Economist lo thời kỳ bình ổn của thị trường nhà đất thế giới sắp kết thúc

Từ cuối thập niên 1990, giá nhà tại khắp các thị trường nướcgiàu tăng không ngừng nghỉ do có sự hấp thụ dòng vốn giá rẻ. Năm 2006, một sốthị trường bắt đầu sụt giảm. Mãi cho đến gần đây, quá trình điều chỉnh của thịtrường dường như đã được kiềm chế khá nhiều.

Giá nhà tại Mỹ và Ireland hạ sâu, để mất mọi mức tăngđã có được trong thập kỷ trước, thế nhưng giá nhà tại các thị trường khác còngiảm sâu hơn. Giá nhà tại một số thị trường đi ngang và sau đó bình ổn. Bảngchỉ báo về giá nhà của Economist cho thấy khoảng thời gian bình ổn sau khủnghoảng này có thể sớm chấm dứt.

Thị trường châu Âu chứng kiến nhiều yếu tố trái ngược đếnbất ngờ. Phần lớn thị trường nhà đất lớn nhất, Đức là ngoại lệ lớn, tăng trưởngbùng nổ trong giai đoạn đầu thập niên 2000 và sau đó đi xuống tồi tệ trongkhủng hoảng. Từ đó đến nay, tình hình tại các thị trường hoàn toàn khác biệt.

Giá nhà tại Irelandgiảm sâu không ngừng. Giá nhà tại phần lớn thị trường khác vẫn ở trên mức giáthị trường, cái được coi như mức trung bình của 2 chỉ số: tỷ lệ giá/thu nhập –tính khả năng người dân có thể mua được nhà; tỷ lệ giá nhà/tiền thu về nếu chothuê căn nhà đó. Giá nhà tại thị trường Tây Ban Nha hiện vẫn cao hơn khoảng 25%nếu tính theo các chỉ số trên dù thực tế giá nhà tại thị trường này vẫn hạ. TạiBỉ và Pháp, giá đang ở trên mức của thị trường và vẫn tiếp tục tăng.

Nguyên nhân khiến giá nhà tại các thị trường trên ở mức caocó thể bắt nguồn từ môi trường lãi suất thấp và lãi suất thế chấp ở nhiều mứckhác nhau. Từ quý 3/2011 sang đến quý 4/2011, suy thoái kinh tế trầm trọng hơnvà thị trường trái phiếu khó khăn, giá nhà tại châu Âu chịu nhiều áp lực sụtgiảm. Tốc độ sụt giảm lên cao hơn tại trung tâm khu vực đồng tiền chung châuÂu. Giá nhà tại Đức và Pháp cũng tăng chậm lại.

Sự sụt giảm của giá nhà tại khu vực đồng tiền chung dự kiếnsẽ tiếp tục trong quý 1/2012 và có thể kéo dài hơn nữa. Thất nghiệp đang tăngcao tại khắp các châu lục và ngân hàng chịu áp lực phải giải quyết vấn đề nợnần. Trong bối cảnh như vậy, giá nhà khó tăng được, kể cả tại thị trường giá cócao hơn hoặc thấp hơn mức giá thị trường đi nữa.

Thị trường nhà đất tại nhiều nền kinh tế “khỏe mạnh” đồngthời hạ nhiệt. Chính phủ Trung Quốc mất cả năm 2011 để kiềm chế đà tăng trưởngnóng của thị trường, nâng tỷ lệ dự trữ bắt buộc.

Việc giá nhà tăng chóng mặt nay đã là chuyện của quá khứ:trong khoảng thời gian 1 năm tính đến quý 4/2011, giá nhà gần như chỉ đi ngang.Kinh tế châu Âu tăng trưởng kém và kinh tế Trung Quốc hạ nhiệt, sự hứng khởiđối với các thị trường châu Á khác cũng giảm đi. Quý 4/2011, giá nhà tại Úc cònhạ sâu hơn so với quý 3/2011.

Sự điều chỉnh trên thị trường nhà đất Mỹ đã diễn ra mạnh mẽhơn. Theo tính toán của Economist, giá nhà đất của thị trường Mỹ hiện thấp hơn19% so với giá thị trường. Tình hình kinh tế đang cải thiện và tỷ lệ thấtnghiệp giảm sâu so với cách đây 1 năm. Doanh số bán nhà và hoạt động xây dựngchưa trở về mức bình thường thế nhưng ở thời điểm đầu năm 2012 đã tăng lên sovới trước đó 1 năm.

Dù vậy, giá nhà thực ra vẫn giảm. Chỉ số giá nhà do theS&P/Case-Shiller công bố cho thấy giá nhà tại các thị trường lớn vẫn hạtrong khoảng thời gian 1 năm tính đến tháng 1/2012. Con số này dù sao khá hơnso với mức hạ 4,1% của tháng 12/2011 nhưng vẫn khiến người ta cực kỳ thất vọng.

Có thể dự báo về khoảng thời gian tốt đẹp hơn trước mắt.Tính toán của Economist cho thấy vào lúc này việc mua một ngôi nhà có thể coinhư cú cược hời so với thuê. Trên thực tế, giá thuê nhà cao đang giúp lượng nhàtồn giảm đí, vào tháng 2/2012, 23% doanhsố bán nhà dành cho các nhà đầu tư mua nhà để chuyển căn nhà đó sang hình thứccho thuê.

Người Canadacó lý do để lo lắng với sự điều chỉnh của thị trường nhà đất phía Nambiên giới. Giá nhà tại Canadahiện ở trên mức của năm 2007, và mức độ tăng của giá nhà từ quý 3 sang quý4/2011 đã mạnh hơn nhiều. Tính theo tỷ lệ giá nhà/tiền cho thuê, khoảng 76% bấtđộng sản tại Canada hiện đang bị định giá quá cao dù nếu tính trên tương quanvới thu nhập, giá nhà cũng không phải quá kinh khủng và người vay tiền mua nhàtại Canada nhìn chung nghiêm túc hơn người vay tiền mua nhà tại Mỹ thời trướckhủng hoảng. Chính phủ Canadađang cố gắng hãm phanh thị trường bằng cách thắt chặt quy định về cấp vốn.

Nhìn một cách tổng thể, còn yếu tố khác tác động đến hướngđi của giá nhà. Nơi nào nhu cầu mua nhà của người nước ngoài góp phần quantrọng tạo nên yếu tố cầu của thị trường bất động sản địa phương, tỷ giá hốiđoái rất quan trọng. Hãy xem xét đến thị trường London, giá nhà ở Anh có thểvẫn đắt đối với người Anh nhưng khi đồng bảng hạ giá, giá nhà đối với ngườinước ngoài hiện thấp hơn khoảng 15% so với 5 năm trước.

Sự suy yếu của đồng USD cũng khiến giá nhà tại New York rẻ hơn đến 30% sovới năm 2006 đối với người mua nhà từ nước ngoài. Ngược lại, đồng nội tệ Canada tăng giá đẩy giá nhà tại Toronto tăng gần 90% từ năm 2006. Đồng nhândân tệ tăng giá từ từ, giá nhà tại Thượng Hải cũng tăng. Thế nhưng chính sự lêngiá của đồng tiền khiến số lượng người Trung Quốc mua nhà tại Londonvà Manhattanngày một nhiều.