Chưa đồng tình với quy mô dự án sân bay “tỉ đô” Long Thành

Quy mô đầu tư của dự án chưa thuyết phục

Ngày 4-8, Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) đã có văn bảngửi Hội đồng thẩm định Nhà nước làm rõ một số nội dung của dự án sân bay Long Thành.

Song, "Báo cáo thẩm định lần 4 về đầu tư dự án đầu tư xây dựng cảnghàng không quốc tế Long Thành" phục vụ cuộc họp Hội đồng thẩm định Nhà nước vào ngày 15-8 tại Bộ Kếhoạch và Đầu tư cho thấy: Báo cáo giải trình của Tổng công ty Cảng Hàng không vẫn chưa thực sự phântích đánh giá rõ rệt các lợi thế cạnh tranh nổi trội và tính hấp dẫn khi hình thành cảng Hàng khôngquốc tế Long Thành để thu hút lượng hành khách và hàng hóa trung chuyển của khu vực so với cảnghàng không quốc tế lớn khác.

Báo cáo cho rằng: Ở các giai đoạn nghiên cứu tiếp theo, cần đi sâuphân tích những thuận lợi, khó khăn, điểm mạnh, điểm yếu của Cảng hàng không quốc tế Long Thành khiphải cạnh tranh trực tiếp với các cảng hàng không trung chuyển đã có trong khu vực nhằm đạt mụctiêu và hiệu quả đầu tư dự án. Trên cơ sở đó, xem xét lại quy mô và nội dung đầu tư các giai đoạnsau.

Dự án sân bay Long Thành có quy mô dự án được ACV đề xuất là 5.000ha,có công suất 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.

ACV giải trình tính hợp lí của lựa chọn quy mô công suất trên là:Theo dự báo, đến năm 2030 lượng khách hàng không thông qua khu vựcTP.HCM đạt trên 50 triệukhách/năm. Đến năm 2045 sẽ đạt khoảng 75-80 triệu khách/năm và sẽ tiếp tục tăng trưởng sau đó. Dođó việc xác định quy mô sân bay Long Thành nhỏ sẽ dẫn đến những bất cập sau này.

"Khi lượng hành khách tăng đòi hỏi phải tiến hành nghiên cứu, xem xétquy hoạch đất đai để mở rộng sân bay, điều này là lặp lại tình trạng hiện nay đối với Cảng hàngkhông quốc tế Tân Sơn Nhất. Mức công suất 100 triệu hành khách/năm được đánh giá là phù hợp trongquan hệ so sánh với công suất của các sân bay khu vực và mức độ hành khách đạt được của một số sânbay trên thế giới" - ACV lập luận.

Tuy nhiên việc đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành vớiquy mô như dự kiến hiện vẫn còn có những ý kiến chưa đồng tình.

Theo ý kiến của chuyên gia phản biện, cảng hàng không Chek Lap Kok(Hồng Kông) chỉ rộng 1.255 ha mà từ năm 2010 đã đón nhận hơn 50 triệu hành khách/năm, đứng thứ bathế giới. Còn cảng hàng không Changi (Singapore) chỉ rộng 1.300 ha mà vẫn đứng hàng thứ 7 thếgiới, năm 2010 đón nhận hơn 42 triệu hành khách. Do đó thuyết minh về quy mô đầu tư của dự án cầnphải sâu sắc và có thuyết phục hơn nữa.

Bên cạnh đó, Cục Tác chiến - Bộ Tổng tham mưu tại văn bản ngày24-7-2014 đã đề xuất nên thu hẹp diện tích xây dựng còn khoảng 4.500 ha.

Suất đầu tư vẫn cao hơn mặt bằng chung

Dự kiến cơ cấu nguồn vốn đầu tư giai đoạn 1 của dự án gồm: vốn ngânsách Nhà nước và ODA là hơn 4 tỉ USD, vốn từ các nguồn khác là trên 3,8 tỉ USD. Như vậy tổng đầu tưdự án giai đoạn 1 là trên 7,8 tỉ USD.

Liên quan đến mức chuẩn xác của tổng mức đầu tư, báo cáo cho thấy mộtsố suất đầu tư được lập tương đối cao so với mặt bằng hiện tại, hạng mục sân đường khu bay, suấtđầu tư tại Cảng hàng không quốc tế Long Thành cao hơn mức chung của các dự án đã thực hiện.

"Tuy nhiên nếu xét đến yếu tố trượt giá, chi phí xây dựng được ướctính trên cơ sở chất lượng cao và còn các bước tiếp theo để chính xác hóa với các thông số kĩ thuậtcụ thể, việc xác định sơ bộ tổng mức đầu tư ở giai đoạn này như vậy là chấp nhận được" - báo cáocủa Hội đồng thẩm định Nhà nước đánh giá.

Qua xem xét các ý kiến, Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành dự án chorằng: Có thể xem xét chấp thuận sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án như ước tính tại Báo cáo đầu tư. Ởcác bước nghiên cứu tiếp theo, sau khi có số liệu khảo sát và thiết kế cụ thể, cần tính toán vàchuẩn xác tổng mức đầu tư của dự án, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả đầu tư của dự án.

Sau khi được bổ sung và giải trình, Báo cáo đầu tư Dự án đã làm rõthêm một số vấn đề chính được đề cập trong quá trình thẩm định, về cơ bản đã đáp ứng các nội dungtheo quy định ở giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi.

Do đó, Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành thống nhất với sự cần thiếtđầu tư dự án và các nội dung chính của dự án như trình bày trong Báo cáo đầu tư. Trong giai đoạntriển khai lập dự án, sau khi có đầy đủ các số liệu khảo sát, điều tra cụ thể với độ chính xác cầnthiết thì dự án cần bổ sung tính toán chi tiết hơn, nhằm chuẩn xác tổng mức đầu tư của dự án và cácnội dung khác.