Công nghệ sàng lọc bất động sản “sạch”

→Xu hướng mới của động sản hạng sang

→Căn hộ siêu sang lập kỷ lục siêu giá

Một doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ kỳ vọng làm thay đổi chi phí dịch vụ pháp lý bất động sản ở Việt Nam, vốn có thể lên đến hàng trăm triệu đồng/thương vụ, về mức mọi người mua nhà đều có thể sử dụng. First Legal Force (FLF), chủ quản website batdongsansach.vn là đơn vị đang ứng dụng công nghệ để số hóa quá trình kiểm tra pháp lý của các bất động sản (bao gồm sơ cấp, thứ cấp) ở Việt Nam.

Đưa công nghệ vào dịch vụ pháp lý

Ý tưởng thành lập Batdongsansach.vn xuất phát vào năm ngoái, khi đội ngũ luật sư của FLF xử lý các vấn đề liên quan đến việc tranh chấp, kiện tụng. Bất động sản là tài sản giá trị lớn nhưng thực tế rất ít người mua nhà ở Việt Nam quan tâm đến tính pháp lý của nó trong quá trình giao dịch. Dịch vụ luật sư chỉ được cân nhắc sử dụng trong các vấn đề giải quyết tranh chấp sau giao dịch bất động sản, nhưng lúc đó cũng rất khó cho các luật sư để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người mua vì họ đã ký vào những hợp đồng mua bán đã bị “gài” những điều khoản bất lợi, thiếu minh bạch trước đó.

Không ít trường hợp mua phải nhà nằm trong diện tranh chấp, giấy tờ chưa đầy đủ hoặc một căn hộ bán cho nhiều người mua như dự án La Bonita, dự án Gia Phú trong thời gian qua. “Trước khi kiện tụng xảy ra, đa phần người mua đã chịu thiệt”, ông Phạm Xuân Huy, Giám đốc Điều hành dự án Batdongsansach.vn, giải thích.

Theo ông Huy, mức phí dịch vụ pháp lý cao, dao động từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng/vụ, là lý do khiến người mua bất động sản nhắm mắt cho qua và cũng không có nhiều công ty luật đã nghiên cứu và am hiểu tập quán kinh doanh phức tạp của thị trường bất động sản để đáp ứng hàng ngàn nhu cầu giao dịch bất động sản mỗi ngày.

Nhiệm vụ của batdongsansach.vn là không thu phí những dịch vụ Legal Kit (Kiểm tra pháp lý và luật sư bảo vệ người mua) để người mua bất động sản dễ dàng tiếp cận và thông qua đó tránh được những rủi ro pháp lý. Công nghệ là yếu tố then chốt để thực hiện mục tiêu này. Theo đó, Công ty số hóa và tự động hóa phần lớn các quy trình kiểm tra, xác thực thông tin bất động sản và các thông tin đó được phân phối đến người sử dụng thông qua website batdongsansach.vn và ứng dụng di động.

Công ty miễn phí cho người mua, nhưng sẽ thu phí từ người bán khi giao dịch được thực hiện dưới sự hỗ trợ từ đội ngũ luật sư/luật gia. Tuy nhiên, mức phí này rất thấp, chỉ khoảng 0,2-0,5% trên tổng giá trị giao dịch và người bán cũng được bảo vệ theo các điều khoản trên hợp đồng mua bán.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng đưa ra chứng nhận “Bất động sản sạch” với các tiêu chí “pháp lý”, “minh bạch” đi kèm để cấp cho dự án đạt các điều kiện về pháp lý và minh bạch trong giao dịch. Đây là dấu hiệu để người mua nhận biết được bất động sản “sạch”, an toàn hơn các dự án chưa có chứng nhận để quyết định mua.

Cho đến nay, 70% công việc Legal Kit của Batdongsansach.vn đã được tự động hóa bởi công nghệ, 30% khối lượng công việc còn lại là luật sư, chẳng hạn như thực hiện công việc liên hệ các cơ quan quản lý nhà nước để kiểm tra, xác minh; hay soạn thảo hợp đồng mua bán.

“Khi triển khai dịch vụ Chính phủ điện tử sâu rộng hơn thì hệ thống của Công ty có thể kết nối trực tiếp tới các hệ thống cơ sở dữ liệu của cơ quan nhà nước và đạt mức tự động trên 90%”, ông Huy nói.

Lợi thế mở thị trường

Năm 2017, First Legal Force ước tính tổng giá trị giao dịch thị trường bất động sản ở Việt Nam vào khoảng 16 tỉ USD, trong đó chi phí bán hàng (chi trả cho các sàn giao dịch bất động sản, môi giới chiếm khoảng 10%, tương đương 1,6 tỉ USD.

Mục tiêu của Công ty đến năm 2021 sẽ chiếm 5% thị phần giao dịch bất động sản với doanh thu đạt trên 1.000 tỉ đồng/năm. Tháng 1.2019, batdongsansach.vn dự kiến sẽ đi vào hoạt động và mở 6 chi nhánh trên toàn quốc, khởi đầu tại TP.HCM. Ông Huy cũng cho biết hiện Công ty đã có nhiều nhà đầu tư tham gia.

Ở Việt Nam, đã có nhiều doanh nghiệp công nghệ bắt đầu tham gia vào lĩnh bất động sản, hay còn gọi là proptech, nhưng phân ra nhiều lĩnh vực khác nhau. Theo đó trong hạng mục quảng cáo có batdongsan.com.vn, homedy.vn, Chợ Tốt...; trong hạng mục môi giới ứng dụng bất động sản có Rever, Propzy... Batdongsansach.vn là đơn vị công nghệ tiên phong ở Việt Nam kết hợp yếu tố công nghệ, pháp lý vào lĩnh vực giao dịch bất động sản.

Ở các nước phát triển, pháp lý là một phần quen thuộc trong việc mua bán bất động sản nên mô hình như batdongsansach.vn không nhiều, chỉ phổ biến ở các thị trường mà hệ thống pháp lý chưa theo kịp sự phát triển của thị trường và tính minh bạch trong bất động sản chưa cao. Chính vì thế, dự án batdongsansach.vn là mảnh ghép không thể thiếu và hoàn hảo cho hệ sinh thái bất động sản nói chung và protech nói riêng.

Nhìn chung, trong tương lai, các proptech ở Việt Nam sẽ mở rộng dịch vụ cung cấp để tạo sự khác biệt nên sẽ có nhiều sự cạnh tranh. Tuy nhiên, ông Huy tin rằng đưa yếu tố công nghệ vào lĩnh vực pháp lý là rất khó và đây cũng là rào cản lớn nhất bảo vệ Công ty trước các đối thủ khác.

Điều có thể xem là trở ngại đối với Công ty, chính là tâm lý e ngại của chủ đầu tư dự án chưa “sạch” hoặc các sàn bất động sản đối với dịch vụ mà batdongsansach.vn đang cung cấp. Tuy nhiên, theo ông Huy, rào cản này sẽ sớm được xóa bỏ trước áp lực đòi hỏi sự minh bạch của khách hàng và định hướng phát triển bền vững của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản.

Ở khía cạnh nào đó, chúng tôi thực sự là rào cản đối với các đơn vị kinh doanh không lành mạnh”, ông Huy nói