Giải pháp nào để nhà ở vừa tầm với?

Trong vòng năm năm từ 2019 đến 2023, chỉ số chênh lệch giữa giá nhà và thu nhập hộ gia đình (house price-to-income ratio) tại Việt Nam tăng 19,5%. Tại các quốc gia châu Á lân cận như Hàn Quốc, Philippines, Indonesia, Trung Quốc và Thái Lan mức tăng lần lượt là 47,9%; 37,9%; 34%; 18.9% và 9.4%. Xu hướng tương tự cũng diễn ra tại Hoa Kỳ, Canada, và Đức với mức tăng lần lượt là 25%; 22%; và 18,9% trong cùng giai đoạn. 

Theo Numbeo (*), Việt Nam là quốc gia có chênh lệch giữa giá nhà với thu nhập bình quân hộ gia đình cao thứ 9 trong 37 quốc gia châu Á được thu thập dữ liệu vào năm 2023, ở mức 23,7 lần. Có sự khác biệt lớn giữa hai thành phố lớn tại Việt Nam, trong khi giá nhà tại TP.HCM gấp 36,3 lần thu nhập bình quân, con số này tại Hà Nội là 19,6 lần.

Các con số nói trên cho thấy giá nhà ngày càng đắt đỏ và cách xa thu nhập, đồng nghĩa cơ hội sở hữu nhà ở đối với người dân các nước ngày càng thấp. Bên cạnh đó, lãi vay cũng không dễ chịu, khiến việc mua nhà đã khó càng khó hơn.

Nguồn: Numbeo, Avison Young tổng hợp.

Khi giá mua, giá thuê, chi phí sinh hoạt và các chi phí liên quan đều có xu hướng tăng và chiếm tỉ trọng ngày càng cao trong tổng thu nhập của người dân đô thị, nhu cầu nhà ở, vốn là nhu cầu thiết yếu, càng ngày càng trở nên “xa xỉ”. Việc kéo giãn cư dân đô thị từ vùng lõi ra vùng cận trung tâm hoặc thậm chí ra các địa phương giáp ranh là một trong những giải pháp. Tuy nhiên, với tốc độ đô thị hóa khoảng 42,6% và dự báo đạt 50% vào năm 2030, bài toán nhà ở cho mọi người chỉ có thể được giải quyết bằng cách tiếp cận đa chiều.

Theo đó, cải thiện nguồn cung được xem là giải pháp bền vững để bình ổn giá mua và thuê “Cần xem nhà ở là hạ tầng thiết yếu cho an sinh xã hội, là nền tảng để phát triển kinh tế như đường sá, điện nước.”, ông David Jackson, Tổng Giám Đốc Avison Young Việt Nam nhận định. Theo đó, các chính sách phát triển nhà ở được xây dựng theo đúng trọng tâm, nhằm giải quyết vấn đề an sinh, có sự hỗ trợ từ nguồn vốn đầu tư dài hạn của Nhà nước cũng như trợ cấp về lãi suất hay tín dụng.

Với khối tư nhân, doanh nghiệp thực hiện xây dựng nhà ở, việc xác định đúng mục tiêu nhắm đến người có nhu cầu ở thực sẽ định hướng chu trình phát triển dự án, từ giai đoạn tìm kiếm, thu gom quỹ đất cho đến lúc định vị và triển khai dự án. Ngoài ra, còn có nhiều cơ hội mở rộng hợp tác với các đối tác vốn khác nhau để cùng đầu tư nhằm đa dạng và củng cố dòng tiền.

“Dù khu vực công hay tư, chìa khóa chính là xác định đúng trọng tâm, hợp tác và quyết tâm hành động”, ông Jackson cho biết thêm.

(*) Cơ sở dữ liệu trực tuyến có nguồn gốc từ cộng đồng người Serbia về giá tiêu dùng cảm nhận được, giá bất động sản thực tế và chất lượng cuộc sống.