dàng. Ngoài sự nổi tiếng để hút khách, còn có nhiều yếu tố để mang lại thành công, trong đó, trước hết, các nghệ sĩ - CEO phải thật sự am tường về lĩnh vực mình kinh doanh hay đầu tư.

Nghiên cứu “Thương hiệu có ý nghĩa” (Meaningful Brand) của Tập đoàn Havas đã được thực hiện trong 12 năm và khảo sát gần 400.000 người trên khắp thế giới, trong đó có cả Việt Nam. Từ năm 2009-2021, các báo cáo này cho thấy sự hoài nghi với thương hiệu ngày càng hiện rõ. Cứ 100 thương hiệu được đưa vào danh sách lựa chọn, chỉ có 47% thương hiệu được coi là đáng tin cậy và 75% thương hiệu có thể biến mất và dễ dàng thay thế. 

“Nhìn vào con số chỉ có 47% thương hiệu được coi là đáng tin cậy, tôi cho rằng những nghệ sĩ muốn đầu tư làm nhân hiệu để kinh doanh nên xem đây là một lời cảnh tỉnh. Một nhân hiệu có ý nghĩa trong giai đoạn nhiều hoài nghi không nên chỉ dựa vào một chỉ số đo lường. Mang đến sự khác biệt có ý nghĩa cho cuộc sống của khán giả/khách hàng nên được đặt lên hàng đầu trong mọi hoạch định chiến lược xây dựng thương hiệu”, bà Sue Le, Giám đốc Điều hành Health & Red Havas Việt Nam, nhận định.